Futbol amerykański - wszystko co musisz wiedzieć o tej dyscyplinie

Ze względu na nazwę dyscypliny, niewielu miłośników sportu ma świadomość, że futbol amerykański, rugby oraz piłka nożna mają wspólne źródła. Są nimi sporty piłkarskie uprawiane na Wyspach Brytyjskich w XIX wieku. Ojcem futbolu amerykańskiego został oficjalnie uznany Walter Camp. Zasłynął on w świecie jako twórca przepisów i standardów odróżniających futbol amerykański od rugby. Miało to miejsce w latach 80. XIX wieku.

Pierwszy oficjalny mecz futbolowy rozegrano w 1869 roku w Nowym Brunszwiku, a pięć lat później miały miejsce dwa spotkania pomiędzy studentami Harvardu a uniwersytetu McGilla. Te wydarzenia przeszły do historii i uznawane są dziś za początek amerykańskiego futbolu. Wiek XX przyniósł futbolowi wielką popularność, co jednak skutkowało licznymi kontuzjami i zgonami. Z tego względu wprowadzono reguły zwiększające poziom bezpieczeństwa zawodników. Niezwykle interesujący jest również fakt, że kask stał się obowiązkowy dopiero w latach 40. XX wieku. Finalnie ok. 1912 roku futbol przybrał kształt bliski aktualnym standardom gry.

Profesjonalna liga futbolu amerykańskiego powstała w 1960 roku. W ramach tej samej ligi powołano do istnienia dwie konferencje – narodową (obejmująca w większości kluby NFL) i amerykańską (głównie kluby AFL). Mecz o mistrzostwo między nimi stał się znany jako Super Bowl.

Futbol amerykański, znany także pod nazwą American football, to gra zespołowa, w której biorą udział dwie drużyny składające się z jedenastu zawodników. Rywalizują one ze sobą, starając się zdobyć jak najwięcej punktów. Istnieje wiele sposobów zdobywania punktów, gdyż można w niej złapać piłkę, przenosić ją, kopać, rzucać i przekazywać z rąk do rąk pomiędzy graczami. Zawodnicy mogą więc stosować przeniesienie piłki przez linię punktową, kopnięcie piłki przez bramkę przeciwnika, lub rzucenie piłki do zawodnika znajdującego się w polu punktowym, zwanym end zone.

W przypadku remisu, odbywa się dogrywka na zasadzie tzw. „nagłej śmierci’, czyli do momentu uzyskania przez jedną z drużyn zwycięskich punktów. W futbolu amerykańskim pewne zachowania zawodników uważane za nielegalne i mogą prowadzić do nałożenia kar przez sędziów. Należą do nich m.in. przytrzymywanie rywali, blokowanie zawodnika przez plecy czy chwyt za kratkę w kasku. Kiedy sędziowie zauważą niezgodne z przepisami zachowanie, sygnalizują to poprzez wrzucenie na boisko żółtych flag. Karą za faul jest utrata przez drużynę faulującą zdobytych wcześniej jardów, co może znacząco wpłynąć na przebieg meczu. Mimo to, sport ten cieszy się ogromną popularnością, a fani futbolu amerykańskiego na całym świecie oglądają z zainteresowaniem zmagania zawodników na boisku.

W futbolu amerykańskim czas meczu jest mierzony w sposób nieco inny niż w pozostałych dyscyplinach sportowych. Najbardziej charakterystyczną zasadą jest zatrzymywanie zegara, przez co mecz może trwać nawet trzy godziny. To pozwala na równe szanse dla obu drużyn i na zapewnienie emocjonującej gry aż do ostatniej minuty. Do najistotniejszych zasad pomiaru czasu w futbolu amerykańskim należą:

1. Czas gry składa się z czterech kwart, z których każda trwa 15 minut. W trakcie każdej kwarty zegar jest uruchomiony, ale może być zatrzymany w różnych sytuacjach. Przede wszystkim, zegar jest zatrzymywany wtedy, gdy piłka zostanie wyrzucona poza boisko, lub gdy zostanie zasygnalizowany faul. Ponadto, zegar jest również zatrzymywany w momencie, gdy drużyna decyduje się na zmianę zawodników, a także na czas przerwy.

2. W połowie meczu następuje przerwa, która trwa 12-15 minut. W tym czasie drużyny mogą odpocząć, a trenerzy mogą przeprowadzić krótkie narady.

3. W momencie, gdy mecz jest bliski zakończenia, zegar jest zatrzymywany po każdej akcji, aby zapewnić równe szanse dla obu drużyn. Często zdarza się też, że drużyny decydują się wtedy na tzw. spalanie czasu – celowe przetrzymywanie piłki przez daną drużynę, w celu ograniczenia szans przeciwnika na zdobycie kolejnych punktów.

4. W przypadku dogrywki, czas jest mierzony tak samo, jak w przypadku czterech kwart. Jednakże zegar może być zatrzymywany w każdej chwili, aż do momentu, gdy jedna z drużyn zdobędzie przewagę nad przeciwnikiem.

Podstawową zasadą futbolu amerykańskiego, jest zdobycie większej liczby punktów niż drużyna przeciwna. Każdy zespół ma cztery próby, aby pokonać minim 10 jardów i zdobyć punkty. W tym celu każda z drużyn wystawia na boisko 11 zawodników, którzy mogą być zmieniani dowolną liczbę razy. Aby zdobyć punkty i uzyskać przewagę nad przeciwnikami, drużyna atakująca może skorzystać z trzech sposobów.

Zagranie bezpieczne

Podstawową możliwością jest zagranie bezpieczne (tzw. safety), które może przynieść drużynie broniącej 2 punkty. Polega ono na szarżowaniu na zawodnika atakującego, który niesie w swoim polu punktowym futbolówkę. Celem gry jest zdobycie przewagi, wypuszczając futbolówkę za strefę końcową, lub sprowokowanie obrońcy do rzucenia jej na ziemię.  Obrona może również zdobyć punkty z zagrania bezpiecznego, gdy jej graczowi uda się zablokować wykop z powietrza w taki sposób, że futbolówka znajdzie się za linią końcową pola punktowego drużyny grającej w ofensywie.

Touchdown

Drugim sposobem jest przyłożenie, zwane touchdownem, dzięki któremu drużyna rozgrywająca ma szansę zdobyć aż 6 punktów. Po wykonaniu tego manewru następuje podwyższenie (tzw. conversion). Polega ono na układaniu piłki na trzecim jardzie, bądź w przypadku NFL na drugim jardzie, drużyny broniącej. Atakujący zawodnik z piłką stara się następnie wykonać kop przewyższający w taki sposób, aby futbollówka przeleciała nad poprzeczką bramkową, pomiędzy jej słupami. To skutkuje dodatkowym punktem po przyłożeniu (PAT).

Alternatywnie, drużyna atakująca może spróbować przeprowadzić grę dołem, która jest warta dwa punkty i nazywa się przewyższeniem dwupunktowym. Jeśli podjęcie próby wykonania przewyższenia dwupunktowego skutkuje zagraniem bezpiecznym w normalnej rozgrywce, drużyna dostaje tylko 1 punkt.

Field goal

Trzecim sposobem jest kop na bramkę, zwany field goalem. Dzięki temu drużyna będąca w ofensywie ma szansę zdobyć 3 punkty. Jednak aby je uzyskać, zawodnik musi kopnąć futbolówkę tak, aby przeleciała pomiędzy słupami bramki, tuż nad poprzeczką. Tego rodzaju manewr można wykonać na dwa sposoby – z ziemi lub z upuszczenia. Ten sposób zdobywania punktów jest często wykorzystywany przy czwartej próbie, lub gdy nie wystarczyło czasu na zdobycie punktów za pomocą touchdown’u.

W ofercie sklepu Decathlon znajdziesz niezbędne akcesoria do trenowania futbolu amerykańskiego, takie jak piłki do futbolu amerykańskiego, odzież, rękawiczki.