Kitesurfing – na czym polega ten sport i kto może go uprawiać?

Kitesurfing to sport wodny. Polega na poruszaniu się po powierzchni wody na specjalnie przeznaczonej do tego desce bądź tak zwanym hydroskrzydle (foil). Siłą napędową, która pozwala na przemieszczanie się, jest tutaj wiatr. Aby mógł on napędzać deskę, niezbędny jest jednak żagiel. Jego rolę pełni w tym przypadku latawiec, co znacząco różni kitesurfing od windsurfingu. Kitesurfing jest sportem, który opiera się o proste zasady. Co niestety nie oznacza, że on sam jest prosty do opanowania. Według zasad, należy bowiem ślizgać się po wodzie na desce, która porusza się dzięki sile wiatru wiejącego w pędnik, czyli latawiec.

Deską do kitesurfingu steruje się za pomocą tak zwanego baru. O tym czym jest ów bar oraz czym charakteryzuje się sprzęt do kite'a, przeczytasz w dalszej części poradnika. W tej skupimy się na zagadnieniu: kitesurfing co to jest. Ze względu na stosunkowo duże ryzyko urazu, dyscyplina ta zaliczana jest do sportów ekstremalnych. Można powiedzieć, że kitesurfing to jazda po tafli wody przy pomocy deski i latawca. Aktywność ta przypomina między innymi jazdę na snowboardzie i skateboardzie, czyli deskorolce a także żeglarstwo, surfing, paralotniarstwo oraz pływanie na wakeboardzie i windsurfingu. Wykorzystuje bowiem wiele różnych elementów, charakterystycznych dla wymienionych dyscyplin sportowych.

Pierwszym wydarzeniem, które zapoczątkowało powstanie sportu, jakim jest kitesurfing było zaprojektowanie, wykonanie oraz opatentowanie pierwszego sprzętu do kajta. Miało to miejsce w 1977 roku a zawdzięczamy je Gijsbertusowi Adrianusowi Panhuise'owi z Holandii, który jako pierwszy wykorzystał żagiel przypominający spadochron, do płynięcia na desce surfingowej. Oczywiście sprzęt z lat siedemdziesiątych znacząco odbiega od tego, na którym pływa się dziś, jednak dokonania Holendra niewątpliwie wpłynęły na rozwój tej aktywności. Choć Panhuise jest pionierem kitesurfingu, jego wynalazek nie przyniósł mu ani sławy ani pieniędzy.

Na kolejny przełom trzeba było czekać aż siedem lat. W roku 1984, Dominique i Bruno Legaignoux, bracia z Francji, stworzyli bowiem pierwszy latawiec, który opatentowali pod nazwą WIPIKA, czyli Wind Powered Inflatable Kite Action. Cechował się on pompowaną komorą, co znacząco odróżniało go od swojego poprzednika. Dziesięć lat później William G. Roeseler wraz ze swoim synem Corym Roeselerem, patentują nowy latawiec o sugestywnej nazwie KiteSki. Posiada on nowy kształt (delty), drążek oraz kołowrotek. Raptem trzy lata później, bracia Legaignoux stają się właścicielami patentu na czterolinkowy system drążka sterowniczego. Jest to niezwykle istotne wydarzenie, ponieważ z systemu korzysta się po dziś dzień. Ten sam rok oznacza także przełom w podejściu do deski. Frima F-one rozpoczyna produkcję tak zwanych desek kierunkowych (directional). Sport rozwija się od tego czasu prężnie, czego wynikiem jest wprowadzenie w 2005 roku nowego kształtu latawca - C-shape (w kształcie litery C). Warto wiedzieć, że mimo wprowadzaniu dalszych zmian, nadal korzysta się z rozwiązań zaproponowanych przez entuzjastów kitesurfingu sprzed wielu wielu lat.

Kitesurfing uprawiać może właściwie każdy, kto nie posiada żadnych przeciwskazań zdrowotnych, które mogłyby być powodem wykluczenia z uczestnictwa w sportach wyczynowych. Rozpocząć przygodę z nim mogą więc zarówno dzieci jak i osoby dorosłe. Jedynym warunkiem (poza oczywiście wspomnianym wcześniej stanem zdrowia) jest umiejętność pływania i masa ciała powyżej 30 kilogramów.

Pływać na desce kitesurfingowej można zarówno w akwenach morskich jak i słodkowodnych. W Polsce najbardziej popularnym miejscem dla kitesurferów jest Mierzeja Helska, ale poza Helem kitesurfing rozwija się także w Gdyni, Chałupach, Jastarni, Juracie oraz we Władysławowie. Jako, że Bałtyk jest morzem zimnym, poza sezonem letnim kite surferzy korzystają z uroków Egiptu, Grecji (zwłaszcza Rhodos), Teneryfy, Fuertaventury, Sardynii, Wenezueli, Sri Lanki i Brazylii. Jakie więc warunki muszą zostać spełnione, by bezpiecznie i komfortowo ślizgać się na wodzie na specjalnej desce za pomocą latawca? Przede wszystkim:

powinien wiać stosunkowo silny, ale stabilny wiatr, czyli taki o prędkości od 15 do 25 węzłów,

woda powinna być płytka,

dno powinno być gładkie i posiadać piaszczyste podłoże,

w pobliżu brzegu nie powinno być żadnych przeszkód, takich jak na przykład skały,

na lądzie bądź w wodzie powinno być na tyle dużo miejsca, aby spokojnie móc wystartować,

warunki pogodowe powinny gwarantować bezpieczeństwo. Jeśli istnieje ryzyko wystąpienia burzy, absolutnie nie powinno się nawet myśleć o włożeniu stopy do wody.

Jak wiadomo, deska i latawiec do kitesurfingu to podstawowy sprzęt każdego kitesurfera. Aby jednak móc poruszać się na wodzie, niezbędne są jeszcze dodatkowe elementy wyposażenia. Jakie? Spieszymy z pomocą. Przede wszystkim deska powinna posiadać statecznik, wspomagający utrzymywanie równowagi oraz tak zwane footstrapy, czyli mocowania na stopy. Do sterowania niezbędny jest bar, czyli drążek, do którego przymocowane są linki łączące go z latawcem. Bar montuje się za pomocą haka bezpośrednio do trapezu. Trapez natomiast jest specjalną uprzężą, którą zakłada się na wysokości pasa. Jednym z ważniejszych elementów jest także leash, czyli linka łącząca bar z trapezem. Leash to lina o dużym stopniu elastyczności. W przypadku odczepienia się baru od latawca leash zapobiega zgubieniu sprzętu. Kolejnym elementem jest pompka, dzięki której można nadmuchiwać latawiec, gdy zajdzie taka potrzeba. Całość dobiera się do umiejętności użytkownika. Inne wymagania musi spełniać zestaw dla osób stawiających swoje pierwsze kroki, a inne dla osób zaawansowanych.

Poza sprzętem kitesurfingowym, niezwykle istotna jest także pianka. W upalne dni wystarczy, że wykonana jest z lycry. Gdy na dworze nie panuje upał a woda nie jest ciepła, zaleca się korzystanie z pianki neoprenowej.

Teoretycznie, aby nauczyć się kitesurfingu nie trzeba korzystać z pomocy instruktora. W praktyce jednak nie zalecamy samodzielności w tej dziedzinie. Radzimy zacząć naukę u boku wykwalifikowanego kitesurfera, ponieważ tylko on może nauczyć Cię prawidłowej techniki poruszania się po tafli. Sport ten polega na ślizganiu się po wodzie, a żeby móc to robić, trzeba po prostu wiedzieć jak to robić. W Polsce kursy zaczynają się od zajęć teoretycznych, co jest ich niepodważalną zaletą. Zanim wyruszy się na wodę, należy najpierw poznać zasady bezpieczeństwa.

Licząc, że jeden dzień zajęć trwa około 2, maksymalnie 3 godzin, na naukę powinno się przeznaczyć od kilu do kilkunastu dni. Zdajemy sobie sprawę z tego, że nie jest to odpowiedź zbyt precyzyjna, ale prawdę mówiąc, jest to kwestia niezwykle indywidualna. Gdybyśmy mieli uśrednić, moglibyśmy napisać, że kurs powinien trwać od tygodnia do dwóch tygodni. Warto więc zapisać się na kurs tygodniowy i w razie konieczności uzupełnić go o kolejny tydzień.

International Kiteboarding Organization, w skrócie IKO, zaleca:

uczestnictwo w sesji kitesurfingu tylko przy odpowiedniej pogodzie,

niewypływanie dalej, niż jesteś w stanie przepłynąć za pomocą własnych rąk i nóg,

nieprzeskakiwanie nad jakimikolwiek przeszkodami,

nieprzelatywanie ze swoim latawcem nad pozostałymi latawcami,

obserwacja otoczenia przed wyskokiem i przed lądowaniem,

przygotowanie sprzętu i zapoznanie się z jego właściwościami,

korzystanie z leasha, czyli liny łączącej trapez z barem, przyczepionego tylko do latawca, a nigdy do deski,

zachowywanie bezpiecznej odległości od innych uczestników sportów wodnych,

zachowywanie bezpiecznej odległości od wszelkich przeszkód (skał, jednostek pływających, plaży),

stosowanie się do zasad panujących na wodzie, zgodnych z prawem krajowym i zagranicznym.