Sportowa, skałkowa, górska – jakie jeszcze są rodzaje wspinaczek?

Jedna z prostszych definicji zakłada, że wspinaczka to przemieszczanie się po stromym terenie, podczas którego równowagę utrzymuje się przy pomocy rąk. Amatorzy tego sportu czy też rodzaju aktywnej rozrywki wiedzą jednak, że nie jest to tak proste. Wyróżnia się naprawdę wiele rodzajów wspinaczek, a każdy z nich charakteryzuje się nieco innymi, specyficznymi dla danego rodzaju cechami.

O różnorodności tej dyscypliny decyduje także konieczność pokonywania różnych przeszkód, czy to sztucznych na ściance wspinaczkowej, czy naturalnych, na przykład podczas wspinania się w górach. Poziom trudności nie zawsze będzie taki sam – pierwszych kroków we wspinaczce na hali mogą spróbować nawet małe dzieci, z drugiej zaś strony do niedawna wspinaczka wysokogórska zaliczana była do sportów ekstremalnych. 

Chcesz rozpocząć swoją przygodę ze wspinaczką, ale nie do końca wiesz, na jaki rodzaj się zdecydować? A może pierwsze kroki na ściance masz już za sobą i szukasz czegoś, co da Ci nieco więcej adrenaliny i nowych doświadczeń? Poniżej przedstawiamy kilka najczęściej wybieranych rodzajów wspinaczki:

– Wspinaczka klasyczna – to typ wspinaczki, w którym główną rolę odgrywa siła własnych mięśni i umiejętności wspinacza. W tym przypadku sprzęt wspinaczkowy służy jedynie asekurowaniu, nie zaś ułatwianiu podejścia.

– Wspinaczka górska – jak sama nazwa wskazuje, terenem wspinania się w tym rodzaju są obszary górskie. W zależności od rodzaju gór możemy wyróżnić na przykład taternictwo, alpinizm czy himalaizm. W przypadku wspinaczki górskiej specjalistyczny sprzęt jest już niezbędnym elementem wyposażenia. By podjąć się tej aktywności, trzeba być także w dobrej formie fizycznej i mieć już spore doświadczenie we wspinaniu się.

– Wspinaczka skałkowa – odbywa się na terenach skalnych. To dobry wybór dla osób preferujących aktywność fizyczną na świeżym powietrzu. Warto wiedzieć, że we wspinaczce skalnej podejść dokonuje się w dwuosobowych drużynach, w której jedna osoba pokonuje wyznaczoną ścieżkę po skałce, a druga ją asekuruje. Wspinaczki skałkowej nie uprawia się zimą.

– Wspinaczka ściankowa – to wspinaczka na tak zwanych panelach, czyli  sztucznych ścianach wspinaczkowych z różnego rodzaju wgłębieniami i wypustkami. Jest dobrym wyborem dla osoby początkującej, choć i doświadczeni wspinacze znajdą tu coś dla siebie, ponieważ na sztucznej ściance można znaleźć trasy o różnym stopniu trudności. Zwykle znajduje się na zamkniętych halach, co pozwala na uniezależnienie się od warunków pogodowych. Na ściance często także odbywają się zawody wspinaczkowe.

– Wspinaczka lodowa – forma wspinaczki obejmująca pokonywanie ścian lodowych. Wspinaczka lodowa wymaga bardzo dobrego przygotowania, umiejętności technicznych i specjalnego sprzętu wspinaczkowego takiego jak: czekan, raki czy śruby lodowe. 

– Wspinaczka hakowa – zwana także techniką sztucznych ułatwień. Polega na wbijaniu haków przez wspinacza, co pozwala na stworzenie chwytów i stopni. Obecnie udoskonalono tę metodę, by uniknąć niszczenia skał.

– Wspinaczka sportowa – rodzaj dyscypliny olimpijskiej. W tym rodzaju wspinacz porusza się po drogach  wyposażonych w stałe punkty asekuracyjne, na przykład spity lub ringi. W obrębie tego rodzaju można wyróżnić także style, czyli specjalne techniki wspinaczkowe, o których decyduje znajomość drogi czy rola asekuracji.

Poza samymi rodzajami wspinaczki, w dwóch jej odmianach, czyli wspinaczce górskiej i sportowej, wyróżnia się także style wspinania. Oto wspomniane style:

– On Sight – czyli w skrócie OS. Polega na pokonaniu nieznanej sobie wcześniej drogi podczas jednego podejścia. Nie można podejmować dalszych prób, ani obserwować innych wspinaczy.

– Flash – polega na tym samym, co OS, jednak daje możliwość obserwowania innych zawodników i posiłkowania się ich radami.

– Red Point – inaczej RP. Ten styl wspinaczki dopuszcza uprzednie zapoznanie się z trasą. Daje również możliwość kilkukrotnego podjęcia próby.

– Top Rope – w skrócie TR. Oznacza wspinanie się na wędkę, czyli z wykorzystaniem górnej asekuracji.

– All Free – znany też jako AF. Pozwala na wcześniejsze analizowanie ściany, a także na odpoczynek po odpadnięciu. Wówczas nie ma konieczności cofania się do początku trasy, dalszą wspinaczkę można kontynuować od ostatniego przelotu.

– Solo – czyli samodzielne przejście trasy. Wspinacz w tym stylu wykorzystuje liny asekuracyjne.

Niektóre nazwy rodzajów wspinaczki mogą początkowo nic nam nie mówić. Spieszymy z wyjaśnieniem tych najczęściej występujących:

– Drytooling – to rodzaj wspinania, który wykorzystuje sprzęt typowy dla wspinaczki lodowej na terenie suchym. Z uwagi na ryzyko niszczenia skał, uprawianie drytoolingu możliwe jest tylko w wyznaczonych do tego miejscach.

– Free solo – określana jako wspinaczka "na żywca" odbywa się na dużej wysokości bez żadnego sprzętu wspinaczkowego. To jeden z najbardziej niebezpiecznych rodzajów wspinania się.

– Bouldering – typ wspinaczki na kilkumetrowych, wolnostojących blokach skalnych bez użycia asekuracji liną.

Wspinaczka to sport, który może dostarczyć mnóstwa emocji i satysfakcji po pokonaniu założonej wysokości. Jeśli chcesz zacząć przygodę ze wspinaczką warto pamiętać o bezpieczeństwie, dobraniu odpowiedniego sprzętu takiego jak kask, liny, buty wspinaczkowe i magnezja oraz właściwym ocenieniu własnych możliwości.