Futbol amerykański — zasady gry ojczystego sportu USA

Futbol amerykański — zasady gry ojczystego sportu USA

Futbol amerykański to jeden z najpopularniejszych sportów w USA. Zasady futbolu są bardzo sprecyzowane, a zawodnicy rozgrywają mecz na boisku.

Futbol amerykański to narodowy sport Stanów Zjednoczonych, który przyciąga na trybuny mnóstwo kibiców — trudno się temu dziwić, ponieważ jest to dyscyplina, która wywołuje sporo emocji, a rozgrywki Super Bowl to huczne widowisko. Kibiców NFL (National Football League) mamy również na naszym rodzimym podwórku, a od dwóch lat rozgrywki noszą nazwę Polska Futbol Liga i organizowane są przez Związek Futbolu Amerykańskiego w Polsce. Jak wglądają podstawowe zasady futbolu amerykańskiego i kiedy narodził się ten sport? Odpowiedź znajdziecie w poniższym artykule. 

Jak narodził się futbol amerykański? Super Bowl, NFL

Na rozwój futbolu amerykańskiego miało wpływ rugby, piłka nożna oraz inne lokalne rodzaje futbolu ludowego. Sporty te z zacięciem uprawiano już w XIX wieku na Wyspach Brytyjskich, natomiast pierwszy mecz futbolu odbył się w 1869 roku w New Brunswick. Rozgrywki miały wówczas miejsce między dwoma uniwersytetami, a mianowicie Rutgers College oraz Princeton University. Chociaż sam mecz wyglądał raczej jak turniej piłki nożnej, to z czasem zasady ewoluowały i doprowadziły do powstania współczesnego futbolu amerykańskiego. Ogromną rolę w rozwoju tej dyscypliny miał trener Uniwersytetu Yale — Walter Camp. 

To właśnie on w latach 70. XIX wieku walczył o to, aby można było sprecyzować zasady, które odróżniałyby futbol od piłki nożnej i rugby. Na jego wniosek udało się wprowadzić możliwość gry rękami, linię wznowienia akcji, oraz tzw. snap (zagranie). Można powiedzieć, że po 1912 roku futbol amerykański wyglądał podobnie do dzisiejszych rozgrywek: zmieniono wielkość boiska, zwiększono liczbę punktów za przyłożenie (do sześciu), a także wprowadzono zasadę 4 prób. Dopiero w 1920 roku utworzono ligę NFL, która nosiła wówczas nazwę American Professional Football Association. Obecnie do NFL należy ponad 30 zespołów, a finały Super Bowl (mecz o mistrzostwo) są wielkim wydarzeniem w Stanach Zjednoczonych. Świętuje cały kraj i organizowane są imprezy, na które zaprasza się bliskich oraz rodzinę, a podczas Super Bowl występują największe muzyczne gwiazdy.

Popularność futbolu amerykańskiego na pewno ma związek z rywalizacją, którą obserwują fani tego sportu. Tutaj oprócz talentu do grania, ważna jest również technika i odpowiednia strategia. Dlatego też rozgrywki futbolu amerykańskiego oglądają miliony Amerykanów.

Futbol amerykański — zasady gry ojczystego sportu USA

Podstawowe zasady gry futbolu amerykańskiego — boisko do futbolu amerykańskiego, czas, cel gry 

Mecz futbolu amerykańskiego rozgrywany jest na prostokątnym boisku, którego długość całkowita wynosi prawie 110 metrów (120 jardów), a szerokość 50 metrów. Linie, które wytyczają granice wzdłuż boiska, określa się — liniami bocznymi, a te rozciągające się wzdłuż jego szerokości — liniami końcowymi. Na boisku znajdują się również pola punktowe (pomiędzy liniami końcowymi i punktowymi), nazywane end zones. Z kolei jego środek przecina 50 jardowa linia. Mecz rozgrywany jest przez dwie drużny, a w każdej z nich znajduje się 11 zawodników. Od zawodników wymaga się na pewno ogromnych umiejętności skupienia, odpowiedniej techniki, siły oraz motywacji.

Czas meczu futbolu amerykańskiego to 60 minut, które składa się z czterech kwart. Jaki jest cel gry? Zadaniem każdej z drużyn jest odpowiednie przyłożenie piłki (w określonym czasie), które pomoże zdobyć wystarczająca liczbę punktów. Mecz wygrywa drużyna, która zdobędzie ich najwięcej. Warto nadmienić, że każda z nich ma do dyspozycji cztery próby, aby pokonać dystans minimum 10 jardów i zawalczyć o punkty. Piłkę można kopać, rzucać, przekazywać ją z rąk do rąk między zawodnikami lub po prostu nieść ją, jednak najczęstszą techniką, która stosuje gracz, jest rzucanie ręką. Nad poprawnym przebiegiem gry czuwa siedmiu sędziów wyposażonych w czarne spodnie, czapkę i koszulkę w czarno-białe paski. Sędzia główny ma ostateczne zdanie, jeśli chodzi o podejmowane w trakcie gry decyzje. 

Drużyna

-obrona, na którą składają się: zawodnicy defensywni liniowi, którzy próbują przedostać się przez linię ofensywną i pokonać zawodnika przeciwnej drużyny; defensiv backs, czyli zawodnicy odpowiedzialni za krycie przeciwnika oraz linebacker, czyli gracz drugiej linii obrony, który ma za zadanie powstrzymać biegi;
-atakujący (zdobywanie punktów) - tutaj wyróżniamy zawodników: rozgrywających podających piłkę, biegaczy, ofensywnych liniowych, skrzydłowych oraz tight endów (blokujących);
-zawodnicy, którzy pomagają w kopnięciach (snapach) lub powrotach z piłką.

Jakie pozycje zawodników obowiązują w futbolu amerykańskim? Najważniejsza jest na pewno pozycja rozgrywającego, który wprowadzą piłkę do gry. W dalszej kolejności są skrzydłowi i biegacze oraz środkowi, tylni i końcowi obrońcy. Nie należy oczywiście zapomnieć o obecności gracza wspomagającego. W trakcie rozgrywek na placu gry, piłka zazwyczaj wpada w posiadanie rozgrywającego, a podaje mu ją środkowy. Ponadto od rozgrywającego piłki nie może otrzymać gracz ofensywny, ale może za to być skierowana do biegaczy lub skrzydłowych (odbierających zagrania w kierunku pola punktowego).

Ofensywa w futbolu amerykańskim ma takie samo znaczenie jak defensywa (obrona). Ważne jest blokowanie drużyny przeciwnej i uniemożliwienie jej zdobycia punktów (tym samym zespół musi wywalczyć większą liczbę punktów od swoich rywali).

Chociaż futbol amerykański różni się od piłki nożnej, to na boisku pojawia się jednocześnie jedenastu graczy w każdej z drużyn. Celem gry jest zdobycie w określonym czasie więcej punktów od przeciwników. Jak już wyżej wspomnieliśmy — piłkę można zarówno kopać, jak i przemieszczać z rąk do rąk. Wygrywa ta drużyna, która uzyska większą liczbę punktów. Rozgrywki rozpoczynają się wykopaniem piłki przez kickera, co ma miejsce najczęściej z 30. jarda jego własnej połowy. Zasady tego sportu mogą się dla niektórych wydawać bardzo skomplikowane, co jest zupełne normalne.

Jak zawodnicy zdobywają punkty? 

Najwięcej, czyli 6 punktów — zawodnik zdobywa poprzez przyłożenie piłki (touchdown). Najprościej rzecz ujmując, gracz wbiega z piłką w pole punktowe swojego przeciwnika bądź łapie podanie na polu rywala. 
Kolejne punkty w futbolu można zdobyć za kop na bramkę, czyli field goal. Gracz otrzymuje za to 3 punkty, gdy uda mu się kopnąć piłkę pomiędzy słupami oraz nad poprzeczką bramki drużyny przeciwnej. Zawodnik może wykonać to na dwa sposoby: albo z ziemi lub z upuszczenia (kopacz upuszcza piłkę, a potem wykonuje kopnięcie, gdy piłka odbije się od ziemi). 
Ostatnie zagranie (tzw. zagranie bezpieczne) warte jest jedynie 2 punkty. Można je uzyskać, gdy: przeciwnik będący w posiadaniu piłki wypuści ją poza linie boczne, wybiegnie poza linie boczne lub końcowe własnego pola punktowego, a także, gdy zawodnik upadnie na piłkę we własnym polu punktowym bądź celowo rzuci piłką w ziemię w tymże polu.

Futbol amerykański — zasady gry ojczystego sportu USA

Dogrywka zawodników na boisku

 Mecz futbolu amerykańskiego składa się z czterech kwart po 15 minut, a jeśli po tym czasie obie drużyny w lidze NFL mają tyle samo punktów i doszło do remisu — sędzia zarządza piętnastominutową dogrywkę. Drużyna zwycięska to ta, która zdobędzie, chociaż minimalną liczbę punktów. Z kolei podczas rozgrywek play-off i w przypadku remisu — dogrywka prowadzona jest do momentu, w którym jeden z zespołów zdobędzie przewagę. 

Mecz futbolowy nie zawsze trwa godzinę. W trakcie rozgrywek często dochodzi do zatrzymania czasu, chociażby w momencie kontuzji na boisku, zdobycia punktów przez jedną z drużyn, a nawet w przypadku niecelnego podania. Z tego względu rozgrywki mogą trwać nawet ponad dwie godziny. 

Czy warto uprawiać ten sport? 

Niestety futbol amerykański nie należy do najbezpieczniejszych sportów, ale na pewno znajdą się śmiałkowie, którzy lubią adrenalinę i nowe wyzwania. Należ jednak pamiętać, że każdy sport może stanowić zagrożenie dla zdrowia, jeśli nie zachowamy odpowiednich środków ostrożności. Na szczęście istnieją metody, które pomagają zminimalizować ryzyko potencjalnych kontuzji - prawidłowa technika gry ma duże znaczenie w sportach kontaktowych. Oczywiście, nie należy się zrażać, ponieważ jak każdy inny sport — również futbol amerykański niesie ze sobą szereg korzyści.

Nawiązywanie kontaktów z innym. Futbol to gra drużynowa, która opiera się na współpracy całej drużyny. W tym celu musisz dobrze poznać swoich kolegów z drużyny, co poza boiskiem może zaowocować nawet przyjaźnią.
Kontrolowanie emocji. Podczas gry zawodnicy muszą być w stu procentach skupieni na tym, co się dzieje na boisku. Niejednokrotnie zdarzają się niebezpieczne sytuacje, podczas których należy zachować zimną krew i nie dać się sprowokować. W taki sposób gracz uczy się panowania nad stresem i nerwami.
Lepsza koncentracja. Podczas rozgrywek trzeba wyłączyć myślenie, a negatywne emocje pozostawić za boiskiem i skupić się na wytycznych trenera. 
Nauka pracy zespołowej. Futbol amerykański to gra drużynowa, w której konieczne jest bycie fair-play. Trenerzy, którzy mają pod swoimi skrzydłami spore grono zawodników, kładą nacisk na to, aby potrafili oni ze sobą rozmawiać i przede wszystkim udzielić sobie wzajemnej pomocy w podbramkowych sytuacjach. 
Wzmocnione ciało. Nie od dziś wiadomo, że sport kształtuje mięśnie i sylwetkę, a co za tym idzie, wpływa pozytywnie na ogólne samopoczucie. Regularna aktywność fizyczna dotlenia przede wszystkim organizm i poprawia krążenie krwi, co na pewno docenią nasze płuca i serce. Poza tym sport uprawiany na świeżym powietrzu - hartuje. W konsekwencji mniej chorujemy, ponieważ nasz układ odpornościowy nie "szaleje" (zwłaszcza u dzieci, u których dopiero się on rozwija). 
Lepsza zwinność i gibkość.
Nauka dyscypliny. Treningi wymuszają na zawodnikach przestrzeganie określonego planu dnia i dopasowanie się do obowiązków, które wiążą się z treningami

Zasady futbolu amerykańskiego — co musi posiadać zawodnik podczas meczu? 

Futbol amerykański to sport kontaktowy, który czasami bywa naprawdę niebezpieczny, a ryzyko kontuzji jest dość duże. Może się to zdarzyć, gdy jeden z zawodników zepchnie innego, np. na słupek bramki. Dlatego powinny być one odpowiednio zabezpieczone, tak żeby chronić zawodników przed potencjalnym urazem. Ponadto osoby rozpoczynające swoją przygodę z futbolem powinny zainwestować w kask chroniący głowę w trakcie treningu i meczu oraz ochraniacze, które zabezpieczają ramiona, biodra, kość ogonową, uda, kolana oraz szczękę. Ważne są również dobre buty — w tym przypadku są to korki, w których można uprawiać sport na naturalnej murawie. Powinny one dobrze okalać stopę i być stosunkowo lekkie, a tym samym komfortowe. Spodnie i koszulka powinny być wykonane z oddychających materiałów i być w miarę elastyczne, tak żeby pod spodem zmieściły się ochraniacze. Ubrania dostaniecie w wielu rozmiarach, dlatego bez problemu wybierzecie taki, który nie będzie krępował waszych ruchów.

Piłka ma kluczowe znaczenie

Nie wolno zapomnieć oczywiście o piłce, której rozmiar powinien być dopasowany względem wieku oraz budowy ciała sportowca. W ofercie sklepu Decathlon znajdziecie najpotrzebniejsze akcesoria, które przydadzą Wam się podczas pierwszych treningów futbolu amerykańskiego. Kupicie tam między innymi najlepsze rękawiczki do futbolu, koszulki oraz piłki. Jeśli chodzi o ten ostatni element - piłka do futbolu amerykańskiego wbrew pozorom jest bardzo ważna. Poszczególne modele różnią się od siebie i dostaniecie je w różnych rozmiarach, kolorach, oraz wzorach. Sportowcy często decydują się na piłkę do futbolu z wytłoczonym oryginalnym wzorem/nadrukiem. Może on być wykonany w preferowanym przez was rozmiarze oraz kształcie.

Warto wziąć pod uwagę również rozmiar (o czym wspomnieliśmy już wyżej) - do wyboru macie: małe, średnie i duże piłki, które mają także różną wagę. W sklepach sportowych dostaniecie różne modele piłek — te tańsze (wykonane z powłoki poliuretanowej) i droższe (ze skóry). Każdy z tych materiałów ma swoje wady i zalety, dlatego warto wziąć pod uwagę swoje oczekiwania. Może Wam się wydawać, że wybór odpowiedniej piłki to niezwykle trudne zadanie, ale jeśli weźmiecie sobie do serca najważniejsze czynniki, to na pewno uda Wam się kupić model pasujący do waszego modelu gry. Marzy Wam się kariera w narodowym sporcie USA i pragniecie zacząć treningi? Warto poszukać klubu lub drużyny, która oferuje treningi futbolu amerykańskiego.