Jak działa pamięć mięśniowa?

Pamięć mięśniowa to nazwa potoczna, której używa się do określenia pewnego nieświadomego rodzaju pamięci, która cechuje nasze ciało. Dzięki jej istnieniu wykonujemy wiele czynności automatyczne, bez używania świadomości. Tak w zasadzie z pamięci mięśniowej korzystamy każdego dnia. Odpowiada ona za np. utrzymanie odpowiedniej postawy, chodzenie, bieganie, ale też takie rzeczy jak pisanie, wiązanie sznurowadeł, bądź pisanie na komputerze bez konieczności patrzenia na klawiaturę.

Pamięć ciała to jednak znacznie szersze zjawisko, które jest od wielu lat bardzo uważnie badane. Dzięki temu obecnie wiemy naprawdę dużo o pamięci ruchowej i jesteśmy w stanie nie tylko ją dobrze zrozumieć, ale też wykorzystać do swoich celów.

Zjawisko pamięci mięśniowej pomaga nam każdego dnia w zwyczajnym życiu, ale też w trakcie aktywności fizycznej. Znacząco ułatwia na przykład wykonywanie ćwiczeń w prawidłowy sposób. Po pewnym czasie możesz zauważyć po sobie, że nie musisz już tak mocno analizować i sprawdzać, czy technika wykonania danego ćwiczenia jest prawidłowo. Twój organizm już dobrze jej się nauczył i jest w stanie wykonać ją automatycznie. Im więcej będziesz powtarzać dane ćwiczenie, tym szybciej możesz się go wyuczyć. 

Jak już to wspominaliśmy pamięć mięśniowa, pomaga też w szybkim powrocie do formy po przerwie w treningach. Gdy nasze mięśnie zaczną się kurczyć, ilość jąder komórkowych pozostaje taka sama. Następnie dzięki pamięci mięśniowej hipertrofia, czyli przyrost mięśni będzie znacznie szybszy, niż gdy trzeba było budować swoje ciało od zera podczas treningów siłowych.

W ten sposób np. kulturyści są w stanie wrócić do wysokiej sprawności nawet po kilku latach od wyjścia z rytmu treningowego. Obecne w mięśniach osób, które wcześniej były na wysokim poziomie wytrenowania zawierają po prostu na tyle dużo jąder komórkowych, że synteza białek mięśniowych zachodzi zdecydowanie szybciej i sprawniej niż u osób, które dopiero zaczynają swoją przygodę z siłownią.

Oczywiście pamięci mięśniowej nie można traktować jako magicznego zjawiska, które sprawi, że po powrocie do treningów nie trzeba się starać, by szybko wrócić do poprzedniego poziomu. Aby powrócić do dawnej formy, trzeba rozsądnie nałożyć na siebie obciążenia treningowe i podejść do tego z dużą dozą cierpliwości. Powrót do formy będzie oczywiście trudniejszy, gdy wrócimy na siłownię po dłuższej przerwie od aktywności fizycznej.

Przede wszystkim podczas pierwszych sesji treningowych trzeba nastawić się na pracę z mniejszymi obciążeniami. Na początku nie ma nawet co liczyć na zbliżenie się do swoich rekordowych wyników. Zanim do tego dojdzie, trzeba przepracować naprawdę sporo czasu, by ponownie zbudować mięśnie, tym samym wykorzystując jądra komórkowe zawarte w mięśniach szkieletowych. Nie ulega jednak wątpliwościom, że zdecydowanie łatwiej jest wrócić do formy po przerwie od ćwiczeń, niż budować ją zupełnie od zera.

Zjawisko pamięci ciała można świetnie wykorzystać w sporcie i najlepsi opanowali jej użycie do perfekcji. Wynika to z dość prostej rzeczy. Czołowi sportowcy, na przykład golfiści mają wyćwiczone ciało, a ruch wykonywany w trakcie gry powtórzyli w swoim życiu już dziesiątki tysięcy razy. Dlatego mogą wykorzystać pamięć mięśniową, czyli wyłączyć myślenie o tym, co ich otacza, a w ten sposób pozwolić pamięci mięśniowej działać i uderzyć instynktownie. 

Dlatego właśnie sportowcy często decydują się na pracę nad odpowiednim wykorzystaniem pamięci mięśniowej. W ten sposób mogą znacząco poprawić osiągane przez siebie wyniki podczas stresujących sytuacji. Dzięki istnieniu pamięci ruchowej dużo prostszy jest też powrót do dobrej formy po kontuzji. Niejednokrotnie zdarzało się, że zawodowi sportowcy byli gotowi do gry na najwyższym poziomie znacznie szybciej niż „zwyczajni” ludzie zmagający się z dokładnie takim samym urazem.

Co ważne pamięć mięśniowa to coś, co można samodzielnie wyćwiczyć. Ważne jest, żeby po prostu odpowiednio trenować. Konieczne jest stworzenie prawidłowych wzorców ruchowych, na przykład techniki ćwiczenia i ich odpowiednie powtarzanie. Co ważne dane ćwiczenie należy powtarzać systematycznie, jeśli zależy nam na tym, by wytworzyć pamięć mięśniową. Ponadto na samym początku na wykonywanej czynności należy mocno się skupić. Dlatego lepiej zrezygnować z rozpraszaczy, takich jak na przykład muzyka.

Kolejny ważny krok w trakcie budowania pamięci mięśniowej to rozłożenie danego ćwiczenia na czynniki pierwsze. Jeśli na przykład do wykonania mamy na przykład spięcie brzucha, to powinniśmy skupić się na każdym z elementów tego ćwiczenia z osobna. Wpierw przykładamy dużą wagę do podniesienia ciała w prawidłowy sposób, następnie utrzymania napięcia mięśni brzucha, a następnie do powrotu do pozycji wyjściowej.