Jak zostać trenerem piłkarskim? Droga do kariery trenera piłki nożnej

Nieraz zapewne zdarzyło Ci się obserwować przy bocznej linii boiska niezadowolonych trenerów po nieudanej akcji, bądź skaczących z radości po celnym strzale w decydujących minutach meczu. Większość właśnie tak kojarzy rolę trenera, choć z pewnością ma świadomość, że uczestniczenie w rozgrywkach i towarzyszenie, mniej lub bardziej emocjonalne, podczas meczu drużynie to tylko kropla w morzu obowiązków trenerskich. Na czym więc właściwie polega praca trenera gry w  piłkę nożną?

– Zadaniem trenera jest w głównej mierze planowanie i wdrażanie w życie całego planu treningowego drużyny, który obejmuje rozwój fizyczny, ćwiczenie techniki gry i taktyki,

– Musi on także kierować grą zespołu podczas rozgrywek – wyznaczać pierwszy skład, ingerować w trakcie meczu, udzielać zawodnikom rad i motywować ich.

– Powinien obserwować zawodników, analizować ich grę, śledzić postępy i dawać wskazówki.

Niejednokrotnie postać trenera staje się dla drużyny pewnego rodzaju guru, mentorem i wzorem do naśladowania. To bardzo odpowiedzialna funkcja społeczna, więc osoba, która decyduje się ją pełnić, powinna być na to odpowiednio przygotowana. Trener musi mieć także zaplecze merytoryczne – obszerna wiedza na temat piłki nożnej będzie bardzo ważna. Spoczywa na nim duża odpowiedzialność zarówno za całą drużynę, jak i jej poszczególnych zawodników.

Jeszcze do niedawna, by pracować jako trener piłki nożnej, trzeba było posiadać specjalne kwalifikacje. Obecnie wymogi regulujące tę kwestię zostały zniesione i trenerem może zostać niemal każdy. Choć trzeba spełniać określone wymagania, nie są one już tak restrykcyjne jak wcześniej. Jak zostać trenerem piłki nożnej w Polsce? Oto wymagania:

– ukończony 18 rok życia,

– posiadanie co najmniej średniego wykształcenia,

– niekaralność,

– odpowiednie predyspozycje zdrowotne,

– posiadanie wiedzy i odpowiedniego doświadczenia, które uprawniają do wykonywania zawodu.

Wydawać by się mogło, że tak naprawdę nie są to duże wymagania. Jednak ostatnie kryterium jest tutaj naprawdę istotne, jeżeli myśli się o karierze trenerskiej na poważnie. Jak zostać trenerem piłkarskim dzieci? W takim przypadku doświadczenie nie będzie grało tak dużej roli, jak na przykład prowadzenie drużyny w Lidze Mistrzów. Często zdarza się, że byli piłkarze, decydują się podjąć roli trenera – wówczas ich doświadczenie z boiska sprawia, że mogą od razu przeskoczyć kilka szczebli wymaganego wykształcenia trenerskiego.

Kandydat powinien posiadać także umiejętności interpersonalne. Skuteczna komunikacja w zespole to jeden z kluczy do sukcesu. Może pozwolić na zbudowanie zaufania i więzi między zawodnikami a trenerem, co później przekłada się na jakość prezentowanej na boisku gry. Musi także mieć osobowość lidera, by stać na czele zespołu i nim skutecznie dowodzić. Wysoko cenione będą również cechy takie jak odporność na stres, umiejętność działania w trudnych sytuacjach, a także myślenie strategiczne.

Jeśli jednak myślisz o swojej karierze trenerskiej nieco poważniej i celujesz w zawód trenera na przykład w Ekstraklasie, musisz odbyć specjalistyczne kursy trenerskie i uzyskać licencję. Poniżej przedstawiamy listę głównych kursów na trenera piłki nożnej zarówno Polskiego Związku Piłki Nożnej, jak i tych, po których można uzyskać odpowiednie licencje UEFA. Dzięki niej dowiesz się, jak zostać trenerem piłkarskim krok po kroku:

– Licencja Grassroots D – jeśli zastanawiasz się, jak zostać trenerem piłkarskim PZPN, to jest to podstawowy kurs trenerski, który pozwala na prowadzenie drużyny seniorów w najniższych klasach rozgrywkowych oraz trenowania seniorek II, III i IV ligi. Kurs ten odbywa się podczas dwóch weekendowych zjazdów, trwa łącznie 32 godziny. 

– Licencja Grassroots C – to kurs, którego odpowiednikiem jest UEFA C. Po ukończeniu kursu można rozszerzyć swoje trenerskie możliwości o trenowanie drużyn dziecięcych i młodzieżowych, a także zespołów klasy A i B. Kurs ten trwa nieco dłużej – 70 godzin.

– Kurs UEFA B – by przystąpić do tego kursu, trzeba mieć licencję z poprzednich kursów lub z kursu UEFA Futsal B. Odbycie stażu trenerskiego w wymiarze 5 lat na poziomie III ligi zwalnia z tego obowiązku i pozwala na przystąpienie do kursu od razu. Ukończenie kursu UEFA B uprawnia do prowadzenia Ekstraligi kobiet, a także zespołów z ligi okręgowej. By otrzymać licencję, trzeba zdać egzaminy praktyczny i teoretyczny.

– Kurs UEFA A – uzyskanie licencji UEFA A umożliwia prowadzenie drużyn poza Ekstraklasą i I oraz II ligą. Wymaga aktywnej licencji z poprzedniego poziomu, ukończenia 21 roku życia oraz dwuletniego stażu. Trwa około 10 miesięcy.

– Kurs UEFA PRO – najwyższy poziom szkolenia trenerskiego. Uprawnia trenera UEFA do prowadzenia zespołów na każdym szczeblu rozgrywkowym. Kandydat musi mieć co najmniej roczny staż przy prowadzeniu zespołów i ligi.

Droga do kariery przyszłych trenerów piłki nożnej jest dosyć długa. Należy ukończyć szereg kursów i zdobyć licencję uprawniającą do trenowania danej drużyny na określonym szczeblu. Na kursach jednak nie koniec – trzeba się stale kształcić i doskonalić swoje umiejętności, by być najlepszym w swoim fachu.