Jak wyregulować przerzutki w rowerze? Poradnik regulacji przednich i tylnych przerzutek

Jazda na rowerze musi być bezpieczna, a źle wyregulowana przerzutka może przynieść wiele problemów. Co więcej, sposób na to jak wyregulować przerzutki w rowerze szosowym nie różni się bardzo od ich korekty w innych modelach rowerów. Ważne jest, aby każdy rowerzysta miał chociaż podstawową wiedzę na ten temat.

Szukając informacji, warto najpierw poznać działanie przerzutek w rowerze. Ułatwi to bowiem użytkownikowi pracę serwisową, a także umożliwi ich efektywną i bezawaryjną eksploatację w przyszłości. Te przydatne mechanizmy dzielą się na dwa rodzaje.

– Przerzutka tylna – odpowiada za poprawną zmianę przełożeń na tylnych zębatkach. Składa się na nią wózek przerzutki oraz korpus. W korpusie umiejscowiona jest sprężyna, która umożliwia przesuwanie wózka między zębatkami, nasuwając łańcuch na właściwe przełożenie.

– Przerzutka przednia – służy do zmiany przełożeń na przednich zębatkach, obsługując zwykle trzy tarcze. Zbudowana jest z obejmy i prowadnicy, która popycha łańcuch w odpowiednim kierunku – od ramy lub do ramy roweru. Ten mechanizm sprawia, że łańcuch spada na przykład z największej zębatki na odpowiednią. Natomiast sama obejma pozwala na stabilne przymocowanie przerzutki do ramy kierownicy.

Rower posiadający urządzenie do zmiany biegów, które jest integralnym i niezwykle istotnym komponentem każdego jednośladu, znacznie ułatwia przemieszczanie się. Korzystają z nich zarówno osoby poruszające się w obszarze miejskim, jak i rowerzyści pokonujący wymagające trasy górskie i szosowe. Dlatego każdy miłośnik jednośladów powinien wiedzieć, jak naprawić przerzutki w rowerze.

Prawidłowo wyregulowane przerzutki zapewniają wysoki komfort i bezpieczeństwo w trakcie jazdy. Jest to szczególnie ważne zwłaszcza podczas jazdy po nierównym podłożu lub wymagającym terenie. Wówczas płynna i szybka zmiana na wysoki lub niski bieg jest możliwa jedynie z pomocą sprawnych przerzutek.

Chcąc upewnić się, że cały system działa poprawnie, warto dowiedzieć się, jak rozpoznać oznaki źle wyregulowanych lub rozregulowanych przerzutek w rowerze.
Należą do nich między innymi:

– przeskakiwanie łańcucha w trakcie jazdy;
– spadanie łańcucha w trakcie jazdy lub postoju;
– zmiana biegów jest utrudniona lub niemożliwa.

Wielu aktywnych rowerzystów napotyka problem źle działających przerzutek. Wówczas najczęstszą reakcją użytkowników jednośladów jest szukanie sposobów na to, jak dobrze ustawić przerzutki w rowerze w prosty sposób. Jednak powodów w kwestii problemów z przerzutkami może być wiele. Odpowiednie zdiagnozowanie usterki pozwoli szybko ją usunąć. Do najpowszechniejszych powodów niedziałających przerzutek w rowerze należą między innymi:

– brudne linki i pancerze – są odpowiedzialne za prawidłowe działanie przełożeń i umożliwiają płynną pracę całego układu. Aby zweryfikować, czy linki lub pancerze nie uległy zabrudzeniu, wystarczy nacisnąć manetkę tylnej przerzutki i nie zmieniając biegu, obserwować jej mechanizm. Jeśli w urządzeniu zacznie być wyczuwalny opór, wówczas przerzutkę należy wyczyścić i nasmarować,

– wygięta przerzutka lub hak przerzutki – najczęstszą przyczyną takiego stanu są upadki w trakcie jazdy lub wkręcenie w szprychy jakiegoś obiektu leżącego na trasie. Hak tylnej przerzutki to część mechanizmu, którą łatwo wymienić. Odegnij element, aby sprawdzić, czy kółka przerzutki prowadzące łańcuch są ustawione równolegle do zębatek,

– rozciągnięty i wyeksploatowany łańcuch rowerowy – kiedy ten element napędu roweru ulegnie zużyciu, pojawiają się luzy, które uniemożliwiają płynną zmianę biegów. Chcąc upewnić się, że łańcuch powinien zostać wymieniony na nowy, należy skorzystać z pomocy specjalisty lub profesjonalnego miernika zużycia łańcucha. Dobrym wyborem jest na przykład serwis Decathlon,

– wadliwe lub źle dobrane manetki – posiadają złożone mechanizmy, które wymagają precyzyjnego doboru i regularnego smarowania. Manetki niedostosowane do odpowiedniego modelu roweru mogą zakłócać proces zmiany przerzutek w trakcie jazdy.

Zastanawiając się, jak ustawić przerzutki w rowerze oraz jakich narzędzi do tego użyć, nie możesz zapomnieć o jednej rzeczy. Jeśli chcesz komfortowo i sprawnie wyregulować przednią i tylną przerzutkę, powinieneś położyć rower w odpowiedniej pozycji, która zapewni bezproblemowy dostęp do całego mechanizmu.

Osoby posiadające specjalistyczny sprzęt mogą umieścić jednoślad na specjalnie zaprojektowanym stojaku, który znacząco ułatwi sprawę. Jeżeli nie dysponujesz takimi udogodnieniami, dobrym pomysłem jest postawienie jednośladu do góry nogami w stabilnej pozycji.

Co ważne, mimo wielu modeli i producentów ustawianie przerzutek nie różni się znacząco, ponieważ mają bardzo podobne mechanizmy i zasady działania. Przerzutki mogą się różnić jedynie budową oraz doborem użytych materiałów. Z tego względu możliwe jest wyszczególnienie kilku podstawowych narzędzi, które mogą być przydatne w procesie regulacji przerzutek. Należy do nich: 

– śrubokręt krzyżakowy;
– kombinerki;
– klucz imbusowy;
– obcinacz do linek.

Przerzutka przednia posiada mniejszą ilość obsługiwanych przełożeń w porównaniu do przerzutki tylnej, która może mieć ich nawet dwanaście. W przypadku przedniego mechanizmu liczba biegów wynosi od jednego do trzech. Mimo tego proceses jej regulacji jest nieco bardziej skomplikowany. Prawidłowa korekta przedniej przerzutki odbywa się według poniższych wytycznych.

1. Sprawdź mocowanie przerzutki – prowadnica powinna być umieszczona w pozycji równoległej, w odległości 1-3 mm nad dużą tarczą.

2. Zrzuć łańcuch z przodu na małą tarczę.

3. Zweryfikuj napięcie linki przerzutki – regulacja linki przerzutki tylnej to ważny krok. Upewnij się, że nie jest za luźna.

4. Zrzuć łańcuch z tyłu na środek kasety.

5. Znajdź śruby wychyleń przerzutki (małej i dużej tarczy) oraz wykręć obie za pomocą wkrętaka gwiazdkowego.

6. Wykonaj test łańcucha na najmniejszej tarczy – jeśli w trakcie obracaniu koła łańcuch spada poza małą tarczę, powinieneś mocniej dokręcić śrubkę wychyleń małej tarczy o ćwierć obrotu. Natomiast jeśli łańcuch opornie spada na małą tarczę, lub nie spada wcale, należy odkręcić tę samą śrubę o ćwierć obrotu.

7. Powtarzaj powyższe czynności do momentu poprawnego działania mechanizmu na najmniejszej tarczy.

8. Wykonaj test łańcucha na największej tarczy – wykonaj wszystkie czynności jak w przypadku najmniejszej tarczy, odpowiednio dokręcając lub odkręcając śrubę dużej tarczy.

9. Reguluj zmianę biegów w przerzutce (indeksacja) – śrubę baryłkową należy wkręcić do oporu, a następnie zamocować linkę przerzutki, dokręcając śrubkę imbusem. Następnie reguluj napięcie linki do momentu, aż przerzutka będzie płynnie wciągała łańcuch z małej tarczy na środkową.

Jak założyć tylną przerzutkę w rowerze? W przypadku ustawiania tego elementu zachodzi analogiczny proces, jak w trakcie regulacji przedniej przerzutki. Dlatego jeśli poradziłeś sobie z jej korektą, wyregulowanie tylnej części mechanizmu nie powinno sprawić Ci większych kłopotów.

1. Zrzuć łańcuch na najmniejszą zębatkę z tyłu oraz na najwyższy bieg z przodu.

2. Zweryfikuj napięcia linki przerzutki – ustawisz je za pomocą śruby baryłkowej. Odkręć ją imbusem i odpowiednio poluzuj linkę.

3. Wyreguluj pierwszą śrubę nastawczą – po naciśnięciu na pedał i zakręceniu korbą łańcuch powinien gładko poruszać się po najmniejszej zębatce. Jeżeli nie działa on płynnie, należy dokręcić śrubę wkrętakiem gwiazdkowym o ćwierć obrotu. Czynność tę należy powtarzać do momentu, aż łańcuch będzie poruszał się gładko po zębatce.

4. Sprawdź drugą śrubę nastawczą – należy kręcić korbą, wpychając palcem łańcuch na górne zębatki, aż dotrze do największej. Jeżeli łańcuch nie spada on poza nią, przerzutki działają prawidłowo. Jeżeli spada – należy ponownie wyregulować śrubę.

5. Wyreguluj zmianę biegów w przerzutce (indeksacja) – śrubę baryłkową należy wkręcić do oporu, po czym zamocować linkę przerzutki, dokręcając śrubę imbusem. Następnie należy regulować napięcie linki aż do momentu, gdy przerzutki zaczną działać płynnie i cicho.

Chociaż naprawa przerzutek wydaje się skomplikowana, odpowiednie podejście i podstawowa wiedza pomogą Ci poradzić sobie z tym zadaniem. Powyższy poradnik z pewnością ułatwi cały proces.