Kurtka puchowa na szlak: jaka kurtka puchowa na zimowy trekking?

Świadomie lub nie, każdy człowiek w swoim codziennym życiu inspiruje się naturą. Natchnienie czerpiemy począwszy od kolorowych kwiatów na letniej łące, które następnie haftujemy na kobiecych spódnicach, aż po naturalne kosmetyki tworzone na podstawie leczniczych właściwości ziół. Oprócz wielu korzyści czerpanych z roślin, ludzie w swoim życiowym doświadczeniu wykorzystują również zachowania zwierząt oraz ich sposoby na przystosowanie się do trudnych warunków klimatycznych.

W związku z tym kolejny raz możemy pokusić się o stwierdzenie, że człowiek tylko kopiuje to, co już dawno zostało stworzone. Jednym z przykładów takiego działania jest wykorzystanie kaczego lub gęsiego puchu do produkcji kurtek puchowych. Na czym polega fenomen puchu (nie tylko w kurtkach puchowych)? Jak należy dbać o kurtki z puchem, by po pierwszym praniu nie utraciły swoich właściwości?

Dobra kurtka puchowa ma wiele plusów. Do najważniejszych zalet produktów posiadających puchowe wypełnienie należą:

– Izolacja – Puch znajduje się najczęściej tuż przy skórze ptaków, w najniższej części pióra. W swoim wyglądzie przypomina małe kulki, z których rozchodzi się duża liczba rozgałęziających się mikrowłókien, posiadających niewiarygodnie dużą gęstość. Ta trójwymiarowa struktura pióra pozwala na wyłapywanie i zatrzymywanie powietrza, dzięki czemu pozostaje ono w bezruchu, a więc tworzy się warstwa izolacyjna, pozwalająca na utrzymanie stałej temperatury.

– Kompresja – Do najważniejszych zalet dobrych kurtek puchowych lub śpiworów puchowych z pewnością można zaliczyć właściwości kompresyjne. Ta cecha jest szczególnie ważna w czasie kilkudniowego trekkingu oraz w czasie podróży, a szczególnie wypraw tanimi liniami lotniczymi, gdzie ilość posiadanego bagażu bywa często bardzo ograniczona.

Jeśli chcemy, by nasze przedmioty posiadające puchowe wypełnienie zmniejszyły swoją objętość, trzeba je po prostu ścisnąć, co usunie powietrze znajdujące się między mikrowłóknami puchu. Dzięki temu łatwo jest zmieści w plecaku turystycznym w góry. Warto podkreślić to, że puch łatwo napełni się powietrzem z powrotem, dlatego po kompresji naszego produktu należy włożyć go do odpowiedniego pokrowca na kurtkę puchową. Pamiętajmy jednak o tym, by zarówno śpiwór czy też kurtkę posiadającą puchowe wypełnienie przechowywać w normalnej objętości w specjalnie przeznaczonym do tego woreczku, a z ograniczenia jej wielkości korzystać tylko w trakcie transportu.

– Lekkość – Nie bez przyczyny w potocznej mowie bardzo często porównuje się lekkie przedmioty do piórka, które praktycznie nic nie waży. W związku z tym waga produktów wypełnionych pierzem, takich jak kurtki damskie z puchu gęsiego, jest bardzo niska.

Natomiast do wad, które cechują puch z pewnością można zaliczyć: podatność na wilgoć.

Puch znajdujący się w kontakcie z wilgocią silnie ją absorbuje, a następnie zbija się. Ta właściwość przyczynia się do utraty sprężystości i tworzenia się ciężkich grudek, które następnie z powodu swojej wagi opadają na dół kurtki/ śpiwora. W efekcie czego puch traci wówczas swoje zdolności termoizolacyjne i nie zabezpiecza nas przed wpływem niskiej temperatury. To właśnie dlatego powstały ociepliny syntetyczne, które produkuje się sztucznie, są one jednak bardziej wytrzymałe na wpływ wilgotności, niż naturalne wypełnienie kurtek puchowych.

Dodatkowym elementem wpływającym na niekorzyść puchu, może być bardzo długi proces schnięcia tego rodzaju wypełnienia. Jak suszyć kurtkę puchową? Upraną kurtkę puchową należy suszyć kilka dni, na płaskiej powierzchni co jakiś czas ją potrząsając, by puch znajdujący się wewnątrz mógł się przemieścić, a nie pozostał wielką kulką u spodu kurtki.

Na sprężystość puchu. Parametr sprężystości puchu oznacza możliwość „zatrzymania powietrza” przez mikrowłókna puchu. Im bardziej jest on sprężysty, tym większą objętość zajmuje i więcej „więzi” powietrza w sobie. Efektem tego są zwiększone wskaźniki objętości puchu, izolacji termiczna oraz zdolności kompresji. Współczynnik sprężystości wyrażany jest w calach sześciennych na uncję (w skrócie CUI/CUIN – cubic inches – cale sześcienne).

Parametr puchu CUIN możemy traktować w następujący sposób: jeżeli jedna uncja puchu, czyli w przybliżeniu 28 g, po całkowitym rozprężeniu zajmuje objętość 750 cali sześciennych, to współczynnik sprężystości puchu wyniesie w tym przypadku 750 CUIN. Natomiast jeśli jedna uncja puchu jest w stanie rozprężyć się, aż do 900 cali sześciennych objętości, wówczas puch ten jest określony przez parametr 900 CUIN.

Przekładając techniczne dane na codzienność, parametr ten możemy rozumieć tak, że im bardziej sprężysty puch w kurtce (większy współczynnik CUIN) tym kurtka puchowa z pierza, która jest nim wypełniona będzie lżejsza i bardziej kompresyjna, ponieważ potrzeba go mniej, aby zapewnić izolację termiczną. To właśnie dzięki tej właściwości nasze kurtki z puchem kaczym lub śpiwory puchowe są lekkie, a zarazem ciepłe. 

Kurtka z kaczym puchem, czy kurtka z gęsim puchem – który wybór będzie lepszy? Pierze jest pobierane od kaczek oraz gęsi i w zależności od którego gatunku ptaka otrzymujemy puch, parametr CUIN będzie się nieco różnił. Z racji tego, że gęsi są większe od kaczek, dla ochrony swego ciała przed niskimi temperaturami wytwarzają one puch o bardziej obszernej i gęstszej strukturze. W związku z tym puch pozyskiwany z gęsi pozwala na produkcję kurtek z pierza gęsiego o bardzo wysokim wskaźniku CUIN (poziom 900 CUIN jest osiągalny tylko i wyłącznie dla puchu gęsiego), co przekłada się na większy stopień izolacji, a więc możliwość użytkowania kurtki z pierzem gęsim w dużo niższych temperaturach niż w przypadku korzystania z puchu pochodzenia kaczego.

Trzeba też pamiętać o stosunku puchu do pierza. W celu zmniejszenia kosztów w czasie produkcji nie stosuje się całkowitego oddzielenia puchu do kurtek od pierza. Mimo tego, że pierze nie jest ani lekkie, ani sprężyste, nie jest również izolatorem, pozyskanie czystego 100% puchu jest kosztownym zabiegiem i bardzo nieliczne artykuły będą posiadały taki wskaźnik – częściej spotkamy takie produkty, jak kurtka puchowa 90/10.

W momencie, gdy na metce widzimy zapis 90/10, to wskaźnik ten oznacza, że 90% wypełnienia stanowi puch, a tylko 10% pierze.

Jak dbać o kurtkę puchową, aby służyła nam jak najdłużej? Podstawą jest jej odpowiednia pielęgnacja, to jest odpowiedni sposób prania i suszenia. Wystarczy zwracać uwagę na właściwości kurtek z gęsiego puchu i kurtek z kaczego puchu i dostosować pod nie sposób czyszczenia.

Produkty z wypełnieniem puchowym zaczęto produkować dopiero w XX w. Ta data pokazuje jak wiele tajemnic kryje jeszcze w sobie natura i jak dużo niewiadomych zostało nam jeszcze do odkrycia. Być może za kilkanaście lat będziemy w stanie wykorzystywać inny surowiec tym razem roślinny do ogrzewania nas w trakcie zimnych dni? Cokolwiek nie wymyślimy, oby przyroda jak najmniej przy tym ucierpiała.