Kim jest i jak zostać myśliwym w Polsce? Co to za profesja?

Myśliwy to osoba posiadająca uprawnienia do prowadzenia gospodarki łowieckiej, czyli między innymi do polowania na dzikie zwierzęta zgodnie z obowiązującym prawem. Jego rola nie ogranicza się wyłącznie do samego aktu polowania – to także opiekun łowiska, który dba o równowagę ekologiczną, pomaga kontrolować populację zwierzyny, dokarmia ją w trudnych warunkach oraz bierze udział w działaniach ochronnych i sanitarnych. Aby legalnie wykonywać te zadania, niezbędne są odpowiednie uprawnienia myśliwego, które uzyskuje się po przejściu kilkuetapowego procesu.

By zdobyć uprawnienia myśliwego, trzeba spełnić kilka podstawowych wymagań formalnych. Kandydat powinien mieć ukończone 18 lat, być osobą niekaraną i posiadać pełną zdolność do czynności prawnych. Co z badaniami dla myśliwych? One również są konieczne. Należy przejść badania lekarskie i psychologiczne, które potwierdzą brak przeciwwskazań do posługiwania się bronią palną. Dopiero wtedy można rozpocząć proces formalnego przygotowania do uzyskania uprawnień łowieckich.

Kolejnym krokiem jest odbycie 12-miesięcznego stażu łowieckiego w kole łowieckim lub Ośrodku Hodowli Zwierzyny. Obejmuje on uczestnictwo w pracach gospodarczych koła takich jak budowa i konserwacja urządzeń łowieckich, dokarmianie zwierzyny, inwentaryzacja populacji zwierząt oraz udział w polowaniach jako naganiacz lub obserwator. Wszystkie działania są dokumentowane w dzienniczku stażysty, który jest weryfikowany przez opiekuna stażu oraz zarząd koła.

Aby rozpocząć staż łowiecki, kandydat ma najpierw nawiązać kontakt z wybranym kołem łowieckim lub Ośrodkiem Hodowli Zwierzyny, które są uprawnione do jego przeprowadzania. W praktyce oznacza to złożenie pisemnej prośby o przyjęcie na staż i uzyskanie zgody zarządu koła. Po jej uzyskaniu kandydat zostaje zgłoszony do Zarządu Okręgowego, gdzie jest oficjalnie wpisywany na listę stażystów. 

Warto też wiedzieć, ile ważny jest staż łowiecki. Na szczęście jego ważność nie wygasa. Oznacza to, że nawet jeśli kandydat podejdzie do egzaminu rok czy dwa po zakończeniu stażu, nadal będzie on uznawany. Warto jednak pamiętać, że koła łowieckie oczekują aktywnego uczestnictwa w życiu organizacji także po odbyciu stażu, zwłaszcza jeśli aspirująca osoba planuje ubiegać się o zostanie członkiem Polskiego Związku Łowieckiego.

Koszty związane z uzyskaniem uprawnień myśliwskich w 2025 roku wynoszą średnio od 4000 do 7000 zł. Największą część tej kwoty stanowi kurs organizowany przez Polski Związek Łowiecki – jego cena to zazwyczaj od 2000 do 2500 zł, w zależności od okręgu. Egzamin łowiecki często jest wliczony w cenę szkolenia, ale zdarza się, że płaci się osobno – około 300 zł. Do tego dochodzi koszt badań lekarskich i psychologicznych, wymaganych do uzyskania pozwolenia na broń – średnio 400-600 zł za komplet.

Po uzyskaniu uprawnień należy złożyć deklarację członkowską do PZŁ i opłacić składki. Wpisowe do związku to około 1200 zł, a roczna składka członkowska wynosi 500 zł (plus obowiązkowe ubezpieczenie OC – około 50 zł). Koszt pozwolenia na używanie broni to opłata skarbowa w wysokości 242 zł, ale kupuje się również certyfikowany sejf (co najmniej klasa S1 – około 500-800 zł), a w dalszej kolejności samą broń i amunicję, co oznacza kolejny wydatek rzędu kilku tysięcy złotych.

Zostanie myśliwym niezrzeszonym to alternatywa dla osób, które nie chcą należeć do koła łowieckiego, ale mimo to chcą legalnie polować. Po uzyskaniu uprawnień łowieckich i pozwolenia na używanie broni myśliwskiej taka osoba może wykupić prawo do polowania na obwodach dzierżawionych przez nadleśnictwa lub komercyjne ośrodki łowieckie. Niezrzeszony myśliwy musi jednak sam zadbać o organizację polowań, zgłaszanie odstrzałów, przechowywanie dokumentacji oraz zakup odstrzałów indywidualnych. 

Myśliwy ma obowiązek odpowiednio zabezpieczyć i zgłosić pozyskaną zwierzynę. Tusza zostaje poddana oględzinom i ewentualnym badaniom weterynaryjnym, zwłaszcza jeśli mięso ma trafić do obrotu. Jeśli jest przeznaczona na użytek własny, myśliwy może przeznaczyć zwierzynę na domową konsumpcję, zgodnie z obowiązującymi przepisami sanitarnymi. Jeśli myślistwo odbywało się w ramach koła, tusza najczęściej trafia do punktu skupu lub chłodni zarządzanej przez tę instytucję, a jej dalszą dystrybucją zajmuje się gospodarz obwodu. 

Myślistwo to nie tylko tradycja, ale także odpowiedzialność za ochronę przyrody i zachowanie bioróżnorodności. Cały proces zostania myśliwym, od stażu po egzamin, odgrywa istotną rolę w przygotowaniu do tej roli i zapewnia, że wszystko odbywa się w sposób świadomy i zgodny z prawem.