Wyjazd w góry w ciąży – czy to bezpieczne?

Wyjazd w góry w ciąży to temat, który budzi wiele pytań – i słusznie. Tatry, Beskid Niski czy Bieszczady są piękne, ale rządzą się swoimi prawami. Inne ciśnienie, rzadsze powietrze, większe nasłonecznienie, niższe temperatury, a do tego trudniej dostępna pomoc medyczna... Planując taką wyprawę, warto dwa razy się zastanowić, zanim spakujesz walizkę.

Ciąża zmienia funkcjonowanie całego organizmu. Układ krążenia pracuje intensywniej, rośnie objętość krwi, pojawia się większa wrażliwość na zmiany temperatury czy ciśnienia. A to właśnie ciśnienie atmosferyczne w górach, zwłaszcza powyżej 1500 m n.p.m., potrafi zaskoczyć. Organizm może reagować inaczej niż zwykle – nie tylko szybszym zmęczeniem, ale też na przykład bólem głowy czy zawrotami. I chociaż nie każda kobieta odczuje taką różnicę, to warto mieć jej świadomość.

Wyjazd w góry w 1 trymestrze ciąży często budzi najwięcej obaw. To czas, gdy organizm intensywnie się przystosowuje, hormony pracują na pełnych obrotach, a niektóre kobiety borykają się z:

• mdłościami,
  
• sennością,
  
• spadkami ciśnienia.
  

Jeśli zdobywanie szczytów czy trekking wśród grani to Twoje miejsce na reset, nic dziwnego, że pytanie o wędrówki górskie w ciąży pojawia się już na etapie planowania wyjazdu. W końcu nie chodzi o wspinaczkę wysokogórską, a raczej o spokojne spacery i umiarkowaną aktywność. I tu mamy dobrą wiadomość – w wielu przypadkach wycieczka jest jak najbardziej możliwa, ale wymaga rozsądku i przygotowania. Szczególnie że w trakcie ciąży ciało intensywnie pracuje, a reakcje organizmu bywają inne niż zwykle.

W pierwszej kolejności musisz wiedzieć , że ruch na świeżym powietrzu w stanie błogosławionym – jak pływanie, nordic walking czy właśnie spacery po szlakach – jest nie tylko dopuszczalny, ale wręcz wskazany, o ile nie ma medycznych przeciwwskazań. Oczywiście nie mówimy tu o zdobywaniu Orlej Perci, ale o lekkich oraz średnio wymagających trasach w niższych partiach gór. Chodzi o ruch, który poprawia krążenie krwi, wspiera dotlenienie organizmu i może łagodzić ciążowe dolegliwości.

Najlepszym wyborem są trasy o łagodnym nachyleniu i dobrej nawierzchni. Dobry pomysł to szerokie szlaki, ścieżki w dolinach, dobrze oznakowane drogi, które nie wymagają wspinania się po kamieniach czy schodzenia po stromych zboczach. 

W czasie ciąży unikaj jednak:

• tras prowadzących powyżej 1500–1800 m n.p.m., gdzie tlen jest rzadszy,
  
• szlaków o dużej ekspozycji (czyli takich z ryzykiem upadku),
  
• podejść o bardzo dużym przewyższeniu,
  
• długich i trudnych technicznie ścieżek,
  
• wychodzenia na szlak w bardzo upalne lub bardzo zimne dni.

Góry a ciąża – czy to dobre połączenie? To zależy od wielu czynników. Jest jednak kilka przeciwskazań do wycieczki, o których warto wiedzieć, zanim zarezerwujesz wyczekany urlop.

Jeśli w trakcie badań okazało się, że dziecko rozwija się poniżej normy albo istnieje problem z funkcjonowaniem łożyska (na przykład łożysko przodujące, zbyt nisko położone lub odklejające się), organizm potrzebuje jak najwięcej spokoju. Nawet jeśli czujesz się dobrze, wysiłek fizyczny oraz dłuższe spacery nie są wtedy wskazane. Wycieczki w góry przy takich dolegliwościach mogą zadziałać na Twoją i maluszka niekorzyść.

Każda infekcja – nawet lekki stan zapalny układu moczowego, przeziębienie czy grypa – w ciąży może szybciej się nasilić. Górskie powietrze jest czyste, ale surowsze i często wilgotniejsze, zwłaszcza jesienią czy wiosną. Z kolei latem silne słońce oraz zmienna pogoda mogą doprowadzić do szybkiego przegrzania. Jeśli Twój organizm walczy z infekcją, odpoczynek w domu i regularna kontrola są znacznie bezpieczniejsze niż polskie góry.

W niektórych ciążach konieczne jest regularne przyjmowanie leków przeciwzakrzepowych albo częste monitorowanie parametrów krwi. Jeśli należysz do tej grupy, dłuższy wyjazd – zwłaszcza w miejsce oddalone od laboratoriów czy specjalistycznej opieki – może utrudnić kontrolę nad zdrowiem. W takich przypadkach lekarz może odradzić górski urlop lub zalecić ograniczenie długości lub zmianę lokalizacji podróży.

Niektóre kobiety przez całą ciążę czują się świetnie, inne zmagają się z zawrotami głowy, mdłościami, problemami z równowagą czy wzmożonym napięciem mięśni. W górach łatwo o potknięcie, zwłaszcza na nierównej nawierzchni lub w trakcie zejścia. Czujesz się niestabilnie, masz trudność z dłuższym marszem albo regularnie łapią Cię skurcze łydek? To jasny sygnał, aby wyprawy trekkingowe zostawić na inny moment.

Pierwsze tygodnie to czas, kiedy organizm kobiety dopiero przystosowuje się do nowej sytuacji. Hormony szaleją, mogą pojawiać się silne nudności, zawroty głowy, zmęczenie czy spadki ciśnienia. Nawet jeśli wcześniej czułaś się świetnie na szlakach, wyjazd na początku może okazać się wyzwaniem.

Dodatkowo w tym okresie najczęściej dochodzi do poronień. Z tego powodu wielu lekarzy zaleca unikanie większych obciążeń i długich podróży w miejsca, gdzie w razie potrzeby trudniej o pomoc medyczną. Pamiętaj, że wczesna ciąża a wyjazd w góry to nie zawsze dobre połączenie.

Niektóre przyszłe mamy w ciąży słysząc „góry”, od razu myślą o wysiłku, zmiennym ciśnieniu i potencjalnych trudnościach. Tymczasem pobyt nie musi oznaczać zdobywania szczytów. Dla wielu ciężarnych, które nie mają przeciwskazań do wyjazdu, to przede wszystkim okazja do głębokiego odpoczynku – fizycznego i psychicznego. Górska sceneria działa kojąco, a przebywanie blisko natury pozwala odciąć się od miejskiego zgiełku, nadmiaru bodźców oraz napięcia.

Już sam fakt, że jesteś w otoczeniu zieleni, oddychasz czystym powietrzem i masz więcej przestrzeni wokół siebie, może pozytywnie wpłynąć na Twoje samopoczucie. Z każdym kolejnym miesiącem ciąży ciało potrzebuje łagodnych bodźców, ruchu dopasowanego do aktualnej kondycji, ale też spokoju i dobrej atmosfery – a te góry potrafią zapewnić jak żadne inne miejsce.

Spacerując po leśnych ścieżkach, bez nadmiernego wysiłku, możesz wędrować w swoim tempie. Ruch na świeżym powietrzu:

• wspiera krążenie,
  
• zmniejsza obrzęki,
  
• pomaga w utrzymaniu stabilnego nastroju.
  

Szukasz trasy, którą da się przejść spokojnym tempem bez zadyszki? Dolina Kościeliska to strzał w dziesiątkę! Szeroka ścieżka prowadzi dnem doliny, głównie po utwardzonej nawierzchni. Przez większość drogi idziesz wzdłuż potoku, w otoczeniu skał, lasów i charakterystycznych wapiennych bram.

Po około 1,5 godziny dotrzesz do schroniska na Hali Ornak, ale jeśli nie chcesz iść tak daleko, możesz zakończyć spacer przy Kaplicy Zbójnickiej. Po drodze są ławki, a teren nie wymaga szczególnej kondycji.

To jedna z najdłuższych, ale i najwygodniejszych tras, więc możesz pokonać ją nawet z wózkiem. Prowadzi asfaltem, a później szerokim szutrem przez całą dolinę, aż do schroniska. Spacer zajmie Ci około 2 godzin w jedną stronę, ale nie musisz iść całości, ponieważ co jakiś czas są miejsca, gdzie można przysiąść i odpocząć.

Widoki? Tatry Zachodnie, drewniane szałasy, kwitnące krokusy na wiosnę... To spokojna okolica, bez stromizn i bezpieczna nawet w późniejszych miesiącach.

Gdzie w góry w ciąży, jeśli lubisz piękne widoki, ale nie chcesz wchodzić wysoko? Wybierz Rusinową Polanę! Najkrótszy szlak zaczyna się z Wierchporońca i trwa tylko 45 minut w jedną stronę. Podejście jest łagodne, ale polecamy mieć buty z dobrą podeszwą, bo miejscami droga jest kamienisto.

Na górze czeka Cię panorama Tatr Wysokich i drewniana bacówka, gdzie latem kupisz świeży oscypek. Możesz usiąść na ławce i po prostu odpocząć. To świetny wybór na krótki wypad – nie obciąży Cię, a widoki wynagrodzą!

Chcesz odpocząć od tłumów Zakopanego? Wybierz Beskidy. Z Milówki na Halę Boraczą prowadzi wygodna droga szutrowa – łagodna i spokojna. Spacer zajmie Ci około 1,5 godziny w jedną stronę, a na górze czekają schronisko i rozległa polana z widokiem na pasmo Rysianki. Trasa jest bezpieczna, niezbyt uczęszczana i daje mnóstwo przestrzeni. Świetnie sprawdzi się w II trymestrze, gdy masz jeszcze energię, ale potrzebujesz stabilnego terenu.

To bardzo łagodna trasa na granicy polsko-słowackiej, biegnąca wzdłuż Dunajca. Możesz iść z jednej strony z centrum Szczawnicy, z drugiej z Czerwonego Klasztoru. Droga jest utwardzona, bez przewyższeń, idealna na spokojny spacer z widokiem na Pieniny i przełom Dunajca. Po drodze są przystanki, ławki, a nawet knajpki po słowackiej stronie. 

Jeśli marzysz o spacerze po górskiej łące i odpoczynku przy schronisku z widokiem na góry, rozważ Halę Boraczą. Szlak z Żabnicy nie jest trudny, wiedzie przez las i nie ma ostrych podejść. To jedna z popularniejszych tras w Beskidzie Żywieckim, ale wciąż mniej zatłoczona niż te w Tatrach. Na górze możesz usiąść na ławce, zjeść coś ciepłego i podziwiać rozległą panoramę. 

Wyjazd w Tatry, Bieszczady czy Pieniny w trakcie stanu błogosławionego nie musi oznaczać rezygnacji z ruchu i pięknych widoków – pod warunkiem, że podejdziesz do tego rozsądnie i z wyczuciem. Warto pamiętać, że zmiana ciśnienia w górach w ciąży może wpływać na samopoczucie, dlatego tak ważna jest obserwacja własnego organizmu i unikanie gwałtownych wysokości. Dobrze dobrana trasa, spokojne tempo oraz wcześniejsze przygotowanie pozwolą Ci cieszyć się naturą w wyjątkowym czasie.