Spotkanie z dzikiem – jak zachować bezpieczeństwo?

Dziki, choć same z siebie rzadko atakują ludzi, mogą być niebezpieczne, zwłaszcza gdy czują się zagrożone. Zwierzęta te, podobnie jak wilki, mają bardzo wyostrzony węch i słuch, ale słaby wzrok, dlatego najczęściej orientują się w otoczeniu dzięki zapachom i dźwiękom. Szczególnie ostrożność należy zachować w przypadku spotkania z lochą prowadzącą młode – wówczas ryzyko agresji znacznie rośnie. Warchlaków nie wolno dotykać, aby nie pozostawić na nich śladów ludzkiej obecności. Choć dziki nie są drapieżnikami, matka może zareagować gwałtownie, stać się agresywna i zaatakować. 

Kiedy dziki są niebezpieczne? Szczególną ostrożność należy zachować w kilku przypadkach:

• ranne zwierzę: dzik, który jest ranny, może być bardziej agresywny z powodu bólu i strachu,
  
• spłoszone zwierzę: nagłe zaskoczenie dzika może spowodować jego panikę i nieprzewidywalne reakcje,
  
• dzik w mieście: osobniki, które przyzwyczaiły się do obecności ludzi i kojarzą ich z łatwym dostępem do pożywienia (na przykład z niezabezpieczonych śmietników), mogą stać się bardziej śmiałe i potencjalnie niebezpieczne. 
  

Co może zrobić dzik? Zwierzę to atakuje z dużą prędkością i determinacją, używając swoich silnych szczęk oraz kłów. Może uderzyć głową, poturbować przeciwnika lub go przewrócić. Jeśli zastanawiasz się, jak szybko biega dzik, to według danych, nawet młode osobniki potrafią biec z prędkością do 40-50 km/h. W obliczu zagrożenia, gdy zwierzę zaczyna biec w naszą stronę, należy unikać konfrontacji, pozostać w bezruchu i poczekać, aż osobnik się oddali. 

Najważniejsze to zachować spokój i unikać wykonywania gwałtownych ruchów, a także: 

• trzymać dystans: nie podchodź do dzika, nawet jeśli wydaje się spokojny. Daj mu przestrzeń do wycofania się;
  
• nie panikować: nagłe krzyki lub machanie rękami mogą sprowokować zwierzę do ataku;
  
• spokojnie się oddalić: jeśli dzik Cię zauważył, powoli i spokojnie wycofaj się, nie odwracając się do niego plecami;
  
• nie dokarmiać: nigdy nie wolno dokarmiać dzików. Przyzwyczajanie ich do obecności ludzi i łatwego dostępu do jedzenia prowadzi do niebezpiecznych sytuacji;
  
• trzymaj psa na smyczy: podczas spacerów z pupilem w lesie lub na terenach, gdzie mogą występować dziki, zawsze trzymaj go na smyczy. Spłoszenie dzika przez psa może skutkować atakiem na zwierzę lub na Ciebie.

Jeśli zauważysz w lesie dzika, który zaczyna biec w Twoją stronę:

• nie biegnij w linii prostej: dziki nie są zwrotne przy nagłych skrętach,
  
• zmień kierunek gwałtownie: może to dać ci chwilową przewagę,
  
• użyj przeszkód terenowych: wejdź na podwyższenie, za drzewo lub na elementy architektury miejskiej,
  
• nie wchodź w gęste zarośla: dzik poradzi sobie w takim terenie lepiej niż człowiek.

Niektóre osoby, nie wiedząc, jak bronić się przed dzikiem, sięgają po gaz pieprzowy. Może on działać na dziki, ale jego skuteczność nie jest stuprocentowa. Aby gaz zadziałał, należy go użyć z bliskiej odległości, a wiatr nie może go znieść w przeciwnym kierunku. Należy pamiętać, że dzik w stresie i w ruchu i tak może zignorować jego działanie. Zatem jak odstraszyć dziki na spacerze? Ze względów bezpieczeństwa, zaleca się po prostu przeczekać spotkanie. W sytuacjach zagrożenia gaz pieprzowy może stanowić środek obrony, ale nie powinien być traktowany jako broń, gdy dzik nie atakuje i nie sapie. 

Podczas spaceru na przykład trekkingu, a zwłaszcza o zmroku, w pobliżu terenów zalesionych lub na obrzeżach miast – warto zachować podstawowe środki ostrożności, które mogą pomóc w uniknięciu kontaktu z dzikami lub ich odstraszeniu:

• nie pozostawiaj jedzenia ani resztek w lesie: zapach pożywienia może przyciągać dziki do miejsc, gdzie spacerują ludzie,
  
• unikaj spacerów po trasach, na których często obserwuje się dziki, zwłaszcza w porze rozrodu (wiosna) i karmienia młodych dzików (lato),
  
• noś latarkę, elementy odblaskowe lub świetlne: dziki to zwierzęta nocne i światło może je zniechęcić do zbliżania się,
  
• nie chodź cicho i ostrożnie jak myśliwy: naturalne dźwięki, rozmowa czy szelest ostrzegą dzika o Twojej obecności i pozwolą mu się oddalić,
  
• zachowuj czujność i obserwuj otoczenie, zwłaszcza w pobliżu gęstych zarośli i ścieżek prowadzących przez dzikie tereny.

Dziki mogą być niebezpieczne, szczególnie gdy poczują się zagrożone lub bronią młodych. Jednak reagując odpowiednio, można uniknąć konfrontacji i zyskać przewagę na przykład przez spokojne oddalenie się lub wykorzystanie przeszkód terenowych. Pamiętaj – zachowanie dystansu i rozwaga to najskuteczniejszy sposób, by zminimalizować ryzyko zagrożenia w kontakcie z dzikiem.