Na czym polega goalball? Poznaj zasady tej gry!

Goalball to wyjątkowa dyscyplina sportu stworzona specjalnie dla osób niewidomych i niedowidzących. Gra ta, będąca jedną z najpopularniejszych dyscyplin paraolimpijskich, ma swoje korzenie w połowie XX wieku i od tamtej pory dynamicznie się rozwija.

Goalball został wymyślony w 1946 roku przez Austriaka Hansa Lorenza oraz Niemca Seppa Reindle’a. Celem było stworzenie aktywności sportowej dla żołnierzy, którzy stracili wzrok podczas II wojny światowej. Z czasem gra zaczęła zdobywać popularność wśród osób z dysfunkcją wzroku na całym świecie.

Przełomowym momentem dla goalballu było włączenie go do programu międzynarodowych zawodów sportowych dla osób niewidomych. W 1976 roku sport ten zadebiutował na Igrzyskach Paraolimpijskich w Toronto jako dyscyplina pokazowa.

Pierwsze oficjalne Mistrzostwa Świata w goalballu odbyły się w 1978 roku w Vejle w Danii. Od tego momentu zaczęto organizować kolejne turnieje rangi mistrzowskiej, zarówno na poziomie światowym, jak i kontynentalnym. Po udanym debiucie jako sport pokazowy goalball stał się pełnoprawną dyscypliną paraolimpijską od Igrzysk Paraolimpijskich w Arnhem w 1980 roku. W 1984 roku do rywalizacji włączono także kobiety, co przyczyniło się do dalszego rozwoju tej dyscypliny.

Goalball w Polsce rozwija się od lat 80., jednak przez długi czas nie był tak popularny jak w innych krajach. Polska reprezentacja mężczyzn zaczęła odnosić sukcesy na arenie międzynarodowej dopiero w XXI wieku. W 2005 roku polscy zawodnicy zdobyli brązowy medal na Mistrzostwach Europy, co było jednym z największych osiągnięć w historii polskiego goalballu.

Obecnie goalball w Polsce jest wspierany przez Polski Związek Sportu Niepełnosprawnych „Start”, a polscy zawodnicy regularnie biorą udział w międzynarodowych turniejach, budując swoją pozycję na arenie światowej.

Już wiesz, na czym polega goalball. Sport ten jest niezwykle dynamiczny z dokładnie opisanymi zasadami. Po pierwsze, dyscyplina ta rozgrywana jest w hali na prostokątnym boisku o wymiarach 18 × 9 metrów. Po obu krótszych stronach boiska znajdują się bramki o wysokości 1,3 metra, które zajmują całą szerokość pola gry.

Każdy zespół składa się z trzech zawodników na boisku oraz maksymalnie trzech rezerwowych. Gracze mają za zadanie zdobywać punkty, rzucając specjalną piłkę w kierunku bramki przeciwnika, oraz bronić własnej bramki, zatrzymując piłkę ciałem.

Piłka waży 1,25 kg i ma obwód 76 cm. W jej wnętrzu umieszczone są metalowe elementy, które wydają dźwięk, umożliwiając zawodnikom śledzenie jej ruchu. Aby zapewnić równe szanse wszystkim uczestnikom, każdy gracz nosi specjalne nieprzezroczyste gogle oraz ma dodatkowo zaklejone oczy plastrami okulistycznymi.

W trakcie gry na boisku panuje absolutna cisza, aby zawodnicy mogli dokładnie zlokalizować piłkę na podstawie jej dźwięku.

Mecz składa się z dwóch 12-minutowych połów, z 3-minutową przerwą między nimi. Gra odbywa się w szybkim tempie, a zawodnicy mają maksymalnie 10 sekund na przeprowadzenie akcji – od momentu pierwszego kontaktu z piłką podczas obrony do chwili, gdy piłka przekroczy połowę boiska. Przekroczenie tego limitu skutkuje rzutem karnym dla drużyny przeciwnej.

Strefa gry podzielona jest na kilka obszarów, a zawodnicy mogą atakować jedynie z wyznaczonej strefy rzutu, znajdującej się w odległości do 6 metrów od własnej bramki. Ta sama strefa obowiązuje przy działaniach obronnych.

W goalballu wyróżniamy dwa rodzaje przewinień:

– osobiste – popełniane przez konkretnego zawodnika. W przypadku rzutu karnego z tego tytułu tylko on pozostaje na boisku, próbując obronić rzut przeciwnika,
– drużynowe – wynikające z błędów całego zespołu. Wówczas jeden zawodnik (wskazany przez trenera drużyny przeciwnej) samodzielnie broni bramki.

Rzut karny przyznaje się także w sytuacji, gdy drużyna przekroczy limit 10 sekund na przeprowadzenie akcji. Jeśli ktokolwiek z zawodników lub osób na ławce rezerwowych udzieli wskazówek w trakcie gry, sędzia może nałożyć dodatkową karę w postaci rzutu karnego.

Nad prawidłowym przebiegiem rozgrywki czuwa cały zespół sędziowski, składający się z:

– sędziego głównego,
– sędziego pomocniczego,
– czterech sędziów bramkowych,
– sędziów mierzących czas,
– protokolanta,
– osoby obsługującej zegar.

Oto najważniejsze przepisy gry w goalball. Piłka dla osób niepełnosprawnych ze względu na swoją specyfikę i system rozgrywek jest bardzo emocjonująca. 

Goalball to wyjątkowy sport zespołowy dla osób niewidomych i słabowidzących, który pozwala na rozwijanie zdolności słuchowych, orientacji przestrzennej oraz kondycji fizycznej. Chcesz spróbować w nim swoich sił? Zapisz się do jednego z wielu klubów, których w ostatnich latach jest coraz więcej. 

Teraz czas, aby skompletować niezbędny sprzęt. Na sam początek potrzebna Ci będzie wygodna odzież dla parasportowców składająca się z niekrępujących spodni bądź legginsów i koszulki wykonanej z materiałów odprowadzających wilgoć. 

Podstawowym elementem jest piłka dźwiękowa, której specjalna konstrukcja z metalowymi elementami pozwala na wydawanie dźwięków, umożliwiających graczom orientację w jej położeniu. Kolejne ważne akcesorium do parasportu to gogle. Dobrej jakości okulary powinny być wygodne, dobrze dopasowane i zapewniać pełne zaciemnienie, co jest niezbędne do prawidłowego rozwoju umiejętności słuchowych i orientacyjnych graczy.

Nie mniej istotne są ochraniacze, które chronią zawodników przed kontuzjami podczas obrony piłki. W goalballu zawodnicy często padają na ziemię, blokując piłki, dlatego odpowiednie ochraniacze na łokcie, kolana i nadgarstki są niezbędne, aby zapewnić komfort i bezpieczeństwo w trakcie intensywnych akcji. Gdy wyposażysz się w odzież i akcesoria, możesz rozpocząć treningi pod okiem doświadczonych instruktorów. 

Goalball to nie tylko sport, ale także narzędzie integracji i rehabilitacji osób niewidomych. Dzięki niemu zawodnicy mogą rywalizować na najwyższym poziomie, rozwijać swoje umiejętności i przełamywać bariery.