Turystyka kulturowa – cechy oraz przykłady na świecie i w Polsce

Podróże czy to indywidualne połączone z kempingiem czy zorganizowane przez biuro podróży są integralną częścią życia naprawdę wielu osób. Powody, dla których ludzie odwiedzają nowe miejsca, mogą się jednak znacznie różnić. Same podróże mogą także przybierać różne formy – służbowe, wypoczynkowe czy też nastawione na zwiedzanie. Jednym ze sposobów na odkrywanie nowych miejsc, państw, narodów i kultur bez wątpienia jest właśnie turystyka kulturowa.

Według oficjalnej definicji ten typ podróżowania opiera się na poznawaniu szeroko pojętego dziedzictwa kulturowego i historycznego danego regionu. Chodzi tu między innymi o muzea i galerie, historyczne budowle, obiekty kultu lub światowego dziedzictwa UNESCO, zwyczaje i tradycje regionalne oraz etniczne, a nawet o aspekty kulinarne czy literackie. Takie wyjazdy nierzadko są tematyczne, skupiając się na walorach edukacyjnych lub chęci poznania nowego, nieznanego do tej pory oblicza świata, języka lub społeczeństwa.

Turystyka kulturowa (nazywana kiedyś turystyką kulturalną) to niezwykle odkrywczy typ podróżowania, który jest zdaniem wielu osób przyszłością turystyki. Już teraz ten typ podróży jest jednak potężnym motorem napędowym dla wielu państw, które do tej pory były pomijane przez odwiedzających.

Czy istnieje podział turystyki kulturowej? Okazuje się, że tak, lecz żeby móc go zrozumieć, warto zwrócić uwagę na dokonania badaczy zajmujących się tą kwestią. Dr hab. Armin Mikos von Rohrscheidt zdołał podzielić ją na trzy grupy:

• klasyczne podróże kulturowe (w tym: turystyka dziedzictwa kulturowego, muzealna, literacka, eventowa);
  
• turystyka edukacyjna (w tym: podróże studyjne, tematyczne, językowe, seminaryjne);
  
• powszechna turystyka kulturowa (w tym: turystyka etniczna, miejska, kulinarna, historyczna, egzotyczna, pielgrzymkowa, regionalna, militarna, wiejska, przyrodnicza, hobbystyczna).
  

Turystyka kulturowa przybiera wiele form i właśnie dlatego możliwe jest także podzielenie osób, które wybierają właśnie taką formę odkrywania świata. Zazwyczaj wyróżnia się cztery typy turystów:

• zorganizowany turysta masowy – korzysta z usług biur podróży, jest słabo przygotowany do podróży, zwiedzanie ma zazwyczaj dość szybkie tempo;
  
• indywidualny turysta masowy – ma swój własny plan, którego stworzenie wymaga od niego pozyskania wiedzy na temat danego rejonu, jest bardziej zainteresowany i zaangażowany w podróż;
  
• odkrywca – chce poznać środowisko, w którym się znajduje i szuka nowych ścieżek, które są omijane przez turystów masowych;
  
• drifter/wagabunda – jego celem jest pełna integracja ze społeczeństwem i kulturą danego narodu, regionu czy kraju.

Turystyka dziedzictwa kulturowego jest istotnym aspektem w przypadku państw, które mogą pochwalić się unikalną i rozbudowaną historią. Na czele rankingów pojawiają się oczywiście takie państwa jak chociażby Francja, Hiszpania czy Włochy. Patrząc szerzej, poza Europę, można wspomnieć chociażby o Japonii, Chinach, Egipcie, Meksyku czy Peru. Historia niektórych imperiów, które rozwijały się na tamtych terenach, sięga tysiące lat wstecz i wiele osób chce ją lepiej poznać.

Coraz więcej państw otwiera się jednak na turystów kulturowych, chcąc pokazać swoją wyjątkową kulturę, naturę, kuchnię czy gościnność. Niesamowite wzrosty w ostatnich latach odnotowują chociażby Albania, Turcja, Wietnam czy Indie.

Z roku na rok coraz więcej osób przyjeżdża także do Polski. W 2024 roku odnotowano aż 38,8 mln turystów, co względem 2018 roku jest wzrostem o niemal 98%! Dziedzictwo kulturowe, turystyka religijna, turystyka kulinarna, piękna przyroda i prężnie rozwijająca się infrastruktura – te właśnie aspekty przyciągają coraz więcej osób z zagranicy.