Taekwondo a karate. Czym różnią się te dwie dyscypliny?

Taekwondo pochodzi z Korei, gdzie przez lata rozwijało się jako narodowa sztuka walki. Bazuje na starszych koreańskich stylach oraz wpływach chińskich i japońskich. Jako sport w znanej obecnie formie pojawiło się w latach 50. XX wieku.

Natomiast karate powstało w Japonii, w mieście Okinawa. Powstało na bazie lokalnych technik walki, które połączono z tymi pochodzącymi z Chin. Japońskie karate znane we współczesnej formie ukształtowało się w XX wieku.

Taekwondo to sztuka walki wyróżniająca się dominacją technik nożnych. Bazuje ono na dynamicznych, precyzyjnych kopnięciach wykonywanych z wyskoku lub obrotu. Dominują tu szybkie kombinacje, a walka opiera się na dystansie i zwinności. Wśród technik kopnięć wyróżnia się między innymi:

– dollyo chagi – kopnięcie okrężne,
– ap chagi – kopnięcie frontalne,
– yop chagi – kopnięcie boczne.

W taekwondo zawodnicy utrzymują lekką, skoczną postawę. Stosują bloki i uniki za pomocą rąk, które choć pełnią drugorzędną rolę, służą do blokowania i odpychania przeciwnika. Istotna jest także praca w dystansie, zwykle średnim i dalekim, ponieważ pozwala to uniknąć bezpośredniego zwarcia z przeciwnikiem. Jaka taktyka walki dominuje w taekwondo? Zawodnicy często stosują szybkie ataki, zmiany pozycji oraz zwodzenie przeciwnika, aby znaleźć lukę w jego obronie.

Nazwa „karate” oznacza filozofię sztuki walki, czyli obronę bez broni, jedynie z wykorzystaniem ciała oraz umysłu. Karate stanowi nie tylko sztukę walki i samoobrony, ale też drogę do samodoskonalenia. Jej podstawy to dyscyplina, szacunek oraz harmonia ciała z umysłem. Skupia się na technikach ręcznych, silnych ciosach pięścią, blokach oraz stabilnych postawach. Kopnięcia również występują i są bardzo istotne, ale nie są tak dominujące jak w taekwondo. Co ważne, karate koncentruje się na walce w dystansie. Nie ma tu chwytów i rzutów.

Ciosy pięścią (Tsuki) uznaje się za podstawową technikę walki w karate. Często używane ciosy to:

– oi-tsuki – cios prosty ze skróceniem dystansu,
– gyaku-tsuki – cios kontrujący drugą ręką,
– kizami-tsuki – szybki cios przednią ręką,
– uraken – uderzenie wierzchem pięści,

Kolejny istotny element to bloki (Uke) stanowiące skuteczną obronę, która polega na odparciu ataków przeciwnika. To między innymi:

– gedan-barai – blok dolny,
– age-uke – blok górny,
– soto-uke – blok zewnętrzny,
– uchi-uke – blok wewnętrzny.

Kopnięcia (Geri-waza) to ważny punkt w karate. Wśród nich wymienia się:

– mae-geri – kopnięcie frontalne,
– yoko-geri – kopnięcie boczne,
– mawashi-geri – kopnięcie okrężne.

Stabilne postawy (Dachi) – w karate postawy są niskie i mocne, co zapewnia równowagę i siłę w uderzeniach na przykład:

– zenkutsu-dachi – postawa wykroczna,
– kiba-dachi – postawa jeźdźca,
– kokutsu-dachi – postawa zakroczna.

Wyróżnia się kilka stylów karate. Najbardziej znane jest karate Shotokan. Wyróżniają go mocne, długie ruchy i precyzyjne techniki. Goju-ryu łączy twarde i miękkie techniki, kładzie nacisk na kontrolę oddechu oraz bloki. Kyokushin słynie z pełnokontaktowych sparingów. Duże znaczenie ma siła fizyczna i wytrzymałość. Styl Shito-ryu łączy różnorodne techniki i kata. Wado-ryu wymaga uników, szybkości i zwinności, jest zintegrowany z technikami jiu-jitsu.

W taekwondo olimpijskim przyznaje się punkty przede wszystkim za kopnięcia w głowę i tułów, z kolei techniki ręczne mają mniejsze znaczenie. Walka odbywa się w pełnym kontakcie. Za to karate w wersji sportowej (WKF) bazuje na precyzyjnych uderzeniach i szybkich punktowanych akcjach, nierzadko w formie półkontaktowej. To może okazać się podpowiedzią dla osób zastanawiających się, czy wybrać taekwondo, czy karate – jeśli nie przepadasz za pełnym kontaktem, może lepiej trenować karate?

Na treningach taekwondo nosi się biały dobok z zapięciem na rzep i kolorowym pasem oznaczającym stopień. Ma on formę luźnego stroju składającego się z bluzy i spodni, zapewniając swobodę ruchów. Występuje tu 10 stopni uczniowskich – kup. Mają one kolor biały, żółty, zielony, niebieski, czerwony oraz 9 stopni mistrzowskich, czarnych – dan. Co ważne, można także nosić ochraniacze na piszczele i stopy, rękawice, ochraniacz tułowia (hogu), kask, ochraniacz na zęby i suspensor (dla mężczyzn). Są one dozwolone na treningach, a obowiązkowe na zawodach.

Karateka nosi prosty biały karate-gi (kimono) wykonany z bawełny. Przewiązuje się je pasem wiązanym węzłem symbolicznie umieszczanym na miejscu skupienia energii fizycznej i psychicznej – Hara. To środek ciężkości ciała, który znajduje się poniżej pępka. Stopnie uczniowskie to kyu w różnych kolorach i mistrzowski dan – czarny. Kolory to po kolei: bały, pomarańczowy, niebieski, żółty, zielony, brązowy i mistrzowski czarny. I tutaj można nosić ochraniacze, w tym rękawice, ochraniacze na golenie i stopy, na zęby, suspensor, ochraniacz na tułów czy kask ochronny.

Zanim zapiszesz dziecko na zajęcia, zastanów się, jakie ma ono potrzeby oraz temperament. Jeśli jest ono spokojniejsze, cierpliwe i lubi techniczną pracę nad ciałem, lepiej zdecydować się na karate. Pamiętaj, że walki rozwijają równowagę i skuteczność w samoobronie. To również dobry wybór dla dzieci, które nie są bardzo elastyczne, ale lubią uczyć się nowych technik. Taekwondo będzie lepsze dla dzieci energicznych, ruchliwych i lubiących dużo się ruszać. Będzie ono mogło poćwiczyć szybkość, gibkość i refleks. Spodoba się dzieciom lubiącym dynamiczną rywalizację. Przy wyborze dyscypliny dla dziecka należy też uwzględnić, kiedy odbywają się spotkania. Dobrze też wcześniej porozmawiać z trenerem, który będzie prowadzić zajęcia.

Oczywiście wybór sportów walki nie kończy się na tym, czy taekwondo, czy karate. Możesz także postawić na MMA z walkami w stójce i parterze, boks czy jujitsu. Tak naprawdę najważniejsze jest dopasowanie sportu do swojego charakteru.