Co to jest białko serwatkowe – jaką odżywkę wybrać?

Co daje białko serwatkowe? Z czego jest zrobione? Poszukajmy najpierw odpowiedzi na najbardziej podstawowe pytania. Samo białko to podstawowy budulec narządów organizmu człowieka. Wytwarzane jest przez aminokwasy i buduje enzymy, przeciwciała oraz hormony. W formie serwatkowej to białko, które zostało poddane procesom wstępnego trawienia, przez co staje się łatwiej przyswajalne. Dla sportowców białko to często konieczny dodatek do treningu, który pozwala na budowę mięśni i przyspieszoną regenerację mięśni. 

W czym jest białko serwatkowe? To tak naprawdę funkcjonalne białko mleka, które stanowi w nim ok. 20 proc. wszystkich białek. Serwatka jest produktem ubocznym produkcji serów twardych, twarogów. To tak naprawdę ciecz pozostała po ścięciu mleka krowiego. 

Skąd zatem popularność tego "odpadu"? Aż 75 proc. składu białek serwatkowych stanowią albuminy, głównie alfa-laktoalbumina. Albuminy pełnią przede wszystkim funkcję transportową dla aminokwasów, hormonów i kwasów tłuszczowych, przez co sprawiają, że przyswajalność białek jest znacznie większa. To jednak także immunoglobuliny, laktoferyna i lizozym, odpowiedzialne nie tylko regulację pracy układu odpornościowego, ale także przyspieszoną regenerację organizmu. 

To właśnie aktywność biologiczna białek serwatkowych decyduje o ich popularności. Białka serwatkowe decydują o prawidłowej odpowiedzi immunologicznej organizmu, mogą obniżać poziom cholesterolu i ciśnienie krwi, a nawet działać bakteriobójczo. Białka serwatkowe działają silnie antyoksydacyjne i wspierają pracę układu nerwowego. 

Także laktoferyna ma właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybicze. Zwalcza stany zapalne i może działać przeciwnowotworowo. Laktoferyna buduje florę bakteryjną jelit. Białka serwatkowe stosowane są także w leczeniu próchnicy i zwalczaniu suchości jamy ustnej. 

Białka serwatki to przede wszystkim odżywki dla sportowców, głównie kulturystów oraz innych osób aktywnych fizycznie. Odżywki białkowe na bazie białek serwatkowych spożywane są przez nich nawet kilka razy dziennie, ale niemal zawsze przed i po treningu. Dlaczego właśnie wtedy? Porcja białka serwatkowego przed treningiem pozwoli z czasem na uzyskiwanie coraz lepszej wydolności organizmu i budowanie masy mięśniowej, a przyjęcie białka tuż po treningu przyspieszy regenerację. 

Najczęściej sportowcy sięgają po 1,4-2 g białka serwatkowego na kilogram masy ciała na dobę. Odżywki białkowe najczęściej występują w postaci proszku, który należy rozpuścić w wodzie lub mleku. Białka serwatkowe mogą mieć zupełnie neutralny smak, ale wiele jest także wersji smakowych. Mogą zawierać dodatek magnezu czy guarany. Odżywki białkowe często są składnikiem koktajli i innych posiłków okołotreningowych, ponieważ wykazują bardzo dobrą rozpuszczalność i zdolność wiązania wody. Bardzo łatwo dają się także ubijać.

Zwiększanie uczucia sytości to jedna z właściwości białek serwatkowych. Efekt ten sprawia, że odżywki białkowe wykorzystywane są także w procesie odchudzania. Odpowiednia ilość białka może sprzyjać redukcji tkanki tłuszczowej, jednak nie należy traktować tego jako pewnik. Odżywka białkowa może być jednym z elementów wspomagających ciężką pracę nad zbilansowaniem diety i połączeniem jej z aktywnością fizyczną. 

Białko przyspieszy pojawienie się uczucia sytości, co sprawia, że także apetyt staje się słabszy. Odżywka białkowa jest w stanie przyspieszyć poposiłkową termogenezę w organizmie i dzięki temu zadbać też o szybsze spalanie tkanki tłuszczowej. Dzieje się tak z prostej przyczyny – strawienie białka wymaga zaangażowania większej ilości energii. Aby takie efekty uzyskać, wystarczy proste ograniczenie zawartości tłuszczu i węglowodanów w diecie na rzecz jednej czy dwóch porcji białka.

Jaki rodzaj białka wybrać przy redukcji? W kontekście odchudzania najistotniejsze będą białka, które zagwarantują szybkie przyswajanie aminokwasów i zaspokoją kompletnie zapotrzebowanie na białko. Oczywiście, odżywka białkowa nie może zastępować zbilansowanej diety. Z tych powodów w czasie redukcji masy ciała połączonej z planem treningowym warto sięgać po białka WPC lub WPI. 

Białko w formie serwatkowej to produkt naturalny, który w wielu przypadkach przyniesie pożądane działanie prozdrowotne. Nie ma żadnych przeciwwskazań, aby po ten rodzaj odżywek białkowych sięgały nawet kobiety w ciąży i karmiące, a także dzieci i osoby starsze. Oczywiście niemowlęta i dzieci z alergiami nie powinny otrzymywać tego typu odżywek, jednak starsze dzieci z alergiami pokarmowymi nie zawsze z takich produktów muszą rezygnować. Białka serwatkowe sprawdzą się także w okresie rekonwalescencji. Szczególnie w przypadku osób niedożywionych, po urazach mięśni czy operacjach. 

Produkty białkowe pozytywnie wpływają na budowanie masy mięśniowej i redukcję tkanki tłuszczowej. Mogą być smacznym dodatkiem do diety i łatwym źródłem białka dla osób niedożywionych. To sprawia, że serwatkowe odżywki białkowe mogą być składnikiem diety dzieci i osób starszych, sportowców i kulturystów, a także chorych po zabiegach i operacjach. Niewielka lista ewentualnych skutków ubocznych – to także wyraźna korzyść dla każdej osoby, która z różnych powodów po odżywkę zechce sięgnąć.