Mogielica – najwyższy szczyt Beskidu Wyspowego

Mogielica, wznosząca się na wysokość 1170 metrów nad poziomem morza, to najwyższy szczyt Beskidu Wyspowego, często nazywana jest jego królową. Ma charakterystyczny kształt, przypominający mogiłę, co wyróżnia ją na tle okolicznych gór. Przy dobrej pogodzie można obserwować panoramę obejmującą Tatry, Gorce, Pieniny oraz Babią Górę ze szczytu Mogielica. Gdzie jest dokładnie położona? W województwie małopolskim, między miejscowościami Jurków, Słopnice i Szczawa. 

Mogielica nie tylko zachwyca widokami, ale również posiada bogatą historię i unikatowe walory przyrodnicze. Jej stoki pokrywają lasy regla górnego, co jest rzadkością w Beskidzie Wyspowym. Obszar ten objęty jest ochroną w ramach Rezerwatu Przyrody Mogielica, chroniącego między innymi głuszca oraz inne rzadkie gatunki ptaków. W czasie II wojny światowej okolice wierzchołka były miejscem zrzutów alianckich dla partyzantów, a na Polanie Stumorgowej znajduje się Krzyż Partyzancki upamiętniający te wydarzenia.

Dojazd do punktów startowych szlaków na Mogielicę możliwy jest zarówno samochodem, jak i komunikacją publiczną. Można dojechać drogą wojewódzką nr 968 z Krakowa przez Mszanę Dolną. Wówczas droga zaczyna się tam, gdzie przełęcz Rydza Śmigłego. Mogielica jest dostępna także od strony Wyrębisk, gdzie można dojechać wąskimi drogami lokalnymi od Zalesia. Do Jurkowa z kolei, na niebieski szlak, jedzie się przez Limanową i Słopnice. 

Jeśli chcesz wybrać się na Królową Beskidu Wyspowego komunikacją publiczną, możesz wybrać autobus z Krakowa do Mszany Dolnej, a następnie przesiąść się w tej miejscowości do kolejnego transportu. Linia autobusowa 148 poprowadzi Cię do Chyszówek, skąd możesz wyruszyć na szlak.

Na Mogielicę prowadzi kilka szlaków turystycznych, przy których znajdują się parkingi ułatwiające rozpoczęcie trekkingu. Przy zielonym szlaku z Zalesia (Wyrębiska) dostępny jest bezpłatny parking leśny z 42 miejscami postojowymi, w tym dwoma dla osób niepełnosprawnych. Na Przełęczy Rydza-Śmigłego z kolei (Chyszówki), skąd również prowadzi zielony szlak, znajdują się dwa parkingi: jeden gminny, darmowy, oraz drugi prywatny, gdzie mogą być pobierane opłaty. Dodatkowo, przy niebieskim szlaku ze Szczawy – Bukówka, dostępny jest parking leśny „Berkówka”, oferujący 32 miejsca postojowe, w tym jedno dla osób niepełnosprawnych. 

Wybór miejsca startu na Mogielicę zależy od preferencji i kondycji turysty. Jeśli zależy Ci na najkrótszym i najłatwiejszym wejściu, dobrym punktem startowym będzie Zalesie – Wyrębiska, skąd prowadzi zielony szlak o długości ok. 3,5 kilometra. Dla tych, którzy chcą urozmaiconej trasy z pięknymi widokami i nutą historii, odpowiednim wyborem jest Przełęcz Rydza-Śmigłego (Chyszówki) – również zielony szlak, ale nieco bardziej wymagający. Alternatywą są niebieskie szlaki z Jurkowa lub Szczawy – Bukówka, prowadzące przez malowniczą Stumorgową Polanę. 

Wejście na szczyt Beskidu Wyspowego nie jest technicznie trudne, acz pewne odcinku mogą być nieco bardziej wymagające, zwłaszcza dla mniej doświadczonych wędrowców. Największym wyzwaniem bywają strome podejścia, szczególnie na szlaku zielonym z Przełęczy Rydza Śmigłego oraz na końcowym odcinku niebieskich tras. Po deszczu lub wiosną drogi bywają błotniste i śliskie, a w zimie miejscami oblodzone. Dodatkowo niektóre leśne fragmenty są słabo nasłonecznione i wilgotne, co sprzyja poślizgom. 

Chcesz zdobyć najwyższy wierzchołek Beskidu Wyspowego, jakim jest Mogielica? Trasy są różne, dlatego warto się z nimi zapoznać wcześniej i wybrać tę, która będzie odpowiednia pod kątem kondycji, jak i czasu, jakim dysponujesz. 

Wycieczkę można zacząć niebieskim szlakiem, prowadzącym na szczyt Mogielica. Z Jurkowa droga wygląda następująco:

1. Start: centrum Jurkowa – obok kościoła lub z pobliskiego parkingu.
2. Początkowy odcinek: droga asfaltowa, a potem leśna, łagodne podejście.
3. Wejście w las: zaczyna się delikatne podejście leśną ścieżką.
4. Polana Stumorgowa: szeroka, widokowa łąka z krzyżem partyzanckim i panoramą Tatr.
5. Podejście na szczyt: strome, ale krótkie – około 20-30 min przez las.

Droga ta zajmuje około 2 do 2,5 godziny. Jej długość to 5,3 kilometra. Jest to umiarkowanie prosta trasa. Warto nią przejść, jeśli wybierasz się na szczyt Mogielica z dzieckiem. 

Drugą opcją jest start w Szczawie. Trasa zaczyna się w przysiółku Bukówka, na leśnym parkingu „Berkówka”. Trasa następnie wiedzie przez osiedle Świstak, a potem zaczyna się podejście lasem, coraz bardziej strome. Wypłaszczenie pojawia się na przełęczy pod Małym Krzystonowem, a potem szlak prowadzi na Polanę Stumorgową, gdzie końcowy odcinek wygląda tak, jak opisany powyżej. Długość drogi to 5,9 kilometra, co może zająć około 2,5-3 godziny.

Mogielica to prawdziwy raj nie tylko dla piechurów, ale także miłośników rowerów górskich. Wokół masywu wyznaczono ścieżkę rowerową „Mogielica”, która liczy około 19 kilometrów i biegnie przez malownicze tereny wokół góry, zahaczając między innymi o Polanę Stumorgową i rezerwat przyrody. Trasa jest dość wymagająca dla rowerzystów – prowadzi głównie po leśnych i szutrowych drogach, z licznymi podjazdami i zjazdami, dlatego polecana jest dla osób z dobrą kondycją i rowerem MTB. 

Obierając za cel wycieczki wierzchołek Mogielica, najkrótszy szlak i inne będą wymagać odpowiedniego przygotowania. Niezbędne będzie wygodne, trekkingowe obuwie – najlepiej z dobrą przyczepnością, bo niektóre odcinki mogą być śliskie lub strome. W plecaku warto mieć mapę lub naładowany telefon z aplikacją turystyczną, zapas wody, coś do jedzenia oraz kurtkę przeciwdeszczową lub wiatrówkę, nawet przy dobrej pogodzie. W chłodniejszych miesiącach przyda się też ciepła odzież i raczki. Nie zapomnij o czołówce lub latarce, jeśli istnieje szansa, że zejście przypadnie na późne popołudnie. 

Piękne widoki i prawdziwy raj dla wędrowców – to właśnie Mogielica. Najszybszy szlak zielony poprowadzi Cię na szczyt nawet w 1,5 godziny. Pamiętaj, aby odpowiednio się przygotować na wyprawę, a z pewnością cała wycieczka będzie udana!