Bikejoring – jak wziąć udział w wyścigach psich zaprzęgów?

Bikejoring to sport kynologiczny, w którym człowiek współpracuje z psem w wyścigu zaprzęgowym. Dyscyplina ta określana jest również mianem suchych zaprzęgów ze względu na to, że rozgrywana jest przede wszystkim na suchych nawierzchniach. Czworonóg biegnie  w tej sytuacji przed rowerem, ciągnąc go na specjalnej linie z amortyzatorem. Zawodnik z kolei kieruje zaprzęgiem i wspomaga go, pedałując jednośladem. Sport ten jest świetną alternatywą dla tradycyjnych dyscyplin, która pozwala wykorzystać naturalny instynkt pupila do biegu i pracy. Jest pełen adrenaliny i wymaga zarówno od zwierzęcia, jak i człowieka dobrej kondycji fizycznej, umiejętności wydawania, a także rozumienia komend.

Sport ten, podobnie jak inne dyscypliny zaprzęgowe, ma dość jasno określone zasady, które nie tylko regulują przebieg zawodów, ale przede wszystkim mają zapewnić bezpieczeństwo zarówno ludziom, jak i zwierzętom. Jakie są podstawowe reguły bikejoringu?

– Przebieg trasy – takie konkursy odbywają się na różnych dystansach, jednak zazwyczaj wynoszą one od 4 do 10 km, w zależności od rodzaju eventu, a także jego klasy. Mogą one biec nie tylko przez tereny leśne, ale także łąki czy polne drogi. Z tego też powodu trudność konkretnych zawodów uzależniona jest bardzo często od nawierzchni, liczby zakrętów czy przewyższeń.

– Praca zespołowa – w tej dyscyplinie zarówno pupil, jak i jego właściciel stanowią drużynę. Dlatego niezwykle istotna jest tu praca zespołowa. Zwierzak biegnie przodem, zawodnik zaś wspiera go pedałowaniem, kierując rowerem, a także wydając mu odpowiednie komendy. Nie może nadużywać siły wobec czworonoga, dlatego najlepiej jeżeli jest on wcześniej odpowiednio szkolony.

– Komendy – pies musi reagować na podstawowe komendy zaprzęgowe, które stosuje się w bikejoringu. Zalicza się do nich na przykład: “w prawo”, “w lewo”, “stop”, “do przodu”, a ich znajomość jest ważna, zwłaszcza na trudnych odcinkach trasy czy zakrętach.

– Bezpieczeństwo – osobniki startujące w takich zawodach muszą być w dobrej kondycji fizycznej, a także posiadać aktualne badania weterynaryjne. Zawodnik z kolei jest zobligowany do noszenia kasku. Zaś jego rower musi być wyposażony w sprawne hamulce. Dlatego przed startem sprawdzany jest nie tylko stan zdrowia startujących, ale również sprzętu, w tym lin oraz uprzęży.

– Kategorie zawodów – obecnie konkursy  bikejoringu występują w kilku różnych opcjach w zależności od liczby psów, ponieważ z jednym przewodnikiem może podróżować jeden lub dwa zwierzaki, płci zawodnika czy wieku uczestników. Popularne kategorie to te przeznaczone dla kobiet oraz mężczyzn czy juniorów.

Zawody bikejoringowe odbywają się na różnych poziomach trudności – od amatorskich imprez lokalnych, po międzynarodowe mistrzostwa. Mogą być organizowane zarówno przez kluby sportowe, jak i organizacje jak na przykład Polski Związek Sportu Psich Zaprzęgów, a także na poziomie światowym przez IFSS(International Federation of Sleddog Sports), gdzie spotykają się najlepsi zawodnicy z całego świata.

Przebieg takiego konkursu zazwyczaj wygląda w podobny sposób. Najpierw musimy się zarejestrować, podając swoje dane, informacje o psie wraz z zaświadczeniem od weterynarza, a także aktualnymi szczepieniami. Przed startem organizatorzy sprawdzają też sprzęt uczestników.

Start następuje w odstępach czasowych, co około 30 sekund, aby uniknąć natłoku na trasie, a dla każdego zawodnika liczony jest osobno czas przejazdu. Na poszczególnych odcinkach znajdują się sędziowie, którzy pilnują przestrzegania zasad, aby uniknąć nieuczciwych zachowań. Podział kategorii zawodów następuje ze względu na wiek i płeć startujących, a także liczbę psów oraz długość trasy.

Warto mieć świadomość, że nie każdy pies nadaje się do bikejoringu. Najlepiej w tym sporcie sprawdzają się rasy zaprzęgowe. Muszą mieć one w sobie naturalną chęć do biegania, a także pracy. Z tego też powodu najczęściej w takich zawodach startują następujące czworonogi:

– siberian husky – jest wytrzymały i szybki. Dlatego jest wręcz stworzony do pracy w zaprzęgu;

– owczarek belgijski malinois – jest szybki, zwinny i świetnie spisuje się w takich zawodach;

– border collie – jest inteligentny, energiczny i znakomicie reaguje na komendy;

– alaskan malamute – silny i odporny na trudne warunki, lecz nieco wolniejszy niż husky;

– pies grenlandzki – to wilkowaty szpic zaprzęgowy;

– greyster – to mieszanka wyżła niemieckiego i greyhounda, która jest idealna, jeśli zamierzamy profesjonalnie uprawiać bikejoring.

Pamiętajmy, że psy, które biorą udział w takich zawodach, muszą ważyć minimum 12 kg a dodatkowo być w pełni zdrowe. Dlatego też w przypadku pewnych ras nie zaleca się ich wykorzystywania do ciągnięcia zaprzęgu. Nie należy ze względu na problemy z oddychaniem wykorzystywać w takich konkursach ras brachycefalicznych, takich jak mopsy czy buldogi.

Żeby wystartować w zawodach, będziemy potrzebowali nie tylko psa i roweru – lekkiego, górskiego i przystosowanego do jazdy w trudnym terenie. Warto zaopatrzyć się również w buty trekkingowe czy rękawice trekkingowe, a także latarkę czołową, jeśli zawody odbywają się na przykład wieczorem.

Warto nabyć również odpowiednie akcesoria dostosowane do tej dyscypliny, które zapewnią nam bezpieczeństwo, komfort i efektywność treningów, a także jazdy podczas konkursu. Wśród najważniejszych elementów wyposażenia, jakie powinny znaleźć się w arsenale bikejoringowca wymienia się:

– Kask i ochraniacze – są to elementy obowiązkowe dla rowerzysty, które chronią go w razie upadku przed urazami.

– Bike antenę – znaną również jako wysięgnik, która montowana jest na kierownicy, a jej zadaniem jest uniesienie linki ponad ziemię, by zapobiec wkręceniu się smyczy w przednie koło roweru.

– Odzież techniczną – musi być ona oddychająca, wygodna i dopasowana do warunków pogodowych. W zależności od pory roku, kiedy trenujemy czy startujemy w konkursach, może nam się przydać kurtka wodoodporna, legginsy lub spodnie rowerowe, a także koszulki termiczne.

– Kamizelka odblaskowa – jeżeli trenujemy wczesnym rankiem lub nocą, powinniśmy zadbać o to, abyśmy byli widoczni dla innych uczestników ruchu.


Wśród pozostałych elementów, w jakie możemy się wyposażyć, wymienia się licznik rowerowy, a także GPS. Możemy zainwestować też w torbę lub plecak, w którym pomieścimy cały sprzęt.

Rower do zaprzęgu psów w bikejoringu powinien wyróżniać się odpowiednią konstrukcją. Z tego powodu najlepszą opcją w tej dyscyplinie sportu są wersje górskie MTB, które dzięki odpowiedniej budowie są idealne do jazdy nie tylko po nierównym terenie, ale również leśnych ścieżkach czy piaszczystych drogach. Ważne jest, by jednoślad był zbudowany z solidnych materiałów i posiadał odpowiednią amortyzację, a także opony z bieżnikiem o dobrej przyczepności. Nowoczesne modele wykonane są z lekkich materiałów, takich jak aluminium czy włókna poliwęglowe, dzięki czemu są łatwe do prowadzenia również w dynamicznych warunkach.

Wybierając rower do bikejoringu, warto zwrócić uwagę na elementy takie jak:

– Rama – powinna być lekka i trwała, wykonana więc z włókna węglowego lub aluminium o rozmiarze dopasowanym do wzrostu rowerzysty.

– Koła – najlepiej sprawdzają się te z szerokimi oponami z dużym bieżnikiem o średnicy 27,5-29 cali.

– Amortyzatory – niezbędne są zwłaszcza te z przodu, które pochłaniają wstrząsy na nierównych terenach. Opcjonalnie rower może posiadać pełne zawieszenie. To propozycja jednak dla osób startujących w bardzo wymagających zawodach.

– Hamulce – najlepszym wyborem będą hydrauliczne tarczowe, ponieważ gwarantują dużą siłę hamowania i są niezawodne w różnych warunkach pogodowych.

– Napęd – dobrze jeżeli jednoślad ma szeroki zakres biegów, dzięki czemu radzi sobie zarówno na stromych podjazdach, jak i podczas szybkiej jazdy po płaskim terenie.

Pamiętajmy, by wybierając rower do bikejoringu, kierować się także swoim poziomem zaawansowania. Dla początkujących wystarczające będą wersje o podstawowych parametrach z tarczowymi hamulcami mechanicznymi i amortyzowanym widelcem. Profesjonaliści zaś wybierają wysokiej klasy rowery MTB z pełnym zawieszeniem i świetnym osprzętem.