Co robi leśniczy? Wszystko, co warto wiedzieć o pracy leśniczego

Leśniczy to osoba odpowiedzialna za zarządzanie wyznaczonym obszarem leśnym w imieniu Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe. Jest to organizacja administrująca większością lasów w Polsce należących do Skarbu Państwa. Do zadań leśniczego należy planowanie i nadzorowanie działań związanych z gospodarką leśną takich jak odnawianie lasu, ochrona zasobów przyrodniczych czy kontrola stanu drzewostanu. Współpracuje on również z nadleśnictwem, instytucjami ochrony środowiska oraz lokalnymi społecznościami, dbając o to, by las spełniał funkcje przyrodnicze, gospodarcze i społeczne.

Leśnik z kolei to ogólne określenie osoby pracującej zawodowo w sektorze leśnictwa, która może pełnić różne funkcje, zarówno w terenie, jak i w administracji. W przeciwieństwie do leśniczego, który administruje konkretnym leśnictwem i odpowiada za jego stan, leśnik może pracować na przykład jako podleśniczy, specjalista do spraw nasiennictwa czy pracownik biurowy w nadleśnictwie lub regionalnej dyrekcji.

W codziennej pracy leśniczy odpowiada za bezpośredni nadzór nad swoim leśnictwem. Regularnie przeprowadza obchody terenu, ocenia stan drzewostanu i gleb, kontroluje szkody wyrządzone przez zwierzęta lub warunki pogodowe oraz sprawdza, czy nie dochodzi do nielegalnych wycinek lub innych naruszeń przepisów. 

Poza obowiązkami w terenie leśniczy prowadzi dokumentację, przygotowuje raporty i współpracuje z firmami wykonującymi zlecone prace leśne. Bierze udział w inwentaryzacjach zasobów leśnych, prowadzi ewidencję drewna i uczestniczy w działaniach edukacyjnych, zwłaszcza w kontaktach z dziećmi, młodzieżą czy lokalną społecznością. W jego pracy ważna jest również gotowość do szybkiego reagowania w sytuacjach kryzysowych takich jak pożary czy klęski żywiołowe.

Leśniczy zajmuje się także kierowaniem szkółkami leśnymi, gdzie uprawia się sadzonki przeznaczone do zalesień, oraz prowadzi działania związane z nasiennictwem. Nadzoruje gospodarkę łowiecką na podległym terenie, monitorując liczebność zwierzyny i współpracując z kołami łowieckimi. W niektórych przypadkach sprawuje kontrolę nad pozyskiwaniem runa leśnego takiego jak grzyby czy jagody, pilnując, by odbywało się to zgodnie z zasadami zrównoważonego użytkowania.

Leśniczy, który posiada odpowiednie uprawnienia, ma prawo do nakładania mandatów karnych za wykroczenia popełnione w lesie. Wynikają one z przepisów prawa i są przyznawane przez przełożonego służbowego takiego jak nadleśniczy, który wydaje imienne upoważnienie. Mandat można dostać od leśniczego za:

• nieuprawniony wjazd pojazdem do lasu,
  
• śmiecenie,
  
• niszczenie roślinności,
  
• płoszenie lub zabijanie dzikich zwierząt,
  
• niszczenie lęgów ptasich, mrowisk czy innych elementów przyrody,
  
• rozpalanie ognia w lesie, w miejscach niedozwolonych.
  

Zawód leśniczego wymaga nie tylko odpowiedniego wykształcenia i doświadczenia, ale też spełnienia kilku formalnych warunków. Kandydat musi posiadać prawo jazdy kategorii B, ponieważ praca wiąże się z częstymi dojazdami w teren. Wymagana jest również niekaralność – osoba ubiegająca się o stanowisko nie może być skazana za przestępstwa, zwłaszcza te popełnione z chęci zysku. Oceniana jest także opinia środowiskowa kandydata, co oznacza, że powinien cieszyć się zaufaniem i mieć dobrą reputację.

Oprócz wymagań formalnych liczą się również predyspozycje osobiste. Leśniczy powinien być samodzielny, odpowiedzialny i dobrze zorganizowany, ponieważ często pracuje bez stałego nadzoru, w zmiennych warunkach terenowych. Niezbędna jest dobra kondycja fizyczna, gdyż praca wymaga chodzenia po trudnym terenie, niezależnie od pogody. Przydają się również umiejętności komunikacyjne, bo leśniczy ma kontakt z mieszkańcami, turystami, służbami mundurowymi oraz firmami zewnętrznymi. To zawód dla osób, które potrafią łączyć wrażliwość na przyrodę z praktycznym podejściem i znajomością przepisów.

Wiedząc, kim jest leśniczy i jak wygląda praca na tym stanowisku, łatwiej docenić znaczenie tej profesji dla zachowania równowagi w ekosystemie. To wymagające zadanie, ale bardzo istotne z punktu widzenia ochrony lasu, roślin i zwierząt. Leśniczy nie tylko reaguje na zagrożenia, ale też podejmuje działania zapobiegawcze, planując rozwój i użytkowanie lasu w zgodzie z naturą. Jego rola ma realny wpływ na trwałość ekosystemów i jakość życia przyszłych pokoleń.