Dłoń kobieca dotykająca piłeczki do rehabilitacji dłoni w celu ćwiczenia cieśni nadgarstka

Ćwiczenia na cieśń nadgarstka – plan rehabilitacji

Zespół cieśni nadgarstka wymaga leczenia i rehabilitacji. Dowiedz się jakie ćwiczenia cieśni nadgarstka pomogą Ci odzyskać zdrowie.

Zespół cieśni nadgarstka, to schorzenie powodujące mrowienie, drętwienie oraz ból dłoni. Z czasem może prowadzić również do uszkodzenia dłoni, co utrudnia wykonywanie codziennych czynności. Wśród metod leczenia i zapobiegania cieśni bardzo ważne są ćwiczenia rehabilitacyjne. Wykonywane sumiennie i systematycznie ograniczają ryzyko zachorowania, zmniejszają dokuczliwość objawów, a po leczeniu operacyjnym pomagają szybko dochodzić do pełnej sprawności.

Rehabilitacja cieśni nadgarstka – ogólne założenia

W przypadku zespołu cieśni nadgarstka rehabilitacja ma na celu przede wszystkim poprawę kondycji dłoni oraz zmniejszenie dolegliwości związanych z chorobą. Stosowana jest zarówno w leczeniu zachowawczym jak i pooperacyjnym. Podczas zabiegów rehabilitacyjnych najlepiej sprawdzają się ćwiczeniami nadgarstków, które przed operacją zmniejszają obrzęk więzadła poprzecznego nadgarstka i ograniczają ucisk na nerw pośrodkowy. Uzupełnione o chłodne okłady oraz masaże poprawiają stan nadgarstków oraz zmniejszają dolegliwości wynikające z choroby.

Jeśli leczenie zachowawcze nie przynosi efektów konieczna staje się operacja cieśni nadgarstka. Lekarze zalecają rozpoczęcie jak najszybciej po zabiegu rehabilitacji, aby wykluczyć powikłania związane ze zrostami w okolicy kanału nadgarstka oraz bliznowaceniem skóry. Rehabilitacja ma też na celu przywrócenie całkowitej sprawności dłoni. Systematyczne wykonywanie ćwiczeń na nadgarstki ogranicza także możliwość powrotu nieprzyjemnych dolegliwości odczuwanych szczególnie w nocy.

Mężczyzna wykonujący ćwiczenia na cieśń nadgarstka przyrządem do rehabilitacji dłoni

Rehabilitacja przed operacją

Leczenie zachowawcze cieśni nadgarstka za pomocą zabiegów fizjoterapeutycznych zalecane jest przez lekarza w początkowej fazie choroby, a także wtedy, gdy istnieją przeciwwskazania do operacji. Do grupy osób, które powinny korzystać z fizjoterapii należą przede wszystkim kobiety w ciąży. W ich przypadku powodem objawów cieśni jest obrzęk więzadła wywołany zmianami hormonalnymi. W większości przypadków choroba cofa się w niedługim czasie po porodzie. Jeśli tak się nie dzieje wówczas ortopeda może zalecić operację.

Podobna sytuacja występuje u chorych z nieuregulowanym poziomem hormonów tarczycowych. Tu także mogą pojawić się objawy cieśni, ale leczenie operacyjne jest zazwyczaj odkładane do czasu ustabilizowania poziomu hormonów. W przypadku osób ze schorzeniami tarczycy obrzęki i stany zapalne więzadła poprzecznego również mogą ustąpić samoistnie.

Podczas rehabilitacji przedoperacyjnej wykonywane są również zabiegi mające ograniczyć dolegliwości bólowych. Do tego celu wykorzystywana jest fizykoterapia i kinezyterapia. Ponadto pacjent dostaje listę ćwiczeń, które powinien systematycznie wykonywać w domu.

Przykładowe ćwiczenia na cieśń nadgarstka, które można wykonać w domu

Niezależnie od tego czy zależy nam na profilaktyce cieśni nadgarstka czy powrocie do pełnej sprawności zestaw ćwiczeń na nadgarstek jest taki sam. Należy je wykonywać nawet kilka razy dziennie. Ćwiczenia są proste i każdy może je wykonać. Warto też podkreślić iż, są niezwykle skuteczne. 

1. Podnieś ręce do góry, zaciśnij mocno pięści i rozsuwaj palce. Powtórz ćwiczenie 5 razy.

2. Połącz dłonie razem, odsuwaj od siebie palce od 1 do 4. Pamiętaj, że zaczynamy od palca małego.  Powtórz ćwiczenie 5 razy.

3. Połącz dłonie razem i unieś je na wysokość barków. Naciskaj palcami na końce palców, następnie przechyl ręce raz w prawą, raz w lewą stronę. Wykonaj to ćwiczenie pięciokrotnie.

4. Unieś wyprostowaną rękę przed siebie, na wysokości stawu barkowego. Zaciśnij dłoń w pięść i wykonuj powolne ruchu zgięcia w stawie nadgarstkowym w górę i dół. W ten sposób delikatnie rozciągaj mięśnie przedramion i dłoni. Powtórz to ćwiczenie po 10 razy.

5. Pozycja taka sama jak wyżej. Tym razem zostaw wyprostowaną dłoń i wykonują nią ruchy w nadgarstku w górę i w dół. Wykonaj to ćwiczenie 10 razy.

Wykonując ćwiczenia w domu warto pamiętać, aby były intensywne, ale nie powodowały przeciążenia, ponieważ źle wykonywane mogą prowadzić do bólu nadgarstka.

Kobieta masująca przedramię piłeczką do rehabilitacji

Jak rehabilitować rękę po operacji cieśni nadgarstka?

Jeśli pomimo ćwiczeń i zabiegów fizjoterapeutycznych objawy nie ustępują, a pacjent nadal narzeka na drętwienie, ból, zaburzenia czucia oraz problemy z prawidłowym funkcjonowaniem ręki, lekarz zaleca operację kanału nadgarstka. Zabieg przecięcia więzadła poprzecznego nadgarstka i odbarczenia nerwu pośrodkowego nie jest skomplikowany i zazwyczaj przebiega bez problemów. Przez kilka dni od dnia wykonania zabiegu należy dbać o ranę oraz ograniczyć poruszanie ręką, aby nie uszkodzić szwów. Ze względu na ból, obrzęki i drażliwość rany pierwsze ćwiczenia rehabilitacyjne są zalecane po kilku dniach od zabiegu wcześniej ręka jest usztywniana w ortezie na nadgarstek. Rehabilitacja powinna zacząć się jak najszybciej po operacji. Jednym z jej zadań jest zapobieganie usztywnieniu blizn. Stwardniałe blizny mogą spowodować trudności z poruszaniem ręki a następnie doprowadzać do powrotu dolegliwości związanych z cieśnią nadgarstka.

W dalszym etapie rehabilitacji delikatne zabiegi zamieniane są w coraz bardziej intensywne ćwiczenia nadgarstków i ręki, które powinny być wykonywane pod kontrolą rehabilitanta. Ich głównym zadaniem jest poprawa ukrwienia i odżywienia tkanki nerwowej, wzmocnienie mięśni dłoni i całej kończyny górnej. Dokładny program ćwiczeń przygotowywany jest przez fizjoterapeutę w porozumieniu z ortopedą prowadzącym. Z czasem ćwiczenia można wykonywać także w domu. Systematyczne ćwiczenie prowadzi do odzyskania wszystkich funkcji dłoni operowanej ręki.

Ćwiczenia profilaktyczne na schorzenie cieśni nadgarstka

Zespół cieśni nadgarstka to choroba mogąca wystąpić u każdego. Nie stwierdzono predyspozycji genetycznych do niej. Jednak zgodnie z wynikami badań ryzyko wystąpienia objawów znacznie wzrasta u osób wykonujących powtarzające się ruchy przez długie godziny każdego dnia. Muzycy, informatycy czy budowlańcy mogą zachorować szybciej niż osoby wykonujące inne zawody. Cieśń nadgarstka to także schorzenie niektórych hobbystów na przykład miłośniczek dziergania. Miliony przerabianych oczek mogą mieć wpływ na powstanie schorzenia. Warto jednak pamiętać, że należenie do grypy ryzyka nie oznacza zachorowania. Dzięki właściwej profilaktyce, w tym zachowaniu standardów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz powtarzanym systematycznie ćwiczeniom mającym na celu rozluźnienie tunelu nadgarstka, nawet będąc w grupie ryzyka można cieszyć się doskonałym zdrowiem i sprawnością rąk. 

Jeśli jednak zdarzy się choroba wówczas nie należy przekładać wizyty u lekarza na później. Dzięki szybkiej diagnozie proces leczenia i rehabilitacji można rozpocząć bardzo wcześnie, a co za tym idzie istnieją duże szanse, że ręka będzie w pełni sprawna. Należy też pamiętać, że podczas leczenia zachowawczego i operacyjnego niezbędna jest systematyczna rehabilitacja z użyciem znanych już z profilaktyki ćwiczeń.

Agnieszka Pytlińska

Autor: Agnieszka Pytlińska

Ukończyłam wydział Zdrowia Publicznego w Poznaniu na Akademii Medycznej (obecnie Uniwersytecie Medycznym). Od lat zajmuję się tworzeniem treści informacyjnych dotyczących profilaktyki i ochrony zdrowia. Prywatnie jestem mamą dwójki nastolatków. Uwielbiam audiobooki kryminalne, seriale fantasy i dzierganie.

Przeczytaj także:

Mężczyzna cierpiący na cieśń nadgarstka siedzący na ławeczce ze złożonymi dłońmi

Zespół cieśni nadgarstka – jakie są przyczyny i jak się objawia?

Cieśń nadgarstka to neuropatia uciskowa. Objawia się mrowieniem i bólem palców. Leczenie polega na wykonaniu zabiegu operacyjnym i rehabilitacji.

Kobieta w legginsach cierpiąca na cieśń nadgarstka trzymająca przyrząd do rehabilitacji dłoni

Operacja zespołu cieśni nadgarstka – najważniejsze informacje

Operacja zespołu cieśni nadgarstka jest prostą i skuteczną metodą leczenie tego schorzenia ortopedycznego. Zobacz, co warto wiedzieć o tym zabiegu!

kobieta z opaską na nadgarstku trenująca tenis plażowy

Nadwyrężony nadgarstek - objawy i leczenie. Jak zapobiec?

Nadwyrężenie ręki to częsta przypadłość w wielu dziedzinach sportowych. Po czym rozpoznać nadwyrężony nadgarstek? Jak sobie radzić z przeciążeniem?

mężczyzna w stroju do squasha opierający się o ścianę

Ból mięśnia przedramienia po treningu - jak zapobiec

Dopadł cię ból mięśnia przedramienia? Możliwe, że doszło do przeciążenia albo urazu. Dlaczego dochodzi do bólu mięśni przedramienia i jak go leczyć?

Kobieta masująca rollerem barki po treningu

Jak poprawić mobilność barków? Ćwiczenia na mobilność barków

Staw barkowy jest niezwykle ważny w codziennym funkcjonowaniu. Często jednak pojawia się w nim ból. Oto najlepsze ćwiczenia na mobilność barków!