Od ilu lat można samemu latać samolotem? Oto przewodnik po samodzielnej podróży dziecka i opiece podczas podróżowania.
Zastanawiasz się, od jakiego wieku można latać samolotem bez rodzica czy opiekuna? Jak przygotować dziecko do podróży, w czym mogą pomóc Ci pracownicy obsługi pasażerskiej oraz jakie są potrzebne dodatkowe dokumenty? Wyjaśniamy w artykule!
Czy osoba niepełnoletnia może lecieć samolotem sama? To pytanie zadaje sobie wiele rodzin, szczególnie przed wakacjami, obozem czy wizytą u dziadków. Podróż dzieci samolotem bez rodziców jest jak najbardziej możliwa, ale wszystko zależy od określonego wieku i… regulaminu konkretnej linii lotniczej.
Polski przewoźnik zezwala dzieciom na samodzielne podróże od ukończenia 12. roku życia. Młodsze dzieci (5–11 lat) mogą lecieć wyłącznie w ramach usługi opieki nad małoletnim (UM – unaccompanied minor). LOT zapewnia wówczas asystę od odprawy do odbioru przez wskazaną osobę.
W przypadku Ryanair zasady są znacznie bardziej restrykcyjne. Czy 16-latek może sam lecieć samolotem tych irlandzkich tanich linii lotniczych? Niestety – nie. Dzieci poniżej 16. roku życia muszą podróżować z osobą dorosłą (18+), a przewoźnik nie oferuje żadnej formy asysty. To oznacza, że samodzielny lot dziecka samolotem tej linii jest niemożliwy.
Węgierski przewoźnik dopuszcza loty solo od 14. roku życia. Dzieci poniżej tego wieku muszą być w towarzystwie osoby dorosłej. Linie nie oferują usługi opieki UM, więc planując podróż dziecka, trzeba pamiętać o ograniczeniach wiekowych.
W przypadku Lufthansy dzieci od 12 roku życia mogą podróżować bez asysty dorosłego. Dla młodszych (od 5 do 11 lat) dostępna jest opcjonalna (a w wielu przypadkach obowiązkowa) usługa UM, zapewniająca kompleksową opiekę od odprawy po odbiór.
Czy 17-latek może sam lecieć samolotem Lufthansą? Tak – niepełnoletni od 12 roku życia traktowani są jak pasażerowie bez ograniczeń, choć przy kursach poza UE zalecana jest pisemna zgoda rodzica.
Air France pozwala dzieciom podróżować samodzielnie od 12. roku życia. Dla młodszych (4–11 lat) oferowana jest usługa „Kids Solo”, czyli pełna asysta w czasie podróży. Usługa dostępna jest również dla starszaków jako opcja dodatkowa, na przykład dla 13-latka lecącego po raz pierwszy. Dzieci w wieku do 10 lat modą podróżować wyłącznie pod opieką osoby dorosłej.
Czy dziecko może lecieć z babcią samolotem bez żadnych przeszkód? Tak, ale tylko wtedy, gdy ma przy sobie pisemną zgodę rodziców. Nawet jeśli podróż odbywa się z zaufanym członkiem rodziny, obsługa lotniska lub straż graniczna mają obowiązek reagować, jeśli osoba towarzysząca nie potrafi udokumentować upoważnienia do opieki nad nieletnim. W skrajnym przypadku dziecko może zostać niedopuszczone do odprawy, a nawet cofnięte z granicy.
Co istotne, nie istnieje jeden ogólnopolski lub europejski wzór takiego dokumentu. Jednak większość linii i straż graniczna oczekują, że zgoda na samodzielny lot dziecka będzie zawierać konkretne informacje:
Gdy dziecko musi lecieć samolotem bez rodziców, ale jest zbyt małe, aby podróżować całkowicie samodzielnie, rozwiązaniem jest tzw. usługa asysty, znana również jako Unaccompanied Minor (UM). To specjalny serwis oferowany przez wiele linii lotniczych, którego celem jest zapewnienie małoletniemu pasażerowi pełnego wsparcia – od odprawy, aż do momentu odebrania go na lotnisku docelowym.
Rodzic lub opiekun prawny zgłasza chęć skorzystania z usługi już na etapie rezerwacji biletu. Zazwyczaj nie można tego zorganizować online, należy zadzwonić na infolinię lub udać się do punktu sprzedaży biletów. Po wykupieniu usługi dziecko zostaje objęte specjalną procedurą. Przed odlotem opiekun musi odprowadzić je do wyznaczonego punktu odprawy i wypełnić formularz, w którym znajdują się:
Na lotnisku pracownik linii lotniczej przejmuje opiekę i towarzyszy dziecku od momentu kontroli bezpieczeństwa, a następnie odprowadza je do samolotu oraz przekazuje załodze pokładowej. Podczas lotu personel ma obowiązek regularnie sprawdzać, czy maluch czuje się dobrze i czy czegoś nie potrzebuje.
Po wylądowaniu stewardesa przekazuje małego pasażera pod opiekę pracownika naziemnego, który z kolei odprowadza dziecko do osoby wcześniej wskazanej w dokumentach – tylko ona może je odebrać i musi okazać dowód tożsamości zgodny z danymi z formularza.
Koszt usługi różni się w zależności od przewoźnika i trasy. Przykładowo, w LOT cena za lot w jedną stronę w ramach usługi UM to około 300 zł na rejsach krajowych i kilkaset złotych na trasach międzynarodowych. Lufthansa czy Air France oferują podobny zakres usługi, często wzbogacony o dostęp do saloników lotniskowych lub priorytetowe wejście na pokład.
Dla wielu rodziców to ogromna ulga. Wiedzą, że ich pociecha będzie miała zapewnioną opiekę przez cały czas przelotu dziecka samolotem. Warto jednak pamiętać, że większość linii lotniczych ma własne zasady. Wiek minimalny dla UM to zazwyczaj 5 lat, a maksymalny to 12–14 lat.
Samodzielna podróż dziecka samolotem to znacznie więcej niż tylko rezerwacja biletu. Aby wszystko przebiegło sprawnie i bez stresu, zarówno dla rodziców, jak i małego pasażera, trzeba pamiętać o kilku formalnościach. W zależności od linii lotniczej oraz długości trasy wymagane dokumenty mogą się różnić. Oto najważniejsze kwestie, które musisz wcześniej przygotować.
Nawet jeśli dziecko może podróżować bez rodzica, musi mieć przy sobie ważny dokument tożsamości – najczęściej paszport (w przypadku lotów poza strefę Schengen) lub dowód osobisty (przy lotach wewnątrz Unii Europejskiej). Musi być oryginalny i ważny przez cały okres wyjazdu. Upewnij się, że dane są aktualne i nie ma uszkodzeń, ponieważ na przykład brak hologramu może zakończyć się odmową wejścia na pokład samolotu.
Niektóre linie lotnicze wymagają pisemnej zgody rodziców lub opiekunów prawnych na podróż dziecka bez dorosłego towarzystwa. Nawet jeśli przewoźnik nie oczekuje takiego dokumentu, warto go przygotować. Dla większego bezpieczeństwa zalecamy sporządzenie go w języku angielskim i zabranie dwóch kopii – na wylot oraz powrót.
Jeśli korzystasz z usługi asysty, który towarzyszy dziecku podczas najważniejszych etapów podróży, linia lotnicza poprosi o wypełnienie specjalnego formularza dla pasażera niepełnoletniego (UM). Zawiera informacje o osobie odprowadzającej i odbierającej dziecko, kontakt do rodziców oraz wszelkie informacje istotne dla załogi, na przykład:
Choć nie są wymagane przez linie lotnicze, kopia karty EKUZ (przy lotach po UE) lub ubezpieczenie zdrowotne to dokumenty, które warto włożyć do podróżnego zestawu. W przypadku opóźnień, konieczności kontaktu z lekarzem czy zagubionej walizki mogą znacząco przyspieszyć oraz ułatwić rozwiązanie problemu.
Bagaż dziecka bez opieki osoby dorosłej powinien być dokładnie oznaczony – zarówno podręczny, jak i rejestrowany. Warto umieścić w środku kartkę z danymi kontaktowymi do rodziców i osoby odbierającej dziecko. W bagażu podręcznym zostaw:
Skoro już wiesz, czy dziecko może samo lecieć samolotem i jakie dokumenty trzeba przygotować, warto pomyśleć także o kwestiach praktycznych. Lot osoby niepełnoletniej, zwłaszcza jeśli to pierwszy taki wyjazd, może wiązać się z dużymi emocjami. Dobra organizacja i spokojne przygotowanie to klucz do udanej podróży.
Zacznij od rozmowy. Wytłumacz maluchowi krok po kroku, jak wygląda odprawa, kontrola bezpieczeństwa i boarding. Dzieci często stresuje to, czego nie znają, dlatego warto wcześniej opisać dokładnie, co się wydarzy na lotnisku. Jeśli to możliwe, obejrzyjcie wspólnie filmiki z procesu odprawy lub kontrolę lotniskową. To świetny sposób, aby oswoić malucha z nowym doświadczeniem.
Przećwiczcie też sytuacje awaryjne, na przykład co zrobić, gdy:
Skoro jesteśmy przy tym, od jakiego roku życia dziecko może podróżować samo, warto też wspomnieć o zasadach latania z niemowlętami.
W większości linii dzieci mogą podróżować pod opieką osoby dorosłej już od pierwszego tygodnia życia. Przed rezerwacją biletu warto jednak więc sprawdzić zasady konkretnej firmy – niektóre mają w tym zakresie bezwzględny zakaz, jeśli niemowlę jest zbyt małe lub nie ma zgody lekarza.
Dziecko do 2. roku życia nie zajmuje osobnego fotela, więc musi podróżować na kolanach opiekuna, przypięte specjalnym pasem bezpieczeństwa. W przypadku lotów długodystansowych można jednak zarezerwować specjalną kołyskę (tak zwanych bassinet), którą montuje się przy ścianie kabiny. Liczba takich miejsc jest ograniczona, dlatego warto zadbać o rezerwację z wyprzedzeniem.
Choć maluch nie zajmuje fotela, konieczne należy wykupić dla niego bilet. Koszt to zazwyczaj od kilku do kilkunastu procent ceny biletu dorosłego, ale opłata różni się w zależności od linii i trasy. Co ważne, jeśli chodzi o maleńkie dziecko, pełną odpowiedzialność za lot ponosi jego opiekun.
Jeśli lecicie z więcej niż jednym dzieckiem do 2. roku życia, każde kolejne musi podróżować na osobnym fotelu, w certyfikowanym foteliku samochodowym. I w takim przypadku oczywiście trzeba wykupić pełny bilet. Pamiętaj też, że linie wymagają, aby dzieci do 2 lat podróżowały wyłącznie z osobą pełnoletnią. Jeden dorosły może przewieźć tylko jedno niemowlę na kolanach – jeśli jest ich więcej, potrzebny będzie drugi opiekun.
Dziecko samo w samolocie to duże wydarzenie – emocjonujące, ale też stresujące. Nawet jeśli wszystko jest zorganizowane formalnie, warto zadbać o kilka szczegółów, które pomogą maluchowi czuć się spokojniej i bezpieczniej od wejścia do samolotu, aż do momentu odebrania dziecka na lotnisku docelowym.
Dziecko powinno wiedzieć, co ma ze sobą i gdzie to znajdzie. Wspólnie z nim spakuj plecak turystyczny dla dziecka – nie za ciężki, z łatwym dostępem do potrzebnych rzeczy. W osobnej kieszeni warto umieścić kopię dokumentów, karteczkę z danymi kontaktowymi do rodziców i osoby odbierającej, a także małą sumę pieniędzy na ewentualne drobne wydatki. Dziecko musi wiedzieć, że nie wolno mu nikomu ich przekazywać – chyba że członek personelu pokładowego o to poprosi.
Zadbaj o wygodny, warstwowy strój. Loty bywają chłodne, a różnice temperatur między lotniskiem a kabiną są spore. Dobrze sprawdzi się miękka bluza, T-shirt, wygodne spodnie i skarpetki, koniecznie bez trudnych zapięć i uciskających elementów. Warto dodać do bagażu lekką kurtkę dziecięcą lub pelerynę przeciwdeszczową – przyda się po wylądowaniu, zwłaszcza jeśli osoby w wieku nieletnim podróżują za granicę.
W trakcie samodzielnej podróży samolotem dziecko może się nudzić lub denerwować, dlatego dobrze przygotować coś, co pozwoli mu się zrelaksować. Może to być książka, kolorowanka, niewielka gra planszowa, odtwarzacz muzyki ze słuchawkami lub e-book. W przypadku dłuższych rejsów zapakuj też poduszkę podróżną czy opaskę na oczy, które pomogą się zdrzemnąć.
Nawet jeśli linia lotnicza oferuje jedzenie, maluch może go nie lubić lub nie czuć się głodne w konkretnym momencie. Dlatego wrzuć do plecaka kanapki, wafle ryżowe, pokrojone owoce czy batona zbożowego. Pamiętaj też o pustym bidonie – po kontroli bezpieczeństwa można go napełnić i dziecko będzie miało wodę przez cały lot. To szczególnie ważne przy podróżach trwających kilka godzin.
Dziecko powinno wiedzieć, jak wygląda kontakt z załogą i czego może się spodziewać. Wytłumacz, że o wszystko, czego potrzebuje, może zapytać członka personelu pokładowego – od zapinania pasa po pytanie o toaletę. Dzieci korzystające z serwisu opieki są objęte szczególną troską, więc warto, aby wiedziały, że mogą się zgłaszać do stewardesy bez skrępowania.
Jeśli chodzi o dziecko w samolocie, przepisy są konkretne i zwykle restrykcyjne. Dlatego przed organizacją podróży dowiedz się, jakie zasady obowiązują w przypadku konkretnej linii, a unikniesz nieprzyjemnych niespodzianek. A gdy już wiesz, czy dziecko może lecieć samolotem z ciocią, babcią, a kiedy nie wymaga żadnej asysty, nie zapomnij o przygotowaniu pociechy do wycieczki.
