Jak zbierać grzyby? Wykręcać czy wycinać? Porady dla grzybiarzy

Tak, w Polsce możesz legalnie iść na grzyby, o ile robisz to w odpowiednich miejscach i z poszanowaniem zasad. W lasach należących do Skarbu Państwa (a to zdecydowana większość polskich lasów) zbieranie grzybów na własny użytek jest dozwolone. Uważaj jednak na wyjątki. Nie możesz iść na grzybobranie w rezerwatach przyrody ani w parkach narodowych – chyba że wyraźnie na to zezwalają, co zdarza się rzadko. Poza tym istnieje lista gatunków pod ochroną. Nawet jeśli wyglądają pięknie i zdrowo, nie wolno ich zrywać. Przykład? Soplówka jeżowata, przypominająca biały koralowiec, albo borowik korzeniasty – podobny do prawdziwka, ale chroniony i rzadki.

Warto też wiedzieć, że nie każdy napotkany okaz nadaje się do jedzenia. W Polsce rośnie sporo gatunków grzybów niejadalnych i trujących, które do złudzenia mogą przypominać te jadalne. Klasyczny przykład to muchomor sromotnikowy, który bywa mylony z czubajką kanią. Różnią się detalami, ale początkującemu bez przygotowania trudno je rozpoznać. Dlatego, zanim pójdziesz na grzybobranie, przygotuj się. Zabierz atlas grzybów lub zainstaluj aplikację do identyfikacji gatunków. 

Grzybobranie to coś więcej niż tylko sposób na zdobycie składników do obiadu. Przede wszystkim pozwala odpocząć od codziennego szybkiego tempa życia i spędzić czas na świeżym powietrzu. Taki spacer po lesie działa uspokajająco, wycisza i pomaga się zresetować. To także świetna okazja, by lepiej poznać naturę. Nauczysz się również szybko rozpoznawać gatunki grzybów na przykład rozróżniając maślaka od borowika, co przynosi sporą satysfakcję początkującym grzybiarzom.

Dobrze wkładać zebrane grzyby do wiklinowego koszyka. Jest on przewiewny, dzięki czemu okazy nie psują się w trakcie wycieczki. Dodatkowo nie gniotą się tak łatwo jak w torbie czy plecaku, więc dotrzesz do domu z okazami w dobrym stanie. Unikaj reklamówek i foliowych torebek. Grzyby w nich duszą się i mogą zacząć wydzielać szkodliwe substancje. Warto też mieć przy sobie nóż z pędzelkiem, żeby od razu oczyścić znalezione sztuki i nie brudzić koszyka ziemią czy igliwiem.

Jak prawidłowo zbierać grzyby to jedno, ważne jest jednak także to, jak ich szukać. Przede wszystkim warto pamiętać, że nie jest to wyścig i przy zbyt szybkim tempie można łatwo ominąć ciekawe okazy. Warto patrzeć nie tylko pod nogi, ale też pod krzewy, między liście, przy pniach drzew czy pod mchem. Grzyby lubią się chować i często rosną tam, gdzie się ich nie spodziewasz. Czasem wystaje tylko kapelusz, ledwo widoczny w trawie – wtedy przydaje się wprawne oko i cierpliwość.

Zwracaj też uwagę na typ lasu i warunki wokół. Borowiki i podgrzybki często rosną w pobliżu sosen i świerków, maślaki lubią miejsca nasłonecznione, a kurki często pojawiają się przy mchu i paprociach. Po deszczu szanse na wysyp grzybów i udane zbiory są dużo większe – wtedy wilgoć sprzyja wzrostowi okazów. Nie ignoruj też miejsc, które już ktoś przeszukał. Czasem jeden krok w bok wystarczy, żeby trafić na jadalny gatunek grzyba, którego inni grzybiarze nie zauważyli.

Jeśli decydujesz się na obcinanie grzybów, użyj do tego niewielkiego, ostrego nożyka z zakrzywionym ostrzem, który ułatwia precyzyjne cięcie. Okaz warto przyciąć tuż przy podstawie trzonu, zostawiając nienaruszoną grzybnię. Dzięki temu zwiększysz szansę, że w tym miejscu wyrośnie kolejny grzyb. Po odcięciu oczyść trzonek z resztek ziemi, igliwia czy piasku.

Jak szybko rosną grzyby? Przy odpowiednich warunkach, czyli wilgoci i ciepłej temperaturze niektóre gatunki, jak borowiki czy podgrzybki, potrafią osiągnąć dojrzały rozmiar nawet w 2-3 dni od momentu, gdy zaczynają wyrastać z ziemi. Dlatego po deszczu, zwłaszcza ciepłym, warto zaplanować wyprawę do lasu jak najszybciej.

Wybierając się na grzybobranie, pamiętaj o powyższych zasadach, które pozwolą Ci robić to skutecznie i bezpiecznie. Dzięki nim nie tylko zadbasz o siebie i swój koszyk, ale też o las, w którym zostawiasz miejsce na kolejne grzyby.