Czerwone Wierchy zimą – wycieczka na szczyty Tatr Zachodnich

Czerwone Wierchy zimą to jedno z najatrakcyjniejszych, ale i najbardziej wymagających miejsc w Tatrach Zachodnich. Pokryte śniegiem szczyty prezentują się wyjątkowo efektownie, jednak warunki pogodowe i terenowe mogą stanowić poważne wyzwanie, nawet dla zaawansowanych turystów górskich. Zimowe przejście Czerwonych Wierchów, na szczyt Tatr Zachodnich, wymaga poruszania się wyznaczonymi szlakami. Opcji dojścia jest kilka, a każda z nich wymaga nie tylko radzenia sobie w trudnych warunkach zimowych, ale też znajomości topografii Tatr.

Jednym z punktów startowych jest wieś Kiry, położona u wejścia do malowniczej Doliny Kościeliskiej. Początkowy etap wędrówki prowadzi przez tę urokliwą dolinę, gdzie można podziwiać skalne bramy takie jak Brama Kraszewskiego, a także rozważyć krótki postój w Schronisku na Hali Ornak. Następnie szlak staje się bardziej wymagający, prowadząc stromo przez Polanę Upłaz i dalej na Chuda Przełączkę, skąd już niedaleko na pierwszy szczyt – Ciemniak. Dalej czeka nas fascynująca wędrówka granią, która łączy Ciemniak z Krzesanicą (najwyższym szczytem), Małołączniakiem i Kopą Kondracką. Z Kopy Kondrackiej istnieje możliwość zejścia w kierunku Doliny Kondratowej lub Kuźnic. 

Całość trasy to zazwyczaj całodniowa wyprawa, trwająca od 8 do 10 godzin, w zależności od warunków śniegowych, kondycji uczestników i wybranego wariantu zejścia. Ze względu na długość i przewyższenia, trasa ta jest uznawana za wymagającą i rekomendowana osobom z dobrą kondycją fizyczną oraz pewnym doświadczeniem w zimowych wędrówkach górskich. Warto pamiętać, że jest to najdłuższa z popularnych opcji, oferująca znaczną sumę podejść, co czyni ją odpowiednią dla doświadczonych turystów poszukujących całodniowego wyzwania. Dla tych, którzy nie są pewni swoich sił, istnieje możliwość skrócenia wycieczki i powrotu z Ciemniaka do Kir.

Alternatywną trasą, którą można obrać zimą, jest podejście od strony Doliny Małej Łąki. Szlak ten rozpoczyna się na parkingu przy Polanie Małołąckiej, skąd wiedzie stromym podejściem Kobylarzowym Żlebem aż na sam wierzchołek Małołączniaka. Ta trasa wymaga szczególnej ostrożności, ponieważ teren jest mocno nachylony i w warunkach zimowych narażony na lawiny. Niezbędna jest dobra orientacja w terenie oraz umiejętność posługiwania się sprzętem lawinowym i zimowym ekwipunkiem wspinaczkowym takim jak raki i czekan. Czas przejścia wynosi około 10 godzin. 

Kuźnice to kolejny popularny punkt startowy, charakteryzujący się dobrym połączeniem komunikacyjnym z Zakopanem. 

Bardziej kondycyjnie wymagającą opcją jest zielony szlak z Kuźnic na Kasprowy Wierch. Po dotarciu na Kasprowy Wierch można dołączyć do graniowego szlaku prowadzącego na Czerwone Wierchy. Całość trasy, kończąca się zejściem do Kir, może zająć około 9,5 godziny i jest klasyfikowana jako trudna ze względu na strome podejście na Kasprowy Wierch. Należy pamiętać, że zielony szlak na Kasprowy Wierch po intensywnych opadach śniegu może stać się wyjątkowo wymagający.

Najpopularniejszym wariantem dla wielu turystów jest skorzystanie z kolejki linowej na Kasprowy Wierch, co pozwala zaoszczędzić czas i siły na początkowym podejściu. Z Kasprowego Wierchu prowadzi malowniczy czerwony szlak granią, przez Goryczkową Czubę w kierunku Przełęczy pod Kopą Kondracką, a następnie na wszystkie cztery szczyty Czerwonych Wierchów. Trasa ta jest eksponowana i oferuje spektakularne widoki.

Zejście można zaplanować z powrotem do Kuźnic przez Halę Kondratową lub w kierunku Doliny Kościeliskiej. Czas przejścia waha się od 6,5 do 11 godzin, w zależności od wybranej trasy i wariantu zejścia. Jeśli skorzystamy z kolejki, trasa ta jest często polecana jako najlepsza wysokogórska opcja dla początkujących turystów. Warto jednak pamiętać, że odcinek szlaku za Kasprowym Wierchem przez dłuższy czas nie oferuje możliwości wcześniejszego zejścia, co należy uwzględnić w planowaniu. 

Czerwone Wierchy zimą to teren wymagający – grań jest miejscami stroma, zbocza narażone są na lawiny, zwłaszcza w rejonie Kobylarzowego Żlebu, północnej ściany Krzesanicy oraz zejścia w stronę Doliny Tomanowej. Przed wyruszeniem koniecznie sprawdzamy aktualną prognozę pogody i komunikaty o zagrożeniu lawinowym. Trudności potęgują oblodzenia, a także konieczność trawersowania stromych stoków, szczególnie podczas przejścia na odcinku między Kopą Kondracką a Kasprowym Wierchem przez Pośredni Goryczkowy Wierch oraz Goryczkową Czubę.

Warto pamiętać, że w okresach niskiego zagrożenia lawinowego, TOPR może zawieszać wydawanie codziennych komunikatów. Brak komunikatu nie oznacza jednak całkowitego bezpieczeństwa i zawsze należy zachować ostrożność. Niektóre letnie szlaki są zimą zamknięte ze względu na ryzyko lawinowe na przykład szlak na Czerwone Wierchy od Doliny Tomanowej. Szczególnie niebezpieczne są strome stoki o nachyleniu powyżej 30 stopni, żleby i kotły, gdzie gromadzi się najwięcej śniegu.

Podstawą bezpiecznej zimowej wędrówki po Tatrach Zachodnich, a zwłaszcza na Czerwonych Wierchach, jest odpowiednie przygotowanie. Zimą konieczne są:

• czekan i kije trekkingowe: czekan jest niezbędny do zachowania równowagi, hamowania w przypadku poślizgnięcia się oraz sondowania śniegu. Umiejętność posługiwania się czekanem w sytuacji awaryjnej wymaga treningu. Kije trekkingowe zwiększają stabilność na mniej stromych odcinkach i powinny być wyposażone w zimowe talerzyki;
  
• odzież warstwowa: podstawą jest termoaktywna bielizna, izolująca warstwa środkowa (polar lub puch) oraz wodoszczelna i wiatroodporna kurtka i spodnie. Należy unikać bawełnianych ubrań, które chłoną wilgoć i zwiększają ryzyko wychłodzenia. Nie zapomnij o ciepłej czapce, rękawiczkach (warto mieć zapasowe) oraz szaliku lub kominiarce; 
  
• obuwie i raki: niezbędne są solidne, nieprzemakalne buty trekkingowe z dobrą przyczepnością i wysokim wsparciem kostki. W zależności od warunków i trudności trasy, konieczne mogą być raczki (na łatwiejsze, płaskie odcinki) lub raki (na strome, oblodzone tereny). Raki wymagają kompatybilnych butów i pewnej wprawy w ich użytkowaniu;
  
• lawinowe ABC: dla bezpieczeństwa w terenie zagrożonym lawinami niezbędny jest detektor lawinowy (transceiver), sonda i łopata. Samo posiadanie sprzętu nie wystarczy – konieczna jest umiejętność jego użycia, dlatego zaleca się ukończenie kursu lawinowego;
  
• inne niezbędne przedmioty: należy zabrać ze sobą czołówkę z zapasowymi bateriami (zimą szybko zapada zmrok), apteczkę pierwszej pomocy, wystarczającą ilość wysokoenergetycznego jedzenia i picia (woda lub termos z ciepłym napojem), krem z filtrem UV i okulary przeciwsłoneczne (śnieg odbija promienie słoneczne), mapę, kompas lub GPS, naładowany telefon i powerbank oraz folię NRC lub lekki worek biwakowy jako schronienie awaryjne. 
  

Wycieczka na Czerwone Wierchy zimą to niezapomniana przygoda, która wynagradza trudy wspaniałymi widokami i poczuciem satysfakcji z pokonania górskiego szlaku. Warunki zimowe w Tatrach trwają zwykle od grudnia do kwietnia, a czasem nawet do maja. Często najlepsza pogoda do wędrówek przypada na późną zimę i wczesną wiosnę (luty-kwiecień), kiedy wciąż jest śnieg, ale dni są dłuższe i częściej słoneczne. Dobrze jest wyruszyć na szlak wcześnie rano, aby w pełni wykorzystać światło dzienne do podziwiania panoramy Tatr.