Boks czy karate? Porównanie boksu i karate. Co wybrać?

Jak z pewnością dobrze wiesz, boks to sztuka walki z użyciem pięści chronionych przez rękawice bokserskie. W dyscyplinie tej zawodnik może zadawać ciosy proste, sierpowe i podbródkowe, celując w korpus i głowę przeciwnika. Niedozwolone w boksie są między innymi ciosy poniżej pasa i w tył głowy, kopnięcia, rzuty i szarpanie się z przeciwnikiem (często dochodzi jednak do klinczu). W boksie amatorskim zawodnicy rywalizują w czerwonych i niebieskich strojach oraz kaskach, w boksie zawodowym – w samym spodenkach i butach bokserskich. Walka odbywa się na kwadratowym ringu o boku długości od 4,88 do 7,32 m, na dystansie od 3 do 12 rund.

Boks ma rodowód antyczny. W walce na pięści rywalizowali już uczestnicy igrzysk w starożytnej Grecji i Rzymie, trzeba jednak zaznaczyć, że początkowo zmagania te przypominały raczej walki w MMA bez rękawic. Boks w formule, jaką znamy teraz, zaczął rozwijać się w wieku XVIII w Anglii. To wtedy sławę zdobyli pierwsi mistrzowie jak James Figg czy Jack Broughton. W drugiej połowie wieku XIX i pierwszej połowie wieku XX zaczęły wyłaniać się zasady związane z podziałem na kategorie wagowe czy liczbą rund w każdej walce.

Od roku 1904 boks znajduje się w programie letnich igrzysk olimpijskich. I od tego czasu zabrakło go tylko raz, w roku 1912 w Sztokholmie. Kobiety dołączyły do bokserskich zmagań w roku 2012. Medalistami igrzysk olimpijskich było wielu późniejszych mistrzów boksu zawodowego. Należą do nich przedstawiciele ciężkiej, królewskiej kategorii wagowej tacy jak Muhammad Ali, Lennox Lewis, George Foreman, Evander Holyfield, Andrzej Gołota czy Ołeksandr Usyk, ukraiński mistrz, który został niekwestionowanym królem wagi ciężkiej, odbierając pasy mistrzowskie Tysonowi Fury'emu.

W temacie karate a boks skupmy się teraz na bardziej egzotycznej z obu dyscyplin. Karate (kara oznacza pusta, te – ręka) to japońska sztuka walki pochodząca z Okinawy. Wywodzi się z japońskiego kempo oraz chińskiego boksu (którego nie powinniśmy utożsamiać z boksem „europejskim”). Pierwszym, legendarnym mistrzem karate był Gichin Funakoshi, który zaczął popularyzować tę sztukę w latach 20. i 30. XX wieku.

Karate to, podobnie jak boks, sport uderzany. Z tą różnicą, że oprócz technik ręcznych, czyli uderzeń na korpus i w głowę przeciwnika, pięścią lub kantem dłoni, adepci tej sztuki poznają mnóstwo kopnięć. I to właśnie kopnięcia, te wysokie i efektowne, są najwyżej punktowane podczas walk na zawodach. W karate obowiązuje system pasów ukazujących staż treningowy trenujących, od białego po czarny.

Inaczej niż w ujednoliconym boksie, w karate wyróżnia się wiele różnych szkół czy styli. Najważniejsze z nich to Shōtōkan, Kyokushin, Shito-ryu, Wado-ryu czy Goju-ryu. Trening karate odbywa się na sali wyłożonej materacami, którą nazywa się dojo. Osoby trenujące karate, czyli karatecy, trenują w bawełnianych kimonach, boso, podobnie jak adepci judo. Ze względu na ograniczoną ilość rzutów kimona wykorzystywane w karate są lżejsze od judogi. Ich fachowa nazwa to karategi.

Karate vs boks – czym się kierować przy wyborze zajęć sportowych? Decyzja powinna być uzależniona od kilku czynników. Czy zależy Ci na ogólnorozwojowym treningu, rozwoju wytrzymałości, siły i refleksu? Skutecznej sztuce walki bez technicznych „udziwnień”? Wybierz boks. Podczas treningów cardio, skakania na skakance, tarczowania i ćwiczenia poszczególnych kombinacji, poznasz uroki męskiej (choć nie tylko!) rywalizacji na pięści. Z czasem będziesz mógł wziąć udział w sparingach, czyli treningowych walkach z innymi pięściarzami. A może nawet zawodach?

Do rozpoczęcia treningów nie potrzeba wiele – wystarczą strój sportowy, wygodne buty, rękawice, bandaże bokserskie do usztywniania nadgarstków i ochraniacz na szczękę. Ze względu na ograniczenie technik bokserskich do uderzeń rękoma boks może okazać się lepszy dla osób z ograniczoną ruchomością kończyn dolnych (choć praca na nogach ma kluczowe znaczenie!), które chcą po prostu poprawić formę i przez chwilę poczuć się niczym Rocky Balboa czy Mike Tyson.

Treningi karate, podobnie jak boksu, zapewniają bardzo równomierny rozwój fizyczny. Poprawiają zręczność, zwinność i siłę mięśni. Przy tym należy pamiętać, że w treningi karate wplecione są różnego rodzaju elementy akrobatyczne między innymi gwiazdy, przewroty i pady. Opanowanie poszczególnych technik kopanych wymaga rozciągnięcia i umiejętności utrzymania równowagi. Rozpoczęcie treningów karate w wieku dorosłym może być zatem nieco trudniejsze dla osób, które dopiero zaczynają dbać o formę.

W temacie karate a boks (czy karate vs boks) trzeba zwrócić też uwagę na fakt, że treningi karate połączone są z pewnym ceremoniałem. Karatecy muszą też skupiać się na pewnych wartościach duchowych właściwych dla Dalekiego Wschodu, a także na przyswajaniu podstawowych komend w języku japońskim czy oryginalnych nazw technik. Do rozpoczęcia treningów karate niezbędna będzie w końcu kimono, czyli karategi oraz klapki, które zawsze trzeba zdjąć przed wejściem na matę!

Obie formuły stanowią dobry wybór na początek przygody ze sportami walki. Reprezentanci obu z powodzeniem odnajdują się w MMA, czyli mieszanych sztukach walki. Przy tym karate może okazać się lepszą opcją dla kogoś, kto chce w przyszłości zacząć trenować kick boxing lub muay thai (tajski boks). A to ze względu na ogromną rolę kopnięć we wszystkich tych formułach. Z drugiej strony osoby praktykujące muay thai czy kick boxing często próbują swoich sił w boksie! Spoglądając na zagadnienie karate a boks z tej strony, musimy dodać, że zdecydowanie częstsza jest droga z karate do boksu niż z boksu do karate.

 Trening obu tych sportów może mieć bardzo korzystny wpływ na stan zdrowotny trenującego. Każdy z nich angażuje mięśnie wykorzystywane na co dzień, poprawiając ogólną sprawność ruchową zawodnika. Co więcej, wysiłek fizyczny pozwala pozbyć się zbędnych kilogramów, wyrzeźbić sylwetkę i poprawić wydolność oddechową. Nieoceniony jest też wpływ regularnego uprawiania sportu na stan psychiczny.

Omawiając kwestię karate a boks, musimy poruszyć jeszcze jeden temat. Jak w każdym sporcie, także w boksie oraz karate zdarzają się kontuzje. Osoby, które obawiają się sportów walki ze względu na negatywne skutki absorbowania ciosów powinny pamiętać, że doświadczony trener potrafi parować sparingpartnerów pod względem stażu czy umiejętności i dba przez cały czas o bezpieczeństwo osób biorących udział w sparingu czy randori. Poza tym pełnokontaktowa walka nie jest konieczna dla osób praktykujących te dyscypliny. Poszczególne style karate różnią się od siebie pod względem intensywności, są też szkoły, które koncentrują się nie na walkach (randori), lecz na kata, czyli pokazach opanowanych technik. Każdy, kto chce poznać którąś z tych sztuk walki, na pewno znajdzie klub czy sekcje dla siebie!

Podsumowując kwestię „karate a boks”, musimy zaznaczyć, że sporty walki to dobry wybór dla wszystkich tych, którzy pragną rozwinąć swoje cechy motoryczne, zadbać o swoją kondycję i sylwetkę. Karate może być lepszą opcją dla osób rozciągniętych i zafascynowanych filmowymi kopnięciami, które dodatkowo chcą zapoznać się z ważnymi elementami japońskiej kultury. Boks natomiast to strzał w dziesiątkę dla wszystkich tych, którzy w dorosłym życiu stawiają pierwsze kroki w sportach walki i chcą nauczyć się szermierki za pomocą pięści – sztuki ściśle powiązanej z naszym kręgiem kulturowym. 

Elementy obu tych sportów czy sztuk walki nauczane są przez instruktorów samoobrony. Przyzwyczajają jedna nie tylko do mierzenia się z przeciwnikiem, ale też z własnymi słabościami.