Objaw Payra, test Payra – na czym polegają, jak interpretować wyniki?

Objaw Payra to jedno z klinicznych oznak stosowanych w diagnostyce schorzeń układu ruchu, a dokładniej w ocenie bólu i dysfunkcji stawu kolanowego. Jest wykorzystywany głównie w przypadkach podejrzenia patologii związanych ze strukturami kolana, szczególnie w kontekście jego stabilności i prawidłowego funkcjonowania. Objaw ten ujawnia się podczas wykonywania specyficznego manewru diagnostycznego, polegającego na ucisku w okolicy przyśrodkowej części kolana, przy jednoczesnym zgięciu kończyny dolnej. Wywołany nim ból może promieniować do sąsiadujących mięśni stabilizujących staw. Obecność objawu Payra bardzo często wskazuje na uszkodzenie łąkotki przyśrodkowej, a także inne nieprawidłowości w strukturze stawu, które mogą prowadzić do przewlekłego bólu oraz ograniczenia zakresu ruchu. 

Test Payra to medyczne badanie manualne przeprowadzane przez fizjoterapeutę w celu oceny występowania objawu Payra. Jest szczególnie istotny w diagnostyce sportowców i osób aktywnych fizycznie, u których urazy kolana są częstym problemem. Wykonuje się go w pozycji siedzącej lub leżącej, zależnie od preferencji diagnosty i warunków badania.

Przebieg jest następujący.

1. Pacjent przyjmuje pozycję siedzącą z jedną kończyną dolną ugiętą w kolanie i stopą opartą na przeciwległym udzie (tak zwana pozycja „nogi na nogę”).
2. Diagnosta wywiera nacisk na przyśrodkową część kolana, próbując delikatnie wymusić jego ruch w kierunku podłoża.
3. Reakcja pacjenta – badany informuje o ewentualnym bólu, a specjalista ocenia jego lokalizację i intensywność.

Interpretacja testu Payra polega na ocenie reakcji pacjenta na wykonywany manewr. Wywołany nim ból może mieć różny charakter – od łagodnego dyskomfortu po ostry i promieniujący, co zależy od stopnia uszkodzenia tkanek stawu kolanowego. Często towarzyszy mu uczucie sztywności oraz ograniczenie zakresu ruchu, co może świadczyć o zmianach degeneracyjnych lub przeciążeniowych. Prawidłowa interpretacja objawu Payra ma istotne znaczenie dla dalszej diagnostyki, ponieważ pozwala na wstępne rozpoznanie problemów w obrębie struktur przyśrodkowych kolana takich jak chrząstka stawowa, więzadła czy torebka stawowa.

– Wynik pozytywny: jeśli pacjent zgłasza ból w przyśrodkowej części stawu kolanowego, może to wskazywać na obecność patologii w obrębie tkanek miękkich kolana. Może to być związane z przeciążeniami, stanami zapalnymi lub innymi dysfunkcjami.

– Wynik negatywny: brak bólu oznacza, że struktury stawu kolanowego są prawidłowe lub że konieczne jest przeprowadzenie dalszych badań w celu ustalenia przyczyny dolegliwości.

Test Payra nie jest jedynym narzędziem diagnostycznym i powinien być stosowany w połączeniu z innymi metodami oceny klinicznej oraz badaniami obrazowymi takimi jak rezonans magnetyczny czy ultrasonografia.

Leczenie dolegliwości wykrytych podczas testu Payra zależy od poziomu uszkodzenia struktur kolana. W łagodnych przypadkach pomocne mogą być fizjoterapia, ćwiczenia wzmacniające oraz regeneracyjne takie jak mniej intensywna joga czy stretching, które poprawiają zdrowie stawu i zmniejszają dolegliwości bólowe. Dzięki odpowiednio dobranym terapiom manualnym i ćwiczeniom stabilizacyjnym można uniknąć dalszego przeciążenia i pogłębienia urazu. W cięższych przypadkach, gdy dochodzi do poważniejszych zmian w tylnym rogu łąkotki, konieczna może okazać się operacja artroskopowa, polegająca na oczyszczeniu uszkodzonej tkanki lub rekonstrukcji łąkotki. Właściwa diagnostyka i szybkie wdrożenie odpowiedniego leczenia pozwalają na skuteczne przywrócenie pełnej funkcjonalności kolana i powrót do aktywności fizycznej.

Objaw Payra i test Payra są pomocnymi narzędziami diagnostycznymi w ocenie bólu kolana, szczególnie w przypadku uszkodzeń chrząstki stawowej oraz zmian zwyrodnieniowych. Dodatni wynik testu sugeruje konieczność dalszej diagnostyki i wdrożenia odpowiedniego postępowania terapeutycznego. Badanie jest szybkie, proste i nieinwazyjne, dlatego stanowi wartościowy element oceny klinicznej w gabinetach ortopedycznych i reumatologicznych.