Test Otta i test Schobera to pomiary oceniające ruchomość kręgosłupa. Sprawdź, na czym polegają, jak je wykonać i jakie mają znaczenie w diagnostyce
Test Otta i test Schobera to dwa powszechnie stosowane badania pozwalające określić zakres ruchomości kręgosłupa piersiowego i lędźwiowego. Sprawdzenie elastyczności tych odcinków pomaga w diagnozowaniu różnych schorzeń takich jak zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa oraz powszechne choroby reumatologiczne. Dowiedz się, jak wykonać te dwa badania oraz jak zinterpretować uzyskane wyniki.
Test Otta to kliniczne badanie diagnostyczne stosowane do oceny ruchomości odcinka piersiowego kręgosłupa, szczególnie w kontekście chorób reumatologicznych takich jak zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK).
Podejrzenie zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa (ZZSK) to jedno z najczęstszych wskazań do wykonania testu Otta. ZZSK jest przewlekłą chorobą zapalną, która powoduje stopniowe usztywnienie kręgosłupa. Test pomaga ocenić, czy ruchomość odcinka piersiowego jest ograniczona, co może zaś świadczyć o postępie choroby.
Na badanie powinny zgłosić się również osoby skarżące się na bóle w środkowej części pleców. Dyskomfort może wskazywać na problemy z kręgosłupem takie jak zmiany zwyrodnieniowe, zapalne lub urazy.
To jeszcze nie wszystko: test Otta może być stosowany do regularnego monitorowania pacjentów z przewlekłymi chorobami reumatologicznymi, które mogą wpływać na mobilność kręgosłupa, jak na przykład reumatoidalne zapalenie stawów, czy spondyloartropatia.
Podczas wizyty u lekarza, jeśli istnieje podejrzenie ograniczenia ruchomości w odcinku piersiowym kręgosłupa, pacjent zostanie skierowany do przeprowadzenia testu Otta. Badanie przebiega następująco:
1. Należy ustawić się w pozycji wyjściowej – na stojąco, w pełni wyprostowując plecy, aby uzyskać naturalne wygięcie kręgosłupa;
2. Fizjoterapeuta lub lekarz zaczyna od wyznaczenia punktu na kręgosłupie pacjenta na wysokości wyrostka kolczystego kręgu C7, który jest dobrze wyczuwalny na szyi.
Następnie, od tego punktu, mierzy 30 cm w dół wzdłuż kręgosłupa i zaznacza kolejny punkt, który stanowi punkt odniesienia dla pomiaru zmiany długości odcinka;
3. Pacjent wykonuje skłon do przodu, starając się jak najbardziej zwiększyć zgięcie tułowia, zachowując przy tym wyprostowane nogi;
4. Po wykonaniu skłonu fizjoterapeuta lub lekarz ponownie mierzy odległość między punktami pomiarowymi. Następnie porównuje wartość początkową z końcową, oceniając, czy różnica w odległości odpowiada przyjętym normom.
W zdrowym kręgosłupie piersiowym, wydłużenie pomiędzy punktami pomiarowymi w wyniku skłonu powinno wynosić około 2-4 cm. Taki wynik świadczy o prawidłowej ruchomości odcinka piersiowego kręgosłupa i braku istotnych ograniczeń w zakresie zgięcia tułowia.
Jeśli odległość między punktami pomiarowymi po skłonie wynosi mniej niż 2 cm, oznacza to, że ruchomość kręgosłupa piersiowego jest ograniczona. Może to być oznaką sztywności, która najczęściej jest wynikiem chorób zapalnych.
Z kolei, jeśli wydłużenie jest większe niż 4 cm, może to sugerować hipermobilność kręgosłupa. Oznacza to, że stawy są nadmiernie elastyczne, co może prowadzić do problemów z stabilnością kręgosłupa i większego ryzyka urazów.
Każdy z tych wyników stanowi punkt wyjścia do dalszych działań, które mogą obejmować bardziej zaawansowane badania diagnostyczne.
Test Schobera to badanie, które ocenia ograniczenie ruchomości kręgosłupa lędźwiowego. Ten test jest szczególnie przydatny w diagnozowaniu zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa oraz innych schorzeń prowadzących do znacznego ograniczenia ruchomości.
Pomiary ruchomości kręgosłupa powinny być przeprowadzone w przypadku podejrzenia występowania choroby, jaką jest zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa. Warto go również wykonać, jeśli pacjent skarży się na przewlekłe bóle pleców (okolicy lędźwiowej), a kompresy czy maty do akupresury nie przynoszą ulgi w walce z bólem.
Test Schobera bywa także wykorzystywany w diagnostyce problemów z postawą ciała, zwłaszcza u osób, które odczuwają trudności w prostowaniu pleców, jeśli pojawia się u ich ból w dolnej części pleców lub mają problem z pochylaniem się do przodu. Może on pomóc określić, czy istnieją jakiekolwiek ograniczenia w elastyczności kręgosłupa lędźwiowego.
Test Schobera wykonuje się na stojąco z nogami ustawionymi na szerokość bioder. Fizjoterapeuta lub lekarz zaczyna od zaznaczenia punktu na skórze pacjenta, w linii środkowej ciała, na wysokości wyrostka kolczystego kręgu L5. Ten punkt stanowi punkt odniesienia do dalszych pomiarów.
Od tego punktu, badający mierzy 10 cm w górę i określa kolejny punkt, a następnie 5 cm w dół, co daje kolejne dwa punkty. W efekcie mamy trzy punkty: na poziomie L5, 10 cm powyżej oraz 5 cm poniżej.
Po zaznaczeniu punktów pacjent pochyla się do przodu, starając się maksymalnie zgiąć kręgosłup lędźwiowy, zachowując przy tym proste nogi i wykonuje skłon.
Po wykonaniu skłonu fizjoterapeuta mierzy odległość między punktami, które zostały wcześniej zaznaczone na skórze. Wynik pomiaru, czyli różnica w odległości między punktami przed i po skłonie, pozwala na ocenę stopnia ruchomości kręgosłupa lędźwiowego.
Dobry wynik to wydłużenie odległości o co najmniej 5 cm. Taka wartość wskazuje na prawidłową elastyczność kręgosłupa lędźwiowego.
Mniejsze wydłużenie (poniżej 4-5 cm) może świadczyć o ograniczonej ruchomości, co wskazuje na różne problemy takie jak choroby zapalne czy zwyrodnienia w obrębie kręgosłupa. W przypadku zaistnienia takiej wartości należy przeprowadzić dodatkowe badania diagnostyczne.
Test Otta i test Schobera to dwa kluczowe narzędzia do oceny ruchomości kręgosłupa. Pierwszy z nich koncentruje się na odcinku piersiowym, natomiast drugi pozwala ocenić elastyczność odcinka lędźwiowego. Ich wyniki są istotne zarówno dla lekarzy, jak i fizjoterapeutów, pomagając w diagnozowaniu oraz monitorowaniu postępów w leczeniu pacjentów z ograniczeniem ruchomości kręgosłupa.
