Stopa z haluksem dotyka przez ortopedę

Najlepsze ćwiczenia na haluksy – jak wyleczyć je bez operacji?

Zastanawiasz się, jak wyleczyć haluksy bez operacji? Jaki trening wykonywać na paluch koślawy? Sprawdź odpowiednie ćwiczenia na haluksy!

Haluksy wpływają na estetykę stóp, a do tego prowadzą do poważnych dolegliwości bólowych. Przez to mogą znacznie utrudniać codzienne funkcjonowanie. Jakie ćwiczenia na haluksy wykonywać w domu? Kiedy konieczna jest operacja? Sprawdź!

Czym są haluksy? Jak powstaje paluch koślawy?

Haluksy, znane też jako paluch koślawy, są deformacją stóp, które obniżają komfort życia. Ich rozwój wiąże się z nieodpowiednim stylem życia i genetyką. Deformacjom sprzyja między innymi zakładanie nieodpowiedniego obuwia (w tym także źle dobrane buty do biegania), zwłaszcza z wąskim przodem lub na wysokich obcasach. Prowadzi do to nadmiernego nacisku na łuk stopy. Na rozwój halluksów narażone są także osoby, które mają płaskostopie, z uwagi na nierównomierne rozłożenie ciężaru ciała na stopach. Do zdeformowania dużego palca przyczyniają się również choroby reumatyczne. Co więcej, jeśli w Twojej rodzinie występowały przypadki tego typu schorzenia, ryzyko pojawienia się haluksów jest wyższe. 

Jakie są objawy palca koślawego? Przede wszystkim obejmują widoczne zgrubienie, jednak  z czasem mogą pojawić się dodatkowe dolegliwości. Są to ból, zaczerwienienie i opuchlizna. Przez to chodzenie może być bardzo dokuczliwe. Zaawansowany problem dodatkowo prowadzi do zaburzeń w funkcjonowaniu całej stopy i wpływa na inne części ciała, w tym kolana, mięśnie czworogłowe uda (przez niewłaściwy chód) i kręgosłup. Leczenie haluksów wymaga cierpliwości, wykonywania ćwiczeń, a w zaawansowanych stadiach operacji.

Osoba wykonująca ćwiczenia z piłęczką do masażu na haluksy

Jak wyleczyć haluksy bez operacji?

Jeśli zmiany są niewielkie i nie powodują dolegliwości bólowych, można spróbować kilka domowych metod. Na samym początku jednak należy przede wszystkim nosić wygodne obuwie na płaskim obcasie, które ma szeroką przednią część oraz miękką wyściółkę. Ważne będzie także utrzymywanie prawidłowej masy ciała oraz aktywność fizyczna. Pomocne mogą być też ortopedyczne wkładki do butów dedykowane do tego typu problemów. W razie bólu warto sięgnąć po maści przeciwzapalne i przeciwbólowe lub leki doustne.

Jakie domowe sposoby warto wypróbować, by ulżyć sobie w dolegliwościach? Oto kilka z nich:

Masaż – pomaga usprawnić krążenie krwi, usunąć zbędne produkty przemiany materii i złagodzić stan zapalny halluksa. Usiądź i umieść stopę na przeciwległym kolanie. Zastosuj środek, który ułatwi poślizg i głaskaj palucha i jego najbliższą okolicę. Następnie dwom kciukami symetrycznie rozcieraj skórę w kierunku przeciwnym niż poprzednio. Na koniec wróć do głaskania. Warto poświęcić na to około 10-15 minut dziennie. 

Jodyna – by zmiękczyć zgrubienia i złagodzić objawy, warto stosować ten preparat. Przygotuj roztwór z 1 łyżki płynu i 2 pokruszonych tabletek aspiryny. Następnie okryj szczelnie paluch, na który nałożyłeś mieszaninę. Trzymaj taki opatrunek przez kilka godzin.

Liście laurowe – pokrusz około 15 gramów i zalej 400 ml gorącej wody. Spożywaj przez 3-4 dni każdego ranka przez 8 tygodni. Usunie to nadmiar szkodliwych substancji z organizmu. 

Kąpiele z solą Epsom – ma ona właściwości zmiękczające i przeciwzapalne. Do ciepłej wody dodaj kilka łyżek soli i dokładnie wymieszaj. Następnie mocz stopy przez 15-20 minut. Na koniec dokładnie wytrzyj je ręcznikiem.

Maść – dobrym wyborem będzie ta, która zawiera sól biszofitu, koncentrująca źródło cennych mikroelementów. Zmiękczy skórę, zmniejszy objawy zapalenia oraz zredukuje haluksy. Aplikuj niewielką ilość preparatu raz dziennie.

Kobieta siedząca na dywanie wykonująca ćwiczenia na haluksy

Zestaw ćwiczeń na haluksy do wykonywania w domu

Jeśli chodzi o paluch koślawy, ćwiczenia są bardzo ważne. Pozwalają nie tylko leczyć haluksy i zatrzymać ich rozwój, ale także zapobiegać ich powstawaniu. Do ich wykonywania przyda się krzesło lub maty do ćwiczeń. Jak leczyć haluksy? Ćwiczenia w domu, które warto robić, to:

Ćwiczenie stóp z wykorzystaniem piłki do tenisa – usiądź na krześle, stopy połóż na podłodze, pod nimi ułóż piłeczkę tenisową. Przetaczaj ją powoli z dociskiem w kierunku od pięty do palców i na odwrót. Pomoże Ci to rozluźnić rozcięgno podeszwowe. Kontynuuj przez 4-5 minut. 

Rozcapierzenia palców stopy – możesz to robić w pozycji siedzącej lub wykonywać na stojąco. Bose palce stóp rozszerzaj i odseparowuj je od dużego palucha, kierując go ku zewnętrznej stronie, a resztę w kierunku przeciwnym. 

Zwijanie ręcznika – usiądź na krześle, stopy na podłodze. Rozłóż przed sobą ręcznik, a następnie zwijaj go palcami w swoją stronę, nie odrywając pięt od podłoża. 

Izometryczne napinanie palucha – usiądź na krześle i połóż stopy płasko na podłodze. Naciskaj duży palec jednej stopy na podłogę z umiarkowaną siłą, jednocześnie próbując unosić pozostałe palce do góry. Utrzymuj nacisk przez 5 sekund, a następnie rozluźnij. Powtórz 10 razy na każdą nogę. Ćwiczenie wzmacnia mięśnie stabilizujące palucha i poprawia jego funkcję.

Ćwiczenia na haluksy z gumką – załóż na palucha elastyczną taśmę lub gumę oporową. Drugi jej koniec przymocuj do nogi stołu lub krzesła. Usiądź na podłodze z wyprostowanymi nogami. Naciągaj gumę i unoś paluch do góry. Powtórz po 10 razy. Innym sposobem jest umieszczenie gumki wokół dużego palca stopy i przytrzymanie jej w dłoni. Prostuj i zginaj paluch, pracując przeciwko oporowi. Ćwicz około 30 sekund do 1 minuty na każdą stopę.

Zbliżanie pięty do palców – stojąc lub siedząc, staraj się mocno dociskać piętę i palce do podłogi, próbując zbliżyć je do siebie bez odrywania od podłogi. 

Podnoszenie kulek stopami – rozrzuć kilka małych kulek (na przykład do ping-ponga czy golfowych lub tenisowych) na podłodze. Usiądź na krześle z wyprostowanymi nogami, chwyć kulkę palcami jednej stopy i przenieś ją do pudełka lub innego pojemnika. Powtórz w seriach po 10 powtórzeń na każdą z nóg. To skuteczne ćwiczenie ma na celu wzmocnienie mięśni stóp i poprawa koordynację.

Regularne ćwiczenia korekcyjne, wykonywane co najmniej 4 razy w tygodniu, dadzą najlepsze efekty i poprawią stan stóp. Pamiętaj o wcześniejszej rozgrzewce, by dobrze rozciągać palce i nogi. 

Fizjoterapia na haluksy – jak wspomaga leczenie haluksów?

Jeśli deformacja, ból i obrzęk jest znaczny, można zdecydować się na zabiegi fizjoterapeutyczne. Poprawią one funkcje stopy i zmniejszą stan zapalny. Pierwszym etapem leczenia jest zazwyczaj fizykoterapia, która obejmuje takie zabiegi jak laseroterapia, kąpiele wirowe, fala uderzeniowa, pole magnetyczne, krioterapia oraz ultradźwięki. Można także używać kinesiotapingu. Są to specjalne taśmy przyklejone tak, aby modelować stopę, by wróciła do dobrej kondycji i odpowiedniego kształtu. 

Ważną rolę pełni także terapia manualna. Pozwala ona przywrócić prawidłową ruchomość w stawie śródstopno-policzkowym. Innymi metodami są także wkładki ortopedyczne i ortezy. Te pierwsze zapewniają odpowiedni wzorzec chodu. Ortezy natomiast zatrzymują postępowanie deformacji. 

Kobieta siedząca na macie uciskająca stopę

Rehabilitacja po operacji haluksa

Jeśli odpowiednie ćwiczenia zapobiegające haluksom lub mające na celu ich zmniejszenie nie działają odpowiednio, ostatecznością jest chirurgiczna korekcja zmiany. Po operacji prowadzona jest rehabilitacja na haluksy. Obejmuje ona kilka etapów:

1. Przez 6 tygodni obowiązuje zakaz obciążania przedstopia. Należy poruszać się przy pomocy kul ortopedycznych lub zakładać specjalne obuwie ochronne. Chodzenie powinno wyglądać tak: kule, noga operowana, a potem nieoperowana. W tym okresie zalecane jest usunięcie z podłogi progów, kabli czy dywanów, by zmniejszyć ryzyko upadku i potknięcia się. Można stosować zimne okłady, przyjmować leki niesteroidowe przeciwzapalne. Ćwiczenia, które się wówczas wykonuje, obejmują przeciwzakrzepowe i czynne, które poprawiają krążenie. Należy też stosować kolagen, przyspieszający gojenie się tkanek i kwas hialuronowy, zapewniający nawilżenie. 

2. Po około 6 tygodniach wykonuje się ćwiczenia skonsultowane z fizjoterapeutą. Powinno być realizowane nawet 2 razy dziennie. Raz w tygodniu należy wybrać się na fizjoterapię. Celem ćwiczeń jest angażowanie pozostałych palców operowanej stopy, a także wzmocnie mięśni i ponowna nauka chodu. Do tego też prowadzona jest mobilizacja blizny. Ćwiczenia po operacji haluksa powinny być dobrane indywidualnie do pacjenta.

3. Powrót do pełnej sprawności trwa około 2-3 miesiące. Po 6 większość lekarzy pozwala na noszenie butów na obcasie, acz lepiej tego unikać, by nie ryzykować powrotu choroby. Regularne ćwiczenia korygujące haluksy są niezbędne, by zapobiegać nawrotom.

Podsumowanie

Jeśli chcesz wrócić do uprawiania sportu po przebytej operacji, dobrym wyborem będą szerokie buty do biegania. Zapewnią miejsce dla palców i zminimalizują nacisk na stawy. Zwiększaj stopniowo intensywność treningów, by uniknąć przeciążeń. Dobierz też odpowiednie akcesoria do biegania, które wspomogą trening i ochronią Twoje stopy.

Pamiętaj, że gimnastyka na haluksy jest niezbędna, by wesprzeć leczenie tego typu schorzenia. Reaguj szybko, stosując domowe sposoby oraz zabiegi fizjoterapeutyczne. Dzięki temu będziesz mógł cieszyć się zdrowymi stopami.

Podolog Justyna Liszko

Autor: Justyna Liszko

Jestem podologiem, kosmetologiem i promotorem zdrowia z wykształceniem zdobytym na Uniwersytecie Szczecińskim oraz w Wyższej Szkole Zdrowia w Gdańsku. Prowadzę gabinet podologiczny, gdzie podchodzę do terapii podologicznych w sposób holistyczny. Moją misją jest nie tylko pomoc w poprawie komfortu życia klientów, ale także uświadamianie ich o przyczynach problemów, z którymi się zgłaszają. Szczególnie interesuję się zagadnieniami dotyczącymi stóp sportowców. Prywatnie pasjonuję się jogą i cenię sobie długie spacery z psem.

Przeczytaj także:

Gołe stopy stojące na pieńku drzewa w lesie

Jak dbać o stopy? Sprawdzone sposoby pielęgnacji stóp

Zastanawiasz się, jak wygląda prawidłowa pielęgnacja stóp? Nie jest to trudne, jednak należy przestrzegać kilku zasad. Poznaj sposoby, jak dbać o stop

Kobieta w obuwiu sportowym zbiegająca z ternu skalistego

Płaskostopie a bieganie – czy jedno koliduje z drugim?

Masz problem z płaskostopiem? Chcesz zacząc biegać? Jak wygląda kwestia bieganie a płaskostopie? Jak zadbać o stopy w tym wypadku? Sprawdź!

Para tańcząca na turnieju quickstepa z zachowaniem zasad stopa flex i noga point

Stopa flex oraz noga point – co to znaczy? Przykłady ćwiczeń

W tańcu prawidłowe ruchy mięśni stóp są kluczowe. Co to znaczy stopa flex oraz noga point? W jakich ćwiczeniach są wykorzystywane? Odpowiadamy!

Kobieta masująca stopę masażerem

Stopa sportowca zwana stopą atlety. Przyczyny, objawy i leczenie

Zastanawiasz się, czym jest stopa atlety? Jakie są przyczyny grzybicy stóp u sportowców? Jak wygląda leczenie infekcji grzybiczej? Sprawdź!

Kobieta dotykająca bolącą stopę po bieganiu

Ból stopy i ścięgna achillesa po bieganiu – domowe sposoby

Narastający ból stopy po bieganiu może mieć wiele przyczyn. Sprawdź, jak możesz nabawić się bólu w stopie, ale i ścięgnie Achillesa – urazy biegaczy.